Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΠΛΟΙΩΝ

ΝΑΥΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΠΛΟΙΩΝ 371 ζημιωθέντα 1314 . Προτού εκτεθούν οι βασικές παράμετροι, δυνάμει των οποίων κατη- γοριοποιούνται οι προκληθείσες από τη σύγκρουση πλοίων ζημίες, είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθούν ορισμένες εισαγωγικές επισημάνσεις, για την ευχερέστερη παρακολούθηση των αναλύσεων που θα ακολουθήσουν. Πρώτον , ο όρος ζημία δεν εννοιοδοτείται στο κείμενο της ΔΣ του 1910. Ωστόσο, από τις σχετικές διατυπώσεις, και κυρίως αυτή του πρώτου άρθρου της ΔΣ του 1910, προ- κύπτει ότι ρυθμίζονται απώλειες και βλάβες, τόσο υλικές όσο και οικονομικές 1315 . Σε κάθε περίπτωση, για το ζήτημα του προσδιορισμού του περιεχομένου και της έκτα- σης της « ζημίας » λαμβάνονται υπόψη οι σταθμίσεις του συμπληρωματικώς εφαρμο- στέου εθνικού δικαίου. Τούτο εξάλλου προκύπτει και από τις προπαρασκευαστικές εργασίες της ΔΣ του 1910 1316 . Εάν ληφθεί υπόψη ότι ο κανόνας σύγκρουσης, δυνάμει του οποίου προσδιορίζεται το εφαρμοστέο δίκαιο είναι ο τόπος επέλευσης της ζημί- ας 1317 , καθίσταται σαφές ότι οι σταθμίσεις των εθνικών εννόμων τάξεων σε σχέση με το ζήτημα της ζημίας και της αποζημίωσης αποκτούν ξεχωριστή σημασία. Σε περίπτωση που ως εφαρμοστέο υποδειχθεί το ελληνικό δίκαιο (297-298 AK) 1318 , ως ζημία εννοείται κάθε βλάβη που προκαλείται στα υλικά ή άυλα αγαθά ενός προσώ- που, δηλαδή κάθε δυσμενής μεταβολή τους 1319 . Για την εξεύρεση της περιουσιακής ζημίας ακολουθείται η θεωρία της διαφοράς, με βάση την οποία για τον προσδιορισμό της ζημίας θα πρέπει να γίνει σύγκριση μεταξύ της μετά το ζημιογόνο γεγονός περι- 1314. Ο ενάγων-ζημιωθείς μπορεί να είναι κύριος περισσότερων ζημιωθέντων πλοίων, βλ. ΕφΠειρ 1003/2003 ΕπισκΕΔ 2004,128, με παρατηρ. Κιάντου-Παμπούκη. 1315. Βλ. και Travaux préparatoires , 36: « en ce qui concerne la détermination du dommage, les juges conserveront, comme aujourd’hui, tout pouvoir d’apprécier l’étendue du préjudice et le montant de la réparation. Avaries matérielles, chômage, trouble d’industrie, pertes de fret ou de contrats, tout ce qui de droit commun pouvait être alloué dans le passé pourra encore l’être dans l’avenir. Il a paru superflu, enfin, de mentionner expressément parmi les dommages causés par un abordage, le dommage causé au fret. Les pertes de fret constituent une perte pour le propriétaire du navire ou pour le propriétaire de la cargaison. Elles rentrent, dès lors, sensu lato, dans les dommages causés aux navires ou aux choses transportées (…)» και 37: « La Convention exprimait déjà cette pensée, mais, pour ne laisser aucun doute, ses termes ont été légèrement modifiés. Les mots “la réparation des dommages causés aux navires, aux choses ou personnes se trouvant à bord”, ont été remplacés par les mots “les indemnités dues à raison des dommages causés aux navires, etc.”, de façon à consacrer le droit à une réparation complète dans le sens susmentionné » (υπογραμμίσεις δικές μας). 1316. Βλ. Travaux préparatoires , 36: « (…) On ne peut que s’en remettre à l’appréciation des juridictions nationales, qu’il s’agisse de dommages aux personnes, au bâtiment, ou à la cargaison. (…) Ici encore, pour la détermination de ce qu’il faut entendre par dommages aux personnes, la convention s’en réfère aux lois nationales » (υπογραμμίσεις δικές μας). 1317. Ο τρόπος αξιολόγησης του ύψους της ζημίας είναι πλέον, υπό το καθεστώς του ΚανΡώμη ΙΙ (άρθρο 15 περ. γ΄), ζήτημα ουσιαστικού, και όχι δικονομικού δίκαιου, όπως γινόταν μέχρι πρότινος δεκτό στο αγγλικό δίκαιο (βλ. Marsden and Gault on Collisions at sea, αρ. 19-029). Η άποψη ότι ο υπολογισμός της ζημίας συνιστά δικονομικό ζήτημα είχε υποστηριχθεί παλαιότε- ρα και στο ελληνικό δίκαιο, βλ. Σταθόπουλο , Γενικό ενοχικό δίκαιο, § 9, αρ. 19. 1318. Βλ. ΕφΠειρ 592/2015 Νόμος. 1319. Βλ. Σταθόπουλο , Γενικό ενοχικό δίκαιο, § 8, αρ. 47, Σπυριδάκη , Το αδίκημα κατά ΑΚ 914, 92. 513