ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΜΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

4. Οριζόντιες συμφωνίες, καρτέλ, επιείκεια 165 ριο. Πρόκειται για τις συμφωνίες de minimis 181 , δηλαδή το ελάχιστο όριο, το κατώφλι, πάνω από το οποίο θα θεωρείται ότι το ενδοενωσιακό εμπόριο επηρεάζεται ή κάτω από το οποίο θεωρείται ότι μόνο το εθνικό εμπόριο επηρεάζεται, επομένως θα είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της εθνικής αρχής ή του εθνικού δικαστηρίου να κρίνει, αν θα εφαρμόσουν εθνικούς κανόνες δικαίου του ελεύθερου ανταγωνισμού. Ειδικά στις περιπτώσεις των καρτέλ προβλέπονται και προγράμματα επιείκειας: αν οι επιχειρήσεις αποκαλύψουν στις αρχές το καρτέλ ή αν προβούν στην διαδικασία διευθέτησης (βλ. και πιο κάτω απόφαση Hondos στην Ελλάδα), τότε η μεταχείριση είναι πιο επιεικής, δηλαδή επιβάλλονται χαμηλότερα πρόστιμα από αυτά που θα επιβάλλονταν, αν οι επιχειρήσεις δεν ομολογούσαν την παράβαση, ή αν συντρέχουν επιβαρυντικές περιστάσεις ή αν οι επιχειρήσεις παρεμποδίζουν την έρευνα της Επιτροπής που διερευνά τυχόν παραβάσεις του δικαίου ανταγωνισμού σε επίπεδο ΕΕ ή κράτους μέλους. Παράλληλα, ο θιγόμενος ασκεί αγωγή κατά των επιχειρήσεων που παρανομούν ζητώντας ενδεχομένως και ασφαλιστικά μέτρα κατά τους κανόνες της πολιτικής δικονομίας του κράτους μέλους επικαλούμενοι και τον επηρεασμό του ενδοενωσιακού εμπορίου, ακόμα και σε περι- πτώσεις που η παράβαση λαμβάνει χώρα σε ένα κράτος μέλος 182 . Ας δούμε την απόφαση του ΔΕΕ C-179/16 του 2018 για τις παράνομες συμπράξεις υπό την έννοια του άρθρου 101 ΣυνθΛΕΕ. Η απόφαση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, διότι απο- σαφηνίζει ζητήματα αναφορικά με την σχετική αγορά και την υποκατάσταση προϊόντων (εν προκειμένω, φαρμάκων), αναφορικά με το ότι μία παράνομη σύμπραξη μπορεί να προκύπτει ως αποτέλεσμα συμφωνίας, ότι τέτοιες συμπράξεις αποτελούν περιορισμό εκ του αντικειμένου του ανταγωνισμού (per se) και δεν μπορούν να εξαιρεθούν δυνάμει του άρθρου 101 παρ. 3 ΣυνθΛΕΕ, δικαιολογώντας ουσιαστικά την απόφαση της Επιτρο- πής Ανταγωνισμού της Ιταλίας (AGCM) που επέβαλε τις σχετικές κυρώσεις. Η απόφαση παρατίθεται αναλυτικά. «ΑΠΟΦΑΣΗΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 23ης Ιανουαρίου 2018 (*) «Προδικαστική παραπομπή – Ανταγωνισμός –Άρθρο 101 ΣΛΕΕ – Σύμπραξη – Φάρμα- κα – Οδηγία 2001/83/ΕΚ – Κανονισμός (ΕΚ) 726/2004 – Επιχειρήματα σχετικά με τους κινδύνους από τη χρήση φαρμάκου για θεραπεία μη προβλεπόμενη στην άδεια κυκλο- φορίας του στην αγορά (εκτός ΑΚΑ) – Ορισμός της σχετικής αγοράς – Παρεπόμενος περιορισμός – Περιορισμός του ανταγωνισμού ως εκ του αντικειμένου – Εξαίρεση» 181. Ανακοίνωση Επιτροπής De Minimis, 2014/ C 291/ 01. 182. Cutsforth vMansfield 28/10/1985 [1986] 1WLR 558 (QBD), απόφαση του Πρωτοδικείου της Αγγλίας (High Court).