ΤΟ ΝΕΟ ΔΙΚΑΙΟ ΥΠΟΔΟΧΗΣ ΚΑΙ ΑΣΥΛΟΥ

Εισαγωγικές παρατηρήσεις ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 47 Πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν εθνικούς καταλόγους ασφαλών χω- ρών καταγωγής. Ως τέτοιες νοούνται συνήθως οι χώρες των ∆υτι- κών Βαλκανίων, κάποιες από τις χώρες του Μαγκρέμπ, ενδεχομένως υποκαυκάσιες (π.χ. Γεωργία). Γενικώς ασφαλείς χώρες καταγωγής μπορούν να θεωρηθούν όσες έχουν μηδενικά ή πολύ χαμηλά ποσοστά αναγνωρισιμότητας καθεστώτος διεθνούς προστασίας στην ΕΕ. Σε ενωσιακό επίπεδο δεν υφίσταται ακόμη κατάλογος ασφαλών χωρών καταγωγής, αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει την κατάρτι- ση τέτοιου καταλόγου ως παράρτημα στην πρόταση Κανονισμού για τις ∆ιαδικασίες Ασύλου (που υποβλήθηκε το 2016 στο πλαίσιο της αναθε- ώρησης του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου). Η αναγνώριση μιας χώρας ως ασφαλούς χώρας καταγωγής δεν αίρει την υποχρέωση εξατομικευμένης αξιολόγησης. Συνήθως έχει ως συνέ- πεια είτε τη δημιουργία μαχητού τεκμηρίου ασφάλειας είτε την αντι- στροφή του βάρους απόδειξης και την απόρριψη της αίτησης ως προ- δήλως αβάσιμης (σύμφωνα με τα άρθρα 88 παρ. 2β και 83 παρ. 9 του Ν 4636/2019, αιτήσεις από ασφαλείς χώρες καταγωγής εξετάζονται με την ταχύρρυθμη διαδικασία και απορρίπτονται ως προδήλως αβά- σιμες). Αποθαρρύνει, επίσης, την κατάχρηση της διαδικασίας ασύλου. Με ΚΥΑ των Υπουργών Εξωτερικών και Προστασίας του Πολίτη (υπ’ αριθμ. 1302/ΦΕΚ Β´4907/31.12.2019), καταρτίζεται εθνικός κατάλο- γος ασφαλών χωρών καταγωγής που περιλαμβάνει τις εξής χώρες: Γκάνα, Σενεγάλη, Τόγκο, Γκάμπια, Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, Αλβανία, Γεωργία, Ουκρανία, Ινδία, Αρμενία. Εντύπωση προκαλεί η προσθήκη της Ουκρανίας, τη στιγμή που διεξάγεται ένοπλη σύρραξη στη χώρα. Ευνόητο, επίσης, είναι ότι στην περίπτωση του Μαρόκου, αιτούντες από τη ∆υτική Σαχάρα, εφόσον υπάρχουν, θα αντιμετωπίζονται αναλό- γως (ήτοι ως έχοντες υψηλό ποσοστό αναγνώρισης). ii. Ασφαλείς τρίτες χώρες Η αντίληψη ότι κάποιος αιτών άσυλο μπορεί να απολαύσει αποτελε- σματικής προστασίας σε κάποια από τις χώρες από τις οποίες διήλθε πριν φτάσει στην Ευρώπη, ακόμη κι αν δεν έχει διαμείνει σ’ αυτή για ικανό χρονικό διάστημα, χρονολογείται ήδη από τις αρχές του 1990, όταν άρχισαν και τα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα της μεταψυχρο- πολεμικής εποχής.