ΤΟ ΝΕΟ ΔΙΚΑΙΟ ΥΠΟΔΟΧΗΣ & ΑΣΥΛΟΥ

Εισαγωγικές παρατηρήσεις ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 44 κάποιον αιτούντα άσυλο σε τρίτη χώρα, στη βάση διμερών ή πολυμε- ρών συμφωνιών επανεισδοχής, πρέπει να διασφαλίσουν ότι η χώρα αυτή θα αντιμετωπίσει τον αιτούντα άσυλο σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και ειδικότερα ότι θα του παράσχει αποτελεσμα- τική προστασία κατά της επαναπροώθησης και ότι θα του δώσει πρό- σβαση σε διαδικασίες ασύλου. Σε αντίθεση, δηλαδή, με τις ασφαλείς χώρες καταγωγής, στην περίπτωση των ασφαλών τρίτων χωρών, ο ενδιαφερόμενος επιστρέφεται ως αιτών άσυλο. Γι’ αυτό και η αίτησή του δεν εξετάζεται επί της ουσίας, αλλά απορρίπτεται στο στάδιο του παραδεκτού. Στη διαδικασία προσδιορισμού των ασφαλών τρίτων χωρών, το σύ- στημα «∆ουβλίνο» έχει προτεραιότητα. Αυτό σημαίνει ότι εάν αιτών άσυλο έχει ένα μέλος οικογένειας που είναι δικαιούχος διεθνούς προ- στασίας σε άλλο κράτος-μέλος ή ένα μέλος οικογένειας που αναμένει απόφαση επί αιτήσεως διεθνούς προστασίας σε άλλο κράτος-μέλος, αυτό το κράτος-μέλος είναι αρμόδιο για την αξιολόγηση του αιτήματος διεθνούς προστασίας. Ομοίως, η αίτηση στην περίπτωση αυτή απορρί- πτεται ως απαράδεκτη. Ως προς τα κριτήρια των ασφαλών τρίτων χωρών, ο Ν 4375/2016 και ο Ν 4636/2019 εν πολλοίς ταυτίζονται (με την εξαίρεση της ύπαρξης συνδέσμου που θα δούμε στη συνέχεια), ακολουθώντας τις ενωσια- κές προδιαγραφές. Έτσι, μια χώρα θεωρείται ως ασφαλής τρίτη χώρα για τον αιτούντα όταν πληρούνται σωρευτικά τα εξής κριτήρια: α) δεν απειλούνται η ζωή και η ελευθερία του λόγω φυλής, θρησκείας, εθνι- κότητας, συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα, ή πολιτικών πε- ποιθήσεων, β) η χώρα αυτή τηρεί την αρχή της μη επαναπροώθησης, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης, γ) δεν υπάρχει κίνδυνος σοβαρής βλάβης για τον αιτούντα κατά το άρθρο 15 του νόμου (πρόκειται για το αντίστοιχο άρθρο της Οδηγίας για τις προϋποθέσεις αναγνώρισης), δ) η χώρα αυτή απαγορεύει την απομάκρυνση κάποιου σε χώρα όπου κιν- δυνεύει να υποστεί βασανιστήρια ή σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία, όπως ορίζεται στο διεθνές δίκαιο, ε) υπάρχει η δυνατότητα να ζητηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα και, στην περί- πτωση που ο αιτών αναγνωρισθεί ως πρόσφυγας, να του χορηγηθεί προστασία σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης και στ) ο αιτών έχει σύνδεσμο με την εν λόγω τρίτη χώρα, βάσει του οποίου θα ήταν εύλογο για αυτόν να μεταβεί σε αυτή.