ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

70 ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ αφορά όμως μόνο μία όψη του κατακερματισμού, την ουσιαστική, στην οποία επικε- ντρώθηκε η μελέτη της Επιτροπής, αφήνοντας εκτός πεδίου μελέτης τις επιπτώσεις του κατακερματισμού στα διεθνή θεσμικά όργανα και τις δομές διακυβέρνησης. Επιχειρώντας να εξηγήσει τις συνέπειες του κατακερματισμού για το διεθνές σύ- στημα, η θεωρία μελέτησε όχι μόνο τα αίτια που συνδέονται με τα λειτουργικά χα- ρακτηριστικά του διεθνούς συστήματος (αποκεντρωμένη δομή, σύνθεση εθνικών αντιπροσωπειών στις διεθνείς διαπραγματεύσεις, παγκοσμιοποίηση), αλλά και τα πολιτικά αίτια εκδήλωσης του φαινομένου. Για την Anne Peters, ο κατακερματισμός αφορά τόσο τη νομοπαραγωγή όσο και την εφαρμογή του δικαίου. Η πολιτική δια- δικασία ανάπτυξης διεθνούς συμβατικού δικαίου καταλήγει σε κατακερματισμένο δίκαιο είτε γιατί δεν υπάρχει πολιτική συμφωνία ως προς τις σχέσεις μεταξύ διαφό- ρων συστημάτων είτε λόγω των ηγεμονικών τάσεων των ισχυρών κρατών 175 . Σύμ- φωνα με την άποψη αυτή, όταν τα κράτη αδυνατούν να καταλήξουν σε πολιτική λύση μέσα από το σχεδιασμό μιας συμφωνίας, αφήνουν τα κείμενα σκοπίμως «ανοι- χτά» και η δυνατότητα εναρμόνισης μετατίθεται στους εφαρμοστές του δικαίου, που θα κληθούν να το ερμηνεύσουν και να το εφαρμόσουν ή να επιλύσουν μια συ- γκεκριμένη νομική διαφορά 176 . Ακόμη όμως κι αν ο κατακερματισμός αποφευχθεί στο στάδιο της νομοπαραγω- γής, το δίκαιο μπορεί να κατακερματιστεί στο στάδιο της εφαρμογής του λόγω των εντάσεων που αναδύονται από την προώθηση διαφορετικών στόχων. Η Peters επι- σημαίνει, μεταξύ άλλων, την ένταση ανάμεσα στις διεθνείς ρυθμίσεις για το ελεύθε- ρο εμπόριο και τους κανόνες για το περιβάλλον και αναφέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την υπόθεση ανάμεσα στον Καναδά, την ΕΕ και την Ιαπωνία, η οποία συζητήθηκε ενώπιον του μηχανισμού επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ, με αφορμή ένα περιφερειακό πρόγραμμα ενθάρρυνσης της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέρ- γειας στην επαρχία του Οντάριο 177 , το οποίο θεωρήθηκε ότι παραβίαζε τις συμβατι- κές υποχρεώσεις για το ελεύθερο εμπόριο. Τέτοιες αποφάσεις αποτελούν ωστόσο την εξαίρεση και όχι τον κανόνα. Τα διεθνή δικαστήρια και άλλοι διεθνείς δρώντες, υποστηρίζει η Peters, χρησιμοποιούν νέες πρακτικές, οι οποίες συμβάλλουν στο συντονισμό ανάμεσα στα διάφορα νομικά συστήματα, αναδεικνύοντας έτσι την εμπιστοσύνη της στην προσαρμοστικότητα των διεθνών δικαιοδοτικών σωμάτων. Παρέλειψε ωστόσο να επισημάνει ότι αυτό μπορεί να συμβεί μόνον όταν υπάρχουν τέτοιοι μηχανισμοί, είναι κατάλληλοι να ερμηνεύσουν διεθνείς περιβαλλοντικούς κανόνες και, επιπλέον, είναι προσβάσιμοι στους ενδιαφερόμενους 178 . international : ‘Glissez, mortels, n’appuyez pas ! », Revue Générale de droit international public , τόμ. 111, τχ. 5, σελ. 5-18. 175. Anne Peters (2017), όπ.π ., σελ. 676. 176.  Ibid ., σελ. 674. 177. Βλ. παρακάτω, ενότητα 2.3. 178. Για παράδειγμα, λόγω της εμπιστευτικότητας της διαδικασίας, η διαιτησία στο πλαίσιο του ICSID ή του Μόνιμου Διαιτητικού Δικαστηρίου δεν προσφέρουν το πλέον κατάλληλο πλαίσιο για την εκδίκαση υποθέσεων δημοσίου συμφέροντος, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η

RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=