ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

233 Άρθρο 235 - Δωροληψία υπαλλήλου Υπηρεσιακά εγκλήματα, σ. 173). Πρέπει με έμφαση να λεχθεί στο σημείο αυτό ότι το φαινόμενο της διαφθοράς, κατ’ εξοχήν έκφραση του οποίου αποτελεί η δωροληψία, δεν το συντηρούν οι ανθρώπινες ευαισθησίες, που μορφοποιούνται σε διάφορα μι- κροδωράκια τυλιγμένα με συναισθήματα ευγένειας και αβρότητας, όταν και όπως επι- βάλλουν οι λόγοι κοινωνικής αβροφροσύνης. Λόγοι κοινωνικής αβροφροσύνης συντρέχουν, όταν με βάση τη κοινωνική εθιμοτυπία συνηθίζεται να προσφέρονται σε ορισμένες περιπτώσεις δώρα, όπως συμβαίνει π.χ. κατά την ονομαστική εορτή ή στα γενέθλια κάποιου, με την ευκαιρία μιας επετείου (γάμου, αρραβώνων κ.λπ. ) ή ενός διορισμού, μιας προαγωγής κ.λπ. Έτσι, εάν ένας υπάλληλος (ιατρός, εφοριακός, αστυνομικός κ.λπ .) δεχθεί ένα μικρό προσωπικό δώρο (κολόνια, στυλό, ρολόι κ.λπ. ), που του προσφέρεται, συνήθως μετά την πράξη, στο πλαίσιο της κοινωνικής εθιμοτυπίας, δεν μπορεί να γίνει λόγος για αξιόποινη δωρολη- ψία του υπαλλήλου. Κατά μείζονα λόγο δεν συντρέχει περίπτωση δωροληψίας, όταν τα σχετικά ωφελήματα προσφέρονται στον υπάλληλο κατ’ επιταγήν ορισμένου εθίμου, όπως συμβαίνει λ.χ. με τα φιλοδωρήματα, που δίνονται στους ταχυδρομικούς, στους οδοκαθαριστές του Δήμου ή στους άνδρες της Τροχαίας κ.λπ . την περίοδο των χριστουγεννιάτικων εορτών. Τα σχετικά ωφελήματα ο υπάλληλος μπορεί να τα ζητεί είτε για τον εαυτό του είτε για κάποιον τρίτο , ας πούμε τον προϊστάμενο ή τον αρμόδιο υπάλληλο, ο οποίος όμως για να ενοχοποιηθεί για δωροληψία πρέπει να είναι ενήμερος των ενεργειών του δράστη και να τις εγκρίνει. Παράδειγμα: Ο υπάλληλος ορισμένης υπηρεσίας ζητεί χρήματα από ορισμένο πολίτη, για να τα δώσει στον Προϊστάμενό του, από τον οποίο εξαρτάται η επίλυση ή όχι του συγκεκριμένου προβλήματος που ταλαιπωρεί τον πολίτη. Μόνη η απαίτηση των χρημά- των από τον πολίτη εκ μέρους του εν λόγω υπαλλήλου για λογαριασμό του Προϊσταμένου του δεν επαρκεί να ενοχοποιήσει τον τελευταίο για δωροληψία, εφ’ όσον δεν αποδεικνύ- εται με συγκεκριμένα στοιχεία η εμπλοκή του Προϊσταμένου στην υπόθεση της δωρολη- ψίας. Αλλιώς κάθε δολίως και αθεμίτως χρηματιζόμενος υπάλληλος θα μπορούσε να μεταθέσει το βάρος της δικής του ενοχής στους ώμους των Προϊσταμένων του, μολονό- τι αυτοί αγνοούν τις σχετικές αθέμιτες ενέργειες των υπαλλήλων τους που τους εκθέτουν. Περαιτέρω τα ωφελήματα πρέπει να δίνονται για χάρη κάποιας ενέργειας ή παράλειψης , που σχετίζεται με την άσκηση των καθηκόντων του υπαλλήλου, άσχετα αν αυτή είναι μελλοντική ή ήδη τελειωμένη . Η απαίτηση δηλ. των ωφελημάτων πρέπει να είναι συ- νυφασμένη με κάποια ενέργεια ή παράλειψη του υπαλλήλου, η οποία σχετίζεται με τα καθήκοντά του και είτε πρόκειται να γίνει στο μέλλον ή έχει ήδη διεκπεραιωθεί στο παρελθόν και προς χάιν της σχετικής εκδούλευσης ζητεί τα ωφελήματα. Παραδείγματα : Ο αρμόδιος για τις εξετάσεις υπάλληλος των συγκοινωνιών απαιτεί από τον υποψήφιο οδηγό: «Δώσε μου τόσα, για να πάρεις την άδεια οδήγησης» (απαίτηση ωφελημάτων για μελλοντική ενέργεια). Ή ο αρμόδιος εφοριακός υπάλληλος απαιτεί από τον φορολογούμενο που δυσανασχετεί με το ύψος της φορολογικής οφειλής του: «Δώσε μου τόσα, για να μη βεβαιώσω πολλούς φόρους» απαίτηση ωφελημάτων για μελλοντική παράλειψη). Ή ο υπάλληλος της Γραμματείας της Σχολής λέει στον ενδιαφερόμενο: «το 22 23 24 25 26 27