ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

68 ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ όταν η ίδια αρχή ή κανόνας ερμηνεύεται ή εφαρμόζεται χωρίς συνέπεια από διάφο- ρα νομικά συστήματα. Συνδέεται δηλαδή με την ανάδυση εξειδικευμένων συστη- μάτων, συμβατικών καθεστώτων, τη λειτουργική διασπορά κανόνων και τη σχέση τους inter se και με το υπόλοιπο διεθνές δίκαιο 162 . Ο θεσμικός κατακερματισμός προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των θεσμικών οργάνων συχνά με αλληλοεπι- καλυπτόμενες εντολές και χωρίς ιεράρχηση ή οργανική σύνδεση μεταξύ τους. Για παράδειγμα, ο ραγδαίος πολλαπλασιασμός δικαιοδοτικών οργάνων με αρμοδιότη- τες ερμηνείας και εφαρμογής ειδικών συμβατικών καθεστώτων, θεωρήθηκε ότι θα οδηγούσε σε μια ιδιότυπη δικαιοδοτική πολυφωνία και ότι θα δημιουργούσε ευκαι- ρίες για παράκαμψη της νομολογίας και επιλεκτική της χρήση 163 . Παρότι και οι δύο διαστάσεις του κατακερματισμού θέτουν σημαντικές προκλή- σεις για το διεθνές νομικό σύστημα, η Επιτροπή Διεθνούς Δικαίου επικεντρώθηκε στη μελέτη της ουσιαστικής διάστασης του κατακερματισμού και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει τη συνοχή του διεθνούς δικαίου. Αφού ανέλυσε την πρακτική ανά- γκη για την ανάπτυξη εξειδικευμένων νομικών συστημάτων λόγω των αυξανόμε- νων κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων, η Επι- τροπή κατέληξε σε τρία βασικά συμπεράσματα. Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι ο κατακερματισμός δεν αποτελεί σοβαρή απειλή για το διεθνές δίκαιο. Όπως τονίζει στην καταληκτική της έκθεση, «η ανάδυση νέων δικαιικών κλάδων και νέων τύπων συνθηκών ή διασποράς συνθηκών είναι ένα χαρακτηριστικό της κοινωνικής πολυ- πλοκότητας ενός παγκοσμιοποιημένου κόσμου» 164 . Ακόμη κι όταν η διαφοροποίη- ση του διεθνούς δικαίου απειλεί τη συνοχή του, «το πράττει αυξάνοντας την από- κρισή του στο ρυθμιστικό πλαίσιο» 165 . Εν τέλει, ο κατακερματισμός μετατοπίζει το διεθνές δίκαιο προς την κατεύθυνση του νομικού πλουραλισμού, αλλά το πράττει «χρησιμοποιώντας αδιαλείπτως τις πηγές του γενικού διεθνούς δικαίου» 166 , δηλα- δή τους κανόνες της Σύμβασης της Βιέννης για το δίκαιο των συνθηκών, το εθιμικό δίκαιο και τις γενικές αρχές του δικαίου. Συνεπώς, σύμφωνα με την Επιτροπή, η ανά- δυση ειδικών συμβατικών καθεστώτων δεν υπονομεύει τη νομική ασφάλεια, ούτε την προβλεψιμότητα του δικαίου και την ισότητα των υποκειμένων του. Ο κατακερ- ματισμός δεν δημιουργεί νέες κανονιστικές δομές, αλλά επιτρέπει στους διεθνείς θεσμούς να στηριχθούν σε υφιστάμενες αρχές για να αναζητήσουν λύσεις σε νέα προβλήματα 167 . 162.  Ibid . 163. Χαρακτηριστική είναι η ομιλία του τότε Προέδρου του Διεθνούς Δικαστηρίου στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Οκτώβριο του 2001, Speech by H.E. Judge Guilbert Guillaume, President of the International Court of Justice, to the General Assembly of the United Nations, 30 October 2001, https://www.icj-cij.org/files/press-releases/3/2993.pdf (ημερομηνία πρόσβασης: 15.01.2020). 164.  Ibid , σελ. 115, παρ. 222. 165.  Ibid ., σελ. 248, παρ. 492. 166.  Ibid . 167. Για μεγαλύτερη συζήτηση γύρω από αυτό το επιχείρημα, βλ. Remmaraju Sreenivasa Rao (2004), “Multiple International Judicial Forums: A Reflection of the Growing Strength of