ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

6 Κ. Αντωνόπουλος ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ προστασία των επενδύσεων 16 . Επιπλέον, αυτή η διαπίστωση ενισχύεται από την πολύ μεγάλη ενεργοποίηση του μηχανισμού του ICSID στον τομέα των επενδυτικών ενερ- γειακών διαφορών. Επομένως, επανερχόμενοι στο αρχικό ερώτημα αν απαιτείται ένας νέος κλάδος του διεθνούς δικαίου για την ενέργεια, η απάντηση την οποία προτείνουμε μπορεί να είναι η εξής: Η τάση προς αυτή την κατεύθυνση είναι εμφανής όσον αφορά την πλευρά των επενδυτών και ένα σημαντικό μέρος της επιστημονικής κοινότητας έχει ήδη συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην διαμόρφωση ενός διακριτού κλάδου του διε- θνούς δικαίου. Γι’ αυτό τον λόγο προβάλλεται η σημασία της ενέργειας ως απαραίτητου στοιχείου για την ανθρώπινη διαβίωση και την λειτουργία κάθε κοινωνίας και οικονο- μίας. Επιπλέον, επιδιώκεται να αποτελέσει η ενέργεια το σημείο επαφής διαφορετικών κλάδων του διεθνούς δικαίου και την κοινή βάση για έναν νέο. Η μεγάλη επιρροή των επενδυτών και η θέση τους ως απαραίτητων παραγόντων για την οικονομική ανάπτυξη ενός Κράτους έχουν συμβάλλει σημαντικά προς αυτή την κατεύθυνση. Από το άλλο μέ- ρος, τα ζητήματα εξερεύνησης, εκμετάλλευσης και της διακίνησης ενεργειακών πόρων παρουσιάζονται εμφανώς μέσα από το πρίσμα της πλευράς των επενδυτών. Ωστόσο, τούτη η πραγματικότητα δεν έχει σηματοδοτήσει την εξαφάνιση της κρατικής κυριαρ- χίας. Τουναντίον, η ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής προοιωνίζονται (και προϋποθέτουν) μεγαλύτερη κρατική παρέμβα- ση. Συνεπώς, είναι ορθότερο να θεωρήσουμε ότι προσώρας υπάρχει «διεθνές δίκαιο για την ενέργεια» παρά το «διεθνές δίκαιο της ενέργειας» ως νέος αυτοτελής κλάδος του δικαίου. Η προβολή του «διεθνούς δικαίου της ενέργειας» δεν είναι παρά μια πράξη συστηματοποίησης πτυχών της ενέργειας ως κοινωνικού φαινομένου, με τα ενεργειακά ζητήματα να αποτελούν ακόμη αντικείμενο άλλων περιοχών του διεθνούς δικαίου. 16. Βλ. γενικά Konoplyanik & Wälde 2006.