ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

Ο Νόμος 4640/2019 | 61 β. Ρήτρα διαμεσολάβησης Η συμφωνία υπαγωγής σε διαμεσολάβηση μπορεί να λάβει και τη μορφή της συμβατικής ρήτρας 389 , που βρίσκεται εντός μιας γενικότερης σύμβασης, η οποία περιγράφει τη βασική συναλλακτική σχέση των μερών και η οποία ρήτρα ανα- φέρει τον τρόπο επίλυσης των διαφορών, που τυχόν προκύψουν εξ αυτής της βασικής σχέσης των μερών 390 , διατηρεί δε αυτοτελή χαρακτήρα σε σχέση με τη σύμβαση στην οποία περιέχεται 391 . Όπως και στη ρήτρα διαιτησίας, η ρήτρα υπα- γωγής σε διαμεσολάβηση δημιουργεί συγκεκριμένη ενοχική σχέση, η οποία έχει μεν ως αντικείμενο τις διαπραγματεύσεις επί ζητημάτων που τυχόν προκύψουν δυνάμει της βασικής ενοχικής σχέσεως, αλλά λειτουργεί ανεξάρτητα από την τελευταία, καθόσον αφορά στη δημιουργία της υποχρέωσης στο πρόσωπο των μερών να καταβάλουν προσπάθεια εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς τους με διαμεσολάβηση και δεν συντελεί άμεσα στην ίδρυση, στην εξέλιξη ή στη λύση της ενοχής που απορρέει από τη βασική έννομη σχέση τους 392 . Να επαναλάβου- με στο σημείο αυτό ότι συγκριτικά με τη ρήτρα διαιτησίας, στην περίπτωση της διαμεσολάβησης η ρήτρα δεν επιφέρει τον οριστικό αποκλεισμό της δικαστικής προσφυγής, όπως συμβαίνει στη διαιτησία, αλλά θέτει απλώς ένα διαδικαστικό στάδιο προ αυτής. Για το ζήτημα της δεσμευτικότητας ή μη της ρήτρας υπαγωγής σε διαμεσολάβη- ση μελλοντικών διαφορών 393 , δέον να ληφθεί υπόψη ο χαρακτήρας της συμφωνί- ας, βάσει της οποίας δεσμεύονται ενοχικά τα συμβαλλόμενα μέρη, προκειμένου να οδηγηθούν σε διαμεσολάβηση 394 . Συγκεκριμένα, οι νομικές συνέπειες από τη μη τήρηση της συμφωνίας αυτής εξαρτώνται, κατά την ορθότερη άποψη, από τη δεσμευτικότητα που προσδίδουν τα μέρη σε αυτή την προκαταρκτική τους συμφωνία, η οποία πρέπει να έχει καταγραφεί ξεκάθαρα, να στερείται αοριστίας και να μην επιδέχεται ερμηνειών, προκειμένου να επιφέρει έννομες συνέπειες, όπως προβλέπονται στον Νόμο. Σύμφωνα με τις γενικές αρχές περί ενοχών, μόνο εφόσον η συμμόρφωση του οφειλέτη δεν είναι υπαιτίως δυνατή και αυτός δεν μπορεί να εξαναγκαστεί σε εκπλήρωση, ευθύνεται προς αποζημίωση, κατά τρο- πή της αρχικής υποχρέωσης σε δευτερογενή υποχρέωση αποζημίωσης 395 . 389. Βλ. άρ. 4 παρ. 1 περ.ε΄. 390. Π.χ. σύμβαση διανομής, σύμβαση εμπορικής αντιπροσώπευσης, σύμβαση δικαιόχρησης κ.λπ. 391. Άλλως «συνυποσχετικό διαμεσολάβησης», το οποίο αφορά σε μελλοντικές διαφορές, που εν- δέχεται να ανακύψουν, βλ. Γ. Γραβιά, Η ρήτρα περί Διαμεσολάβησης, ΔΑΕ & ΕΠΕ, 2011, 245. 392. Βλ. αντίστοιχα για τη ρήτρα διαιτησίας ΑΠ 329/1977, ΝοΒ 25, 1340, ΕφΑθ 1518/1994, Δ 1995, 392. 393. Βλ. ενδεικτικά Κ. Χριστοδούλου , Η Οδηγία 2008/52 για τη διαμεσολάβηση στις ιδιωτικές διαφο- ρές, ΝοΒ 2010, 287 επ. 394. Βλ. αντίστοιχα για διαιτησία ΑΠ 1558/2014 ΑΠ, ΝΟΜΟΣ. 395. Μ. Σταθόπουλος , Γενικό Ενοχικό Δίκαιο, Τόμος Α’, Εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2004, σελ. 79. Βλ. για παράδειγμα άρ. 335 ΑΚ.