ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

Ο Νόμος 4640/2019 | 59 ση καταφάσκεται επί παραδείγματι σε περίπτωση κατάρτισης συμφωνίας διαμεσο- λάβησης υπό την πίεση επιτακτικής οικονομικής ανάγκης, η οποία αποβαίνει προς όφελος του ισχυρού μέρους της συμβατικής σχέσης και σε βάρος του αδυνάμου. Περαιτέρω, η παραβίαση της διάταξης αυτής σε συνδυασμό με την απαγόρευση καταχρηστικής άσκησης των δικαιωμάτων των μερών, που απορρέουν από την ιδιωτική αυτονομία και σχετίζονται με την κατάρτιση και τον προσδιορισμό του πε- ριεχομένου της σύμβασης, επιφέρει την ακυρότητα της συμφωνίας διαμεσολάβη- σης 376 , ενώ δεν αποκλείεται και η δημιουργία αξίωσης προς αποζημίωση, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις της αδικοπρακτικής ευθύνης 377 . Το κύρος της συμφωνίας διαμεσολάβησης ελέγχεται περαιτέρω και κατά τις δι- ατάξεις για την ακυρωσία δικαιοπραξιών, λόγω ελαττωμάτων στη δήλωση βού- λησης των μερών, όπως η πλάνη 378 , η απάτη ή η απειλή 379 . Ακόμη δε και εάν η συμφωνία διαμεσολάβησης θεωρηθεί πλέον συμφωνία δικονομικού δικαίου, γίνεται δεκτό ότι και οι δικονομικές συμβάσεις προσβάλλονται για ελαττώματα βουλήσεως κατά τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου, όπως έχει κριθεί στη ρήτρα διαιτησίας 380 . Ως προς το χρονικό σημείο προβολής λόγων ακυρότητας ή ακυρωσίας της συμφωνίας διαμεσολάβησης και στην περίπτωση που τα μέρη συμμετέχουν εκούσια στη διαδικασία, ορθότερο θα ήταν να υποστηριχθεί ότι η προσβολή του εγκύρου της συμφωνίας διαμεσολάβησης χωρεί μέχρι την έναρξη της διαδικασίας. Εξάλλου, σε περίπτωση ιδίως που υπάρξει εθελούσια διευθέτη- ση της μεταξύ τους διαφοράς και υπογραφή σχετικής συμφωνίας, κρίνεται εξαι- ρετικά απίθανο πρακτικά να επιχειρηθεί μεταγενέστερα η δικαστική ακύρωση της αρχικής συμφωνίας υπαγωγής της υπόθεσης σε διαμεσολάβηση. Η προσπάθεια επίλυσης της διαφοράς με διαμεσολάβηση, όπως και εν γένει η από- πειρα συμβιβασμού, δύναται να λάβει χώρα τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας 381 . Η τελευταία αποτελεί την πρώτη δικονομική συνέπεια της καταθέσεως ενός ενδίκου βοηθήματος και επέρχεται είτε με την κατάθεση εισα- γωγικών της δίκης δικογράφων 382 είτε με την υποβολή αιτήσεως παροχής έννο- 376. Βλ. αντίστοιχα για τη διαιτησία Γ. Οικονομόπουλο , Η αυτοτέλεια της συμφωνίας περί διαιτησίας και η έννοια της συμφωνίας «αι διαφοραί εκ της συμβάσεως υπάγονται σε διαιτησίαν», ό.π., σελ. 697. 377. Βλ. άρθρο 7 του Νόμου. 378. Για την πλάνη αναλυτικότερα σε Απ. Γεωργιάδη , Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, ό.π., σελ. 572 και Β. Βαθρακοκοίλη , Ερμηνεία - Νομολογία Αστικού Κώδικα (κατ’ άρθρο), Τόμος Α΄, Γενικές Αρχές, Άρθ. 1- 286, ό.π., σελ. 607 επ. 379. Βλ. σχετικά άρ. 140-154 ΑΚ. 380. Βλ. ΕφΠειρ 972/1979, ΕΝαυτιλΔ 8, 300, όπου υπήρξε επίκληση πλάνης, λόγω άγνοιας της αγγλι- κής γλώσσας στην οποία καταρτίσθηκε η σχετική ρήτρα διαιτησίας. 381. Βλ. Δ. Θεοχάρη , Οι νεοπαγείς διατάξεις του ΚΠολΔ για τη διαμεσολάβηση και την εξωδικαστική επίλυση διαφορών, Συνήγορος, 111/2015, σελ. 44. 382. Όπως η αγωγή, η ανακοπή, όχι όμως και η αίτηση προς έκδοση διαταγής πληρωμής, η αίτηση διόρθωσης δικαστικής απόφασης, βλ. Σ. Αντωνέλος/Ε. Πλέσσα , Η Διαμεσολάβηση σε αστικές