Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΠΛΟΙΩΝ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η Σειρά «Μελέτες Ναυτικού Δικαίου» εορτάζει , υποδεχόμενη την άριστη διδακτορική διατριβή του κου Τριαντάφυλλου Σταυρακίδη, με τις βελτιώσεις και συμπληρώσεις που επήλθαν μετά την υποστήριξή της, τον Ιούλιο του 2019. Η «εορταστική» προδιά- θεση έχει να κάνει αφενός με τη θεματική και τον τρόπο προσέγγισης αυτής, αφετέ- ρου με το πρόσωπο του συγγραφέα. Πιο συγκεκριμένα: Η παρούσα μελέτη πραγματεύεται μία κεντρική θεματική του ναυτικού δικαίου, τη σύγκρουση πλοίων , η οποία –παρά την μεγάλη θεωρητική και πρακτική σημασία της– δεν είχε αποτελέσει μέχρι σήμερα αντικείμενο μονογραφικής επεξεργασίας. Το υφιστάμενο κενό καλύπτεται, με τον πλέον αξιόπιστο τρόπο, μετά από τέσσερα έτη εξαιρετικά εμπεριστατωμένης βιβλιογραφικής και νομολογιακής έρευνας, πλή- ρους συγκριτικής τεκμηρίωσης και πρωτότυπης σύνθεσης. Όπως θα έχει την ευκαι- ρία να διαπιστώσει ο αναγνώστης, η εξέταση της σύγκρουσης οργανώνεται σε δύο Μέρη (κατά το γαλλικό καρτεσιανό μοντέλο): Το Πρώτο αφιερώνεται κυρίως στην ανάλυση και ερμηνεία του ειδικού θεσμικού πλαισίου που διέπει τη σύγκρουση (Δι- εθνής Σύμβαση του 1910 «περί ενοποιήσεως κανόνων τινών επί συγκρούσεως πλοί- ων» σε συνδυασμό με τις αντίστοιχες διατάξεις του 12ου τίτλου του ΚΙΝΔ και τους Διεθνείς Κανονισμούς Αποφυγής Συγκρούσεων στη Θάλασσα), και ειδικότερα στην εννοιολογική οριοθέτηση της σύγκρουσης, τις αιτίες αυτής, το νόμιμο λόγο και τις προϋποθέσεις της ειδικής αστικής ευθύνης. Ο συγγραφέας δεν σταματά όμως εκεί∙ έχοντας δώσει εξαρχής έμφαση στον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει το ναυτικό ατύχημα κατά τη διάρθρωση της νομοθετικής και επιστημονικής ύλης του ναυτικού δικαίου, επιλέγει να μην περιορίσει το αντικείμενο της μελέτης στον στενό πυρήνα της θεματικής, αυτόν, δηλαδή, που σχετίζεται με τα μέτρα αποτροπής του ναυτικού ατυχήματος και τις προϋποθέσεις της αστικής ευθύνης, αλλά να επεκταθεί και σε ζητήματα σχετικά με τα μέσα διασφάλισης και οργάνωσης της αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούνται από τη σύγκρουση, τα οποία άπτονται περισσοτέρων του ενός δικαιικών κλάδων. Έτσι, στο Δεύτερο Μέρος, «επανεξετάζονται» οι βασικότε- ροι θεσμοί του ναυτικού δικαίου (συνολικός περιορισμός της ευθύνης για ναυτικές απαιτήσεις, συντηρητική κατάσχεση, ναυτικά προνόμια) αλλά και του διεθνούς δικο- νομικού και ιδ.δ.δ. (διεθνής δικαιοδοσία), υπό το πρίσμα των ζητημάτων που γεννά η εμπλοκή περισσοτέρων πλοίων, υπευθύνων και ζημιωθέντων σε μία σύγκρουση. Εξετάζεται περαιτέρω η επίδραση της σύγκρουσης στην ομαλή εκτέλεση των συμ- βάσεων οικονομικής εκμετάλλευσης του πλοίου (λ.χ. μεταφοράς εμπορευμάτων), στην εκτέλεση λοιπών συμβάσεων που συνδέονται με τη λειτουργία του (λ.χ. συμ- βάσεις ναυτολόγησης) καθώς και στα έννομα συμφέροντα τρίτων προσώπων, κυρί- ως όσων θίγονται από τη θαλάσσια ρύπανση. Είναι τέτοια η έκταση της μελέτης (περίπου 760 σελίδες καθαρό συμπυκνωμένο κεί- μενο), που θα δικαιολογούσε την αυτονόμηση σε ξεχωριστή δημοσίευση, καθενός