ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

75 ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Η Ç ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ È ων 194 . Η Σύμβαση αυτή δεν προέβλεψε η ίδια τα αναγκαία μέτρα για την επίλυση του προβλήματος, αλλά θέσπισε τις βασικές υποχρεώσεις συμπεριφοράς και δημιούρ- γησε ένα μηχανισμό για τη διαπραγμάτευση συλλογικών λύσεων μέσα από συναινε- τικές αποφάσεις. Επίσης, θέσπισε μηχανισμούς για την παρακολούθηση εφαρμογής και τον έλεγχο συμμόρφωσης, καθώς και ένα σύστημα επιβολής κυρώσεων. Το σύστημα αυτό εξελίχθηκε γρήγορα και με μεγάλη επιτυχία. Οι αρχικές διαπραγ- ματεύσεις για τη θέσπιση των αναγκαίων μέτρων ήταν σύντομες και κατέληξαν σε ένα συμπληρωματικό πρωτόκολλο, το οποίο ρύθμιζε τη σταδιακή μείωση της πα- ραγωγής των χημικών ουσιών που καταστρέφουν το όζον 195 με απώτερο σκοπό την πλήρη κατάργησή τους. Οι βασικοί στόχοι, που ενέπνευσαν αργότερα τους αρχιτέ- κτονες του Πρωτοκόλλου του Κιότο για την κλιματική αλλαγή, ήταν δύο. Ο πρώτος ήταν να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι μείωσης της παραγωγής και κατανάλωσης των επιβλαβών χημικών ουσιών για τις αναπτυγμένες χώρες και ένα χρονοδιάγραμ- μα εφαρμογής. Ο δεύτερος στόχος ήταν να μην τεθούν ουσιαστικές υποχρεώσεις για τις αναπτυσσόμενες χώρες, παρά μόνον αν η δαπάνη εφαρμογής τους μπορού- σε να καλυφθεί από τις αναπτυγμένες χώρες 196 . Το συμπληρωματικό πρωτόκολλο απαιτούσε μείωση σε ποσοστό 50% της παραγω- γής των χημικών ουσιών από τις αναπτυγμένες χώρες. Είχαν ήδη βρεθεί υποκατά- στατες ουσίες και οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις δέχθηκαν να συνεργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση πριν ακόμη συναφθεί η συμφωνία 197 . Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που βοήθησε στην αντιμετώπιση του προβλήματος ήταν η κατανόησή του από την κοινή γνώμη. Μια από τις άμεσες συνέπειες της τρύπας του όζοντος εί- ναι η ραγδαία αύξηση των μελανωμάτων, μιας μορφής θανατηφόρου καρκίνου του δέρματος. Είναι μια σοβαρή απειλή για την υγεία του ανθρώπου που επηρέασε κα- θοριστικά την κοινή γνώμη στις αναπτυγμένες χώρες και τη στάση της ως προς την αντιμετώπιση του προβλήματος, πιέζοντας τις κυβερνήσεις να λάβουν κατάλληλα μέτρα. Η πολιτική πίεση που ασκήθηκε από τις κυβερνήσεις ανάγκασε ορισμένες 194. Για περισσότερα βλ. Osamu Yoshida (2001), The International Legal Regime for the Protection of the Stratospheric Ozone Layer , The Hague: Kluwer Law International. 195. Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος, 1987. 196. Ορισμένες χώρες, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία, θεωρούσαν ότι ο περιορισμός της χρή- σης των επιβλαβών ουσιών θα παρεμπόδιζε την ανάπτυξή τους και είχαν αμφιβολίες αν θα είχαν πρόσβαση σε εναλλακτικές τεχνολογίες. Για περισσότερα βλ. Patricia Birnie, Alan Boyle, Catherine Redgwell (2009), International Law& the Environment , όπ.π., σελ. 349. 197. Όπως αναφέρουν οι Patricia Birnie, Alan Boyle, Catherine Redgwell, οι ΗΠΑ είχαν ήδη περιο- ρίσει την εσωτερική παραγωγή και κατανάλωση των επιβλαβών ουσιών μετά από έντονη πίε- ση της κοινής γνώμης. Η Ευρωπαϊκές Κοινότητες που εκπροσωπούσαν το μεγαλύτερο ποσο- στό των παραγωγών των επιβλαβών ουσιών ήταν στην αρχή επιφυλακτικές να δεσμευτούν να αναλάβουν μέτρα τα οποία θα ήταν ενδεχομένως δαπανηρά. Επιπλέον, ορισμένα κράτη- μέλη αρνήθηκαν επιτόπιους ελέγχους για τη χρήση χημικών ουσιών των οποίων η επιβλαβής δράση δεν είχε αποδειχθεί, όπ.π ., σελ. 349. Πείστηκαν τελικά να δεσμευτούν εφόσον οι αντα- γωνιστές τους ξεκίνησαν τη μετάβαση σε εναλλακτικές πρακτικές.