ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ ΣΤΟΝ ΦΠΑ

40 | Η ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ ΣΤΟN ΦΠΑ νομιμότητας και χρησιμοποιεί νόμιμες μεθόδους– δεν είχε ληφθεί μέχρι πρόσφα- τα γενικός κανόνας κατά της φοροαποφυγής. Με το άρθρο 38 του Ν 4174/2013 (εφεξής ο «ΚΦΔ»), όπως θα αναλυθεί διεξοδικότερα κατωτέρω υπό στοιχείο 4.Γ.IV υιοθετήθηκε και υλοποιήθηκε στη χώρα μας η Σύσταση του Δεκεμβρίου 2012 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού. Με τη ρύθμιση του άρθρου αυτού χορηγείται στη φορολογική διοί- κηση η δυνατότητα να αγνοεί κατά τον προσδιορισμό του φόρου κάθε τεχνητή διευθέτηση ή σειρά διευθετήσεων που αποβλέπει σε αποφυγή της φορολόγησης και οδηγεί σε φορολογικό πλεονέκτημα. Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, πρακτική φοροαποφυγής αποτελεί κάθε τεχνη- τή διευθέτηση, ή σειρά διευθετήσεων, που αποβλέπει σε αποφυγή της φορολό- γησης και οδηγεί σε φορολογικό πλεονέκτημα, το οποίο προκύπτει από τη σύ- γκριση του οφειλόμενου φόρου, ως συνέπεια της εν λόγω διευθέτησης, με το ποσό που θα όφειλε ο ίδιος φορολογούμενος, υπό τις ίδιες συνθήκες, χωρίς τη διευθέτηση. Ο στόχος μιας διευθέτησης, ή σειράς διευθετήσεων, συνίσταται στην αποφυγή της φορολόγησης, εφόσον –ανεξαρτήτως των υποκειμενικών προθέ- σεων του φορολογουμένου– αντίκειται στο αντικείμενο, στο πνεύμα και στο σκο- πό των φορολογικών διατάξεων που θα ίσχυαν σε άλλη περίπτωση. Ωστόσο, το αποτέλεσμα τόσο της φοροδιαφυγής όσο και της φοροαποφυγής καταλήγει να είναι το ίδιο: δηλαδή η μη καταβολή φόρων. Υπό το πρίσμα αυτό, οι δύο έννοιες φαίνεται να συναντώνται, έχοντας ως κοινό στοιχείο τη στέρηση εσόδων από το Δημόσιο 102 . Συνοψίζοντας, η φοροαποφυγή είναι τακτική αποδεκτή καταρχάς από το φορο- λογικό δίκαιο, παρά το γεγονός ότι κατά τη φοροαποφυγή μπορεί να συμβαίνει «καταδολίευση» του φορολογικού νόμου, δεδομένης της μη παράβασης του τύ- που μεν του φορολογικού νόμου, αλλά του πνεύματος ή του σκοπού του φορο- λογικού νομοθέτη. Είναι ουσιαστικά ένας απαράδεκτος χειρισμός του νόμου από το φορολογούμενο με στόχο να πετύχει ένα φορολογικό πλεονέκτημα, όφελος ή έκπτωση με τρόπο μη προβλεπόμενο από το φορολογικό νόμο. Τέλος, θα πρέπει να διακρίνεται από τη φοροδιαφυγή, η οποία εμπλέκει αδιαμφισβήτητα απάτη, περιχάραξη ή ψεύτικη καταχώρηση στοιχείων, με στόχο να ακυρώσει την εφαρ- μογή φορολογικών νόμων 103 . 102. Kepler C ., Taxme if you can: game over - Turning grey areas into red flags for investors, Busi- ness Ethics, ESG Sustainability Research, 27 October 2014, όπου επισημαίνεται η τάση της εξομοίωσης του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού/φοροαποφυγής με «απάτη». Υπό το πρίσμα αυτό, η φοροαποφυγή και η φοροδιαφυγή συνιστούν ουσιαστικά «κλοπή», όπως άλλωστε έχει αποτυπωθεί στην αντίληψη των πολιτών στην Ελλάδα. [Βλ. διαΝΕΟσις (2016), Τι πιστεύουν οι Έλληνες, Πανελλαδική Έρευνα - Έκθεση Αποτελεσμάτων, Απρίλιος 2015, Οικονομία, Κράτος, Ιδιωτική Πρωτοβουλία.] 103. Brown K.B. (2012) Comparative Regulation of Corporate Tax Avoidance: An Overview. In: Brown K. (eds) A Comparative Look at Regulation of Corporate Tax Avoidance, σελ.1. Ius