ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΑΞΙΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΔΕΔΟΥΛΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΑΠΟ ΕΓΚΥΡΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ [Γ] Ε. ΣΧΙΖΑ 67 μπεριφορά του δικαιούχου να υπερβαίνει καταδήλως τα όρια της 281 ΑΚ, καθότι η διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ έχει έντονο τον χαρακτήρα κανόνα δημόσιας τάξης, επει- δή στοχεύει στην καταπολέμηση της κακοπιστίας και της ανηθικότητας στις συναλλα- γές εν γένει κατά την άσκηση κάθε δικαιώματος. Επειδή, δε, ό,τι ισχύει για την κατά- χρηση δικαιώματος γενικότερα ισχύει και για την αποδυνάμωση δικαιώματος ως ειδική μορφή της, γίνεται δεκτό ότι σε αποδυνάμωση υπόκεινται και οι εργατικές αξι- ώσεις που στηρίζονται σε διατάξεις αναγκαστικού δικαίου 112 . Το γεγονός ότι πρόκει- ται για αξιώσεις που απορρέουν από διατάξεις αναγκαστικού δικαίου ως προς τις ο- ποίες δεν χωρεί παραίτηση δεν αποκλείει την αποδυνάμωσή τους, αφού απαγόρευση παραίτησης δεν σημαίνει και απαγόρευση αποδυνάμωσης, και συνεπώς το άρθρο 281 ΑΚ εφαρμόζεται και σε περίπτωση μισθολογικών αξιώσεων εργαζόμενου από τις οποίες δεν επιτρέπεται παραίτηση 113 . V. Ένσταση παραγραφής Παραγραφή είναι ο θεσμός του δικαίου, εξαιτίας του οποίου μία αξίωση παραλύει, επειδή ο δικαιούχος της παρέλειψε να την ασκήσει εντός ορισμένου χρονικού διαστή- ματος που προβλέπεται στο νόμο. Ο θεσμός της παραγραφής της αξίωσης (247 επ. ΑΚ) αποτελεί τη νομοθετικά προβλεπόμενη κύρωση της αδράνειας του δανειστή να επιδιώξει εντός ενός καθορισμένου από το νόμο χρόνου την ικανοποίηση της αξίω- σής του και για αυτό ο νόμος αναγνωρίζει σοβαρούς λόγους συνεπεία των οποίων η πάροδος του χρόνου αυτού δεν έχει δυσμενείς συνέπειες για τον δανειστή. Τέτοιοι λόγοι αναστολής της παραγραφής είναι, κατ’ άρθρο 255 ΑΚ, το δικαιοστάσιο, η ανω- τέρα βία και ο δόλος του υπόχρεου. Με τη συμπλήρωση του χρόνου της παραγρα- φής η αξίωση δεν αποσβήνεται, αλλά εξακολουθεί να εκδηλώνει σημεία ζωής, υπάρ- χουσα ως φυσική ή ατελής ενοχή. Ο θεσμός της παραγραφής είναι δημόσιας τάξης, γιατί εξυπηρετεί την ασφάλεια των συναλλαγών και τη βεβαιότητα του δικαίου. Η έννοια της δημόσιας τάξης περιλαμβάνει τους κανόνες με τους οποίους η Ελληνική Πολιτεία προστατεύει θεμελιώδεις αξίες και αντιλήψεις του έννομου βίου, πολιτεια- κές, ηθικές, οικονομικές ή κοινωνικές, η προσβολή των οποίων δεν είναι ανεκτή από την κρατούσα στη χώρα γενική περί δικαίου συνείδηση. Η παραγραφή δεν λαμβάνε- ται υπόψη αυτεπαγγέλτως, αλλά μόνον κατόπιν πρότασής της από τον οφειλέτη, ο ο- ποίος λόγω της συμπλήρωσής της μπορεί να αρνηθεί να εκπληρώσει την παροχή (272 και 277 ΑΚ), ούτε η αντένσταση περί αναστολής ή διακοπής της παραγραφής λαμβά- 112. ΑΠ 842/1996 ΕΑΕΔ 1997, 253, ΑΠ 110/1990 ΕΕργΔ 1991, 369, ΟλΑΠ 1179/1985 ΕλλΔνη 1986, 99, ΑΠ 1745/1980 ΔΕΝ 1981, 291, ΑΠ 311/1977 ΔΕΝ 1977, 589, ΑΠ 1170/1976 ΔΕΝ 1977, 198, ΑΠ 922/1973 ΔΕΝ 1974, 233, ΑΠ 1030/1972 ΕΕργΔ 1973, 207. 113. ΑΠ 800/2001 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Ληξουριώτης Ι. , Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις, 5η έκδ., 2017, σελ. 73 επ., Ζερδελής Δ., Η αποδυνάμωση δικαιώματος στο εργατικό δίκαιο, 1992, σελ.171 επ. 40