ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ Η ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΟΗΕ

X | Πρόλογος φτώχειας παραμένουν σταθερό σημείο αναφοράς πολλών χωρών παγκοσμίως. Η ανεργία, και κυρίως η ανεργία των νέων, αποτελεί μείζον ζήτημα, τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ευάλωτες ομάδες του πλη- θυσμού, αυτόχθονες κοινότητες και οι γυναίκες συνεχίζουν να παραμένουν απο- κλεισμένοι από την πλήρη συμμετοχή τους στην οικονομική δραστηριότητα πολλών αναπτυσσόμενων χωρών. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονο- μική κρίση του 2008 ανέδειξε τα τρωτά σημεία, τα ελλείμματα και τις αδυναμίες του διεθνούς οικονομικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος. Οι κραδασμοί της χρηματοπιστωτικής κρίσης και η συνακόλουθη σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς και οι φυσικές καταστρο- φές, οι περιφερειακές διενέξεις, οι μεταναστευτικές και δημογραφικές πιέσεις και οι επιδημικές εκρήξεις, αποτέλεσαν κρίσιμες προκλήσεις του τέλους της δεκαετί- ας του 2010, οι οποίες εξαπλώθηκαν ταχύτατα σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Οι εν λόγω προκλήσεις διευρύνθηκαν και εντάθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ως απότοκος της συνεχούς υποβάθμισης του περιβάλλοντος, της μη ορθολογι- κής διαχείρισης των φυσικών πόρων και των ανησυχητικών επιπτώσεων της κλι- ματικής αλλαγής, σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Η αποτελεσματική διαχείριση των εν λόγω κρίσιμων παγκόσμιων προκλήσεων προϋποθέτει τον επανακαθορισμό του συνολικού πλαισίου διακυβέρνησης της βιώσιμης ανάπτυξης, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο. Καθίσταται σαφές ότι εξαιτίας της πολυπλοκότητας και της πολυδιάστατης φύσης τους, οι σύγχρονες παγκόσμιες προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μεμονω- μένα, μέσα από αμιγώς τομεακές διαχειριστικές προσεγγίσεις και αποσπασματι- κά συστήματα διακυβέρνησης και μέτρα πολιτικής (εθνικά ή διεθνή). Απαιτούν πολυμερείς λύσεις, ολοκληρωμένες και διατομεακές προσεγγίσεις (integrated and cross-cutting approaches) και την υιοθέτηση στοχευμένων πολιτικών και νο- μοθεσιών, που βασίζονται σε σαφώς καθορισμένα χρονοδιαγράμματα, επαρκή χρηματοδοτικά μέσα και μετρήσιμους στόχους. Επιτάσσουν τη χάραξη και την εφαρμογή, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης (διεθνές, ενωσιακό, εθνικό, τοπι- κό), καινοτόμων αναπτυξιακών πολιτικών, που ενσωματώνουν παράλληλα, με ολοκληρωμένο και ισόρροπο τρόπο, συσχετικές περιβαλλοντικές, κοινωνικές, οικονομικές και θεσμικές στοχεύσεις και προεκτάσεις. Προϋποθέτουν συντονι- σμένες δημόσιες πολιτικές, σαφή και ολοκληρωμένα κανονιστικά εργαλεία, βι- ώσιμους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς, και πολυμερείς εταιρικές συμπράξεις και συμμετοχικές διαδικασίες (multi-stakeholder partnerships). Καθιστούν ανα- γκαία τη θέσπιση δομών, μέτρων και διαδικασιών που ενισχύουν το συντονισμό και τη συνοχή των αναπτυξιακών πολιτικών, και προάγουν την τακτική ποιοτική και ποσοτική αξιολόγηση και παρακολούθησή τους, στη βάση τεκμηριωμένων και αξιόπιστων δεικτών και δεδομένων. Απαιτούν, παράλληλα, την καθιέρωση συνεργατικών και αντιπροσωπευτικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων, από το σχεδιασμό μέχρι την υλοποίηση και την αξιολόγηση των πολιτικών, και την οικο-