ΤΟ ΝΕΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ (Ν 4679/2020)

18 | ΤΟ ΝΕΟ ΔΙΚΑΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ (Ν 4679/2020) τα όρια του δικαιώματος της κυριότητας στα ενσώματα πράγματα. 16 Π.χ. για το δικαίωμα στο σήμα, ο ίδιος ο νόμος προβλέπει με ειδική διάταξη τον περιορι- σμό του δικαιώματος, ενώ με άλλη διάταξη προβλέπει την αποδυνάμωσή του λόγω ανοχής άλλων σημάτων, ενώ και η ίδια η έκταση της νομικής προστασίας του σήματος εξαρτάται από την εγγενή, αλλά και την επίκτητη διακριτική του ικανότητα. Ακόμα, οι ουσιαστικοί όροι για την αναγνώριση του δικαιώματος, δη- λαδή τα απόλυτα και τα σχετικά απαράδεκτα, επιδέχονται ευρεία ερμηνεία και η τυχόν παραβίασή τους ανάγεται σε λόγο ακυρότητας του δικαιώματος και μπο- ρεί να προβληθεί κατ’ αρχήν οποτεδήποτε. Έτσι, το δικαίωμα στο σήμα είναι μεν αποκλειστικό δικαίωμα, όπως π.χ. και το δικαίωμα της κυριότητας σε ενσώμα- τα πράγματα, όμως, σε αντίθεση με την κυριότητα σε ενσώματα πράγματα, τα όριά του είναι ασαφή και για αυτό η νομική ασφάλεια που το συνοδεύει είναι πιο περιορισμένη. Τα όρια είναι ασαφή γιατί προέχει η προστασία του ελεύθερου ανταγωνισμού. Όλα αυτά συνηγορούν υπέρ του ότι το σήμα δεν είναι κατ’ ακρι- βολογία δικαίωμα με τη στενή έννοια του όρου, αλλά συμφέρον που υπόκειται σε στάθμιση. Όμως, ακόμα και ως συμφέρον εμπίπτει στο προστατευτικό πεδίο του αρ. 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ για την προστασία της περιουσίας. Το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της ΕΣΔΑ έχει κρίνει ότι με το αρ. 1 προστατεύεται όχι μόνο το καταχωρημένο σήμα, αλλά και η αίτηση για χορήγηση σήματος. 17 Αυτό, περαιτέρω, σημαίνει ότι τα δικαστήρια έχουν στην ουσία μεγάλη διακριτική και ερμηνευτική ευχέρεια στην εκδίκαση υποθέσεων για σήματα, προκειμένου να διασφαλίζουν στην πράξη την ελευθερία του ανταγωνισμού. Επίσης, χάριν της προστασίας του ανταγωνισμού η ερμηνευτική προσέγγιση στα ζητήματα του δι- καίου του σήματος πρέπει να είναι ρεαλιστική και προσανατολισμένη στα αποτε- λέσματα που θα έχει κάθε δικαστική απόφαση στην αγορά και στον ανταγωνισμό (effects based approach). Η απονομή της δικαιοσύνης στις υποθέσεις αυτές δεν γίνεται μόνο με βάση τις νομικές αρχές που υιοθετεί ο νόμος και ανεξάρτητα από την επιρροή που αυτές μπορεί να έχουν στον ανταγωνισμό σε κάθε συγκεκριμέ- νη περίπτωση (normative approach). Στις υποθέσεις των σημάτων οι δικαστές πρέπει να είναι πολύ περισσότερο προσεκτικοί. Καλό είναι να προσπαθούν να έλ- θουν στη θέση τόσο του ενός διαδίκου όσο και του άλλου και να αντιληφθούν τις ανάγκες, τα συμφέροντα και τους κινδύνους και των δύο. Ιδιαίτερα επιβοηθητικό είναι αν, πριν την τελική στάθμιση για να καταλήξουν σε απόφαση, καταγράφουν σχολαστικά τα εύλογα συμφέροντα τόσο της μιας πλευράς όσο και της άλλης. Συ- νήθως και οι δύο πλευρές έχουν εύλογα συμφέροντα. Παλαιότερα, στο Πρωτοδι- κείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις υποθέσεις σημάτων ίσχυε η πρακτική κατά την 16. Για το ίδιο ζήτημα στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας βλ. James Bessen & Michael Meurer, Patent failure, Princeton University Press 2008, 7, 11, 46. 17. ECtHR, 11.01.2007, No. 73049/01, Anheuser-Busch Inc. κατά Πορτογαλίας.