ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ Η ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΟΗΕ

82 | Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ και η Ενσωμάτωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ την παιδεία και τον αθλητισμό (άρθρα 165 ΣΛΕΕ), και την έρευνα και την τεχνολο- γική ανάπτυξη (άρθρο 180 ΣΛΕΕ) 17 . 2.1.3 Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2007) 18 περι- λαμβάνει ένα σύνολο βασικών δικαιωμάτων, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της έννομης τάξης της. Τα δικαιώματα αυτά θα πρέπει να γίνονται σεβαστά από την Ένωση και από τα κράτη μέλη της, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων και την εκπλήρωση των καθηκόντων τους 19 . Ο Χάρτης κατέστη νομικά δεσμευτι- κός με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, αποκτώντας το ίδιο νομι- κό κύρος με τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες, με βάση το άρθρο 6 της ΣΕΕ 20 . Ο Χάρτης, ο οποίος συνιστά πλέον πρωτογενές δίκαιο της Ένωσης, απαριθμεί ένα σύνολο 50 δικαιωμάτων κατανεμημένων σε επτά τίτλους. Έξι από αυτούς περιλαμβάνουν ειδικές κατηγορίες δικαιωμάτων, ενώ ο τελευταίος διευκρινίζει το πεδίο εφαρμο- γής του Χάρτη και τις αρχές που διέπουν την ερμηνεία του 21 . Αρχικά, το Προοίμιο του Χάρτη αποτυπώνει ένα σύνολο οικουμενικών αξιών και αρχών πάνω στις οποίες εδράζεται η λειτουργία της Ένωσης. Σε αυτές περιλαμ- βάνονται, μεταξύ άλλων, η αξιοπρέπεια, η ελευθέρια, οι αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζει την αδήριτη ανάγκη για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαφύλαξη και ανάπτυξη των εν λόγω κοινών αξιών. Στο πλαίσιο αυτό, η βιώ- σιμη ανάπτυξη αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς προσεγγίζεται ως μία από τις κυρίαρχες στοχεύσεις της ΈΕ, η οποία συνδέεται άρρηκτα με την προαγωγή των κοινών αξιών της, εντός και εκτός της Ένωσης, και την εκπλήρωση μιας σειράς θεμελιωδών δικαιωμάτων. Όπως ορίζεται χαρακτηριστικά στις παρ. 3 και 4 του Προοιμίου: «Η Ένωση συμβάλλει στη διαφύλαξη και την ανάπτυξη αυτών των 17. Ειδικά για την εξωτερική διάσταση των εσωτερικών πολιτικών της ΕΕ που συνδέονται με την ενέργεια και το χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, βλ. Vooren, B.V., Wessel, R-A, EU External Relations Law: Text, Cases andMaterials , Cambridge University Press, 2014, σελ. 438- 515. Delreux, T., Keukeleire, S., The Foreign Policy of the European Union (2014), op. cit., σελ. 222-241. 18. Η πανηγυρική διακήρυξη του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, και την Επιτροπή πραγματοποιήθηκε το 2000 στη Νίκαια. Μετά την τροποποίησή του, ο Χάρτης διακηρύχτηκε για μία ακόμη φορά το 2007. 19. Βλ. Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2016/C 202/2, 7 Ιουνίου 2016, σελ. 389-405. Στεφάνου, Κ.Α., Καταπόδης, Γ.Ν., Οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες μετά την αναθεώ- ρηση της Λισσαβώνας, Αθήνα : Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2008. 20. Όπως ορίζεται στο άρθρο 6 ΣΕΕ:«Η Ένωση αναγνωρίζει τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις αρχές που περιέχονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 7ης Δεκεμβρίου 2000, όπως προσαρμόσθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2007, στο Στρασβούργο, ο οποίος έχει το ίδιο νομικό κύρος με τις Συνθήκες ». 21. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ιστορικότητα, τη διαδικασία κατάρτισης και το πε- ριεχόμενο του Χάρτη, βλ. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Θεματολογικά Δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένω- ση, 2018, διαθέσιμο στον ιστότοπο : http://www.europarl.europa.eu/ftu/pdf/el/FTU_4.1.2.pdf