ΝΕΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΤΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η Οπτική της Εγκληματολογίας της Κοινωνικής Αντίδρασης & της Κριτικής Εγκληματολογίας | 137 των συγκρούσεων ήταν νεαροί που ανήκαν είτε στην ομάδα των «mods» (από τους modernists) που ακολουθούσαν τη μόδα άκουγαν rock and roll (Beatles και Rolling Stones) σύχναζαν σε ντίσκο και οδηγούσαν «βέσπες», είτε στην ομάδα των «rock- ers» που προέρχονταν κυρίως από τα εργατικά στρώματα, άκουγαν σκληρό ροκ, είχαν εμφανή αντι-εξουσιαστική στάση και κυκλοφορούσαν ομαδικά με μεγάλες μοτοσικλέτες. Η έντονη και επίμονη προβολή των συγκρούσεων από τον Τύπο και τα ΜΜΕ είχε ως αποτέλεσμα τη γιγάντωση ενός μάλλον περιορισμένου φαινομέ- νου, γεγονός που οδήγησε σε μαζικές αστυνομικές επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα, προκειμένου να κρατηθούν αυτές οι δύο ομάδες χωριστά. 35 Ο Cohen με μία πρωτότυπη πολυπρισματική μεθοδολογία, 36 ανέλυσε τη διεύρυν- ση της παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς αυτών των ομάδων μέσα από την αναπα- ραγωγή του χαρακτηρισμού, καθώς και τη δυσανάλογη κοινωνική αντίδραση που αναπτύχθηκε μέσα από μία σύνθετη σπειροειδή διαδικασία. Η πρωτοτυπία της μελέτης του έγκειται στο ότι εξετάζει ταυτόχρονα πολλαπλές πτυχές του φαινομέ- νου όπως: α) τις διαδικασίες κατασκευής των στερεοτύπων μέσω του Tύπου και της μιντιακής αναπαραγωγής τους, β) τις διαδικασίες και τον τρόπο που τα ίδια τα κοινωνικά υποκείμενα ανταποκρίνονται στο στερεότυπο, αναπροσαρμόζοντας τη συμπεριφορά τους και επιβεβαιώνοντας εκ των υστέρων τη στερεοτυπική εικόνα τους και γ) τους λόγους που ωθούν τις ομάδες αυτές στην αρχική παρέκκλιση προ- τού επέλθει η μεσολάβηση των ΜΜΕ. Το τελευταίο σημείο είναι πολύ σημαντικό στο μέτρο που διαφοροποιεί την προσέγγιση της θεωρίας του ηθικού πανικού από τη θεωρία της ετικέτας. Ο Cohen δεν αντιμετωπίζει την αρχική εκδήλωση της πα- ρέκκλισης μόνο υπό το πρίσμα της κοινωνικής κατασκευής αλλά εξετάζει το πε- ριεχόμενο της αντικουλτούρας ως ιδεολογικό αντίβαρο και διέξοδο των νέων της εργατικής τάξης στα προβλήματα ανεργίας και περιθωριοποίησης που αντιμετώπι- ζαν, αλλά και απέναντι τόσο στις παραδοσιακές αξίες της εργατικής τάξης όσο και τον αστικό κομφορμισμό. Τα δομικά προβλήματα αυτών των νεανικών ομάδων, οι οποίες βίωναν συνθήκες μειωμένων ευκαιριών, «επιλύθηκαν» δια της δαιμονοποί- ησης και της αυξημένης αστυνομικής τους επιτήρησης. 37 Η μελέτη εστιάζει αρχικά στο πώς η αναπαράσταση στον Τύπο ενός μάλλον με- μονωμένου περιστατικού με δραματικές εκφράσεις και τίτλους, όπως: «Μία ημέρα τρόμου με τις ομάδες των scooter» (Daily Telegraph), «νεαροί έδειραν μία ολόκληρη πόλη», «άγριοι εισέβαλαν στην ακτή» «νεαροί- μέλη συμμοριών», «νεαροί που αρέ- (2009), Ο δρόμος προς τη Δικαιοσύνη. Συνέδριο προς τιμή του Ομότιμου καθηγητή Στέργιου Αλεξι- άδη ,, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, εκδ. Σάκκουλα, σσ. 47-60. 35. Cohen, S. (1972/2011), ό.π., σ. 1-20. 36. Ο Cohen στη μελέτη του συνδύασε τη συμμετοχική παρατήρηση, τη μελέτη δημοσιευμάτων, την εκπόνηση συνεντεύξεων με μέλη των mods και rockers, με συντάκτες τοπικών εφημερίδων και επαγγελματίες των πληττόμενων περιοχών αλλά και τη διανομή ερωτηματολογίων σε εκπαι- δευόμενους επιμελητές κοινωνικής αρωγής. 37. Cohen, S. (1972/2011), ό.π. βλ. αναλυτικά κεφ. 6, σ. 233.