ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΡΗΤΡΑΣ OFF-HIRE ΣΤΑ ΝΑΥΛΟΣΥΜΦΩΝΑ

Οι προϋποθέσεις επίκλησης της ρήτρας off - hire 81 έργου (άρθρα 681 επ. ΑΚ), ο εκναυλωτής (εργολάβος - οφειλέτης) υποχρεούται να εκτελέσει τη θαλάσσια μεταφορά (έργο) και ο ναυ- λωτής (εργοδότης - δανειστής) να καταβάλει το συμφωνημένο ναύ- λο (αμοιβή). Το ύψος, όμως, του οφειλόμενου ναύλου είναι σε άμεση συνάρτηση - μεταξύ άλλων - όχι μόνο με το επιδιωκόμενο αποτέ- λεσμα, αλλά και με το είδος του χρησιμοποιούμενου πλοίου (λ.χ. νεότευκτο/μεταχειρισμένο, παλαιάς/νέας τεχνολογίας κλπ.) αλλά και με τις συνομολογημένες ιδιότητές του (λ.χ. ως προς τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα των μηχανών του κλπ.), οι οποίες πρέπει να υπάρ- χουν καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της χρονοναύλωσης (άρθρο 111, εδ. α’ ΚΙΝ∆). Ενόψει αυτών, κρίνεται ότι η λειτουργία μονάχα της μίας εκ των δύο μηχανών του πλοίου, του προηγούμενου παραδείγματος, ισοδυ- ναμεί με μερική (άλλως πλημμελή ή μη προσήκουσα) εκπλήρωση της οφειλόμενης παροχής εκ μέρους του εκναυλωτή (ΑΚ 316). Ως εκ τούτου, η μη καταβολή ναύλου, τουλάχιστον, για το μέρος που η παροχή πράγματι εκπληρώθηκε, θα προσέκρουε στην αναγκαστικού δικαίου διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ, περί καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος, σύμφωνα πάντα και με τις επιταγές της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών (ΑΚ 288). Συνεπώς, ορθότε- ρο θα ήταν να συνυπολογίζεται το κέρδος του ναυλωτή από την ολοκλήρωση του μεταφορικού έργου, σε σχέση με τη (πραγματική) ζημία του, η οποία προκύπτει εκ της μειωμένης λειτουργικότητας του ναυλωμένου πλοίου, ώστε να επέρχεται ανάλογη μείωση του ναύλου (άρθρο 689 § 2 σε συνδυασμό με 548 ΑΚ). Β. Ο τρόπος λειτουργίας της ρήτρας «καθαρής απώλειας χρόνου» (net loss of time clause) - Το κριτήριο που λαμβάνεται υπόψη Επισημάνθηκε ήδη ότι οι ρήτρες off-hire των ναυλοσυμφώνων NYPE και Baltime είναι «καθαρής απώλειας χρόνου». Ενδεικτικό προς τούτο στοιχείο αποτελεί η αναφορά, σχετικά με την αναστολή της καταβολής του ναύλου, των φράσεων: “ for the time thereby lost ”