ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

VIII Πρόλογος Όσο όμως λαθεμένο είναι να αναμιγνύονται άσχετης φύσης διατάξεις στο βα- σικό κορμό του δικαίου και να αλλοιώνονται έννοιες που προέρχονται από την επί πολλές δεκαετίες καλλιέργεια του ευρωπαϊκού δίκαιου της ασφαλιστικής σύμβασης, λόγω αδυναμίας διάκρισης της φύσης και αποστολής των διατάξεων εποπτείας της αγοράς από αυτές του βασικού κορμού του ιδιωτικού μας δικαίου, άλλο τόσο λα- θεμένο είναι να ερμηνεύονται οι διατάξεις του δικαίου της ασφαλιστικής σύμβασης, απομονωμένα από τη διαμόρφωση των συμβατικών σχέσεων στην πράξη και χω- ρίς κατανόηση σε βάθος του λόγου για τον οποίο τίθεται ένας ασφαλιστικός όρος και της «εμπορικής του λογικής», π.χ. ένα ποσό απαλλαγής, ένα επιμέρους όριο ευθύ- νης, μία υποχρέωση λήψης προστατευτικών μέτρων. Τα πραγματικά περιστατικά δί- νουν περιεχόμενο και φανερώνουν το νόημα, τη χρησιμότητα και τις αδυναμίες των ειδικών νομοθετικών και συμβατικών ρυθμίσεων, η δε ενεργή και υπεύθυνη πράξη, δίνει τη δυνατότητα καλύτερης κατανόησής των· δεν αρκεί η απλή αποτύπωση πορι- σμάτων σε ένα σταθερό μέσο. Δίκαιο της ασφαλιστικής σύμβασης, δεν είναι μόνο οι διατάξεις του ΑσφΝ και οι γενικοί κανόνες ερμηνείας των συμβάσεων ούτε μόνο η νομολογία, καθόσον πραγ- ματεύεται τα περιορισμένα ζητήματα που της τίθενται, τα περισσότερα από τα οποία είναι αυτοκινητικά ατυχήματα και άρα όχι ο πυρήνας του ασφαλιστικού δικαίου. Πολύ περισσότερο, δίκαιο της ασφαλιστικής σύμβασης είναι το δίκαιο των συμβα- τικών μορφωμάτων με τα οποία πωλείται η ασφάλιση, η κατανόηση των σκοπιμο- τήτων του ασφαλιστή και της αγοράς, οι τεχνικές αναγκαιότητες, η ορθή προσέγγι- ση των οποίων οδηγεί σε ειδικούς ερμηνευτικούς κανόνες που λαμβάνουν υπόψη όλα αυτά. Βέβαια τα συμβατικά μορφώματα δεν έχουν τέλος. Όσο η αγορά εξελίσσε- ται, ή αλλιώς είναι εν ζωή, θα εξελίσσονται και τα συμβατικά μορφώματα, όπως άλ- λωστε επιθυμεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: να μη περιορίζεται η δημιουργική φα- ντασία των επιχειρήσεων να παρασκευάζουν νέα πρωτότυπα προϊόντα. Όμως πολλά από αυτά δημιουργούν μετρήσιμες κατηγορίες, στις οποίες εντάσσονται, οι όροι που έχουν γενικότερη εφαρμογή. Π.χ. η κατηγορία των νοσοκομειακών καλύψεων, η κα- τηγορία των κυβερνοκινδύνων, οι διάφορες κατηγορίες ασφάλισης επαγγελματικών κινδύνων, οι κατηγορίες έργων υποδομής ή έργων ανέγερσης κτιρίων. Η ανάλυση των συνηθισμένων και επαναλαμβανόμενων, με μικρές παρεκκλίσεις, συμβατικών όρων των κατηγοριών ασφάλισης που δημιουργεί η διεθνής αγορά, αποτελεί επίσης δίκαιο της ασφαλιστικής σύμβασης. Ασφαλιστικό δίκαιο είναι, πέραν του ΑσφΝ και αυτό που διαμορφώνεται διαρκώς από την αγορά και αποτυπώνεται σε ασφαλιστι- κά μορφώματα και προϊόντα. Π.χ. η ρήτρα claims made, και η ασφάλιση D & O είναι γνωστές ασφαλιστικές καλύψεις, για τις οποίες υπάρχουν ορισμένες δημοσιεύσεις και στην Ελλάδα, αλλά δεν ρυθμίζονται από τον νόμο. Όμως, το ότι βρισκόμαστε κατά την ερμηνεία ή εφαρμογή συμβατικών κανόνων ασφαλιστικών συμβάσεων συνήθως αντιμέτωποι με σχήματα και μορφώματα που δεν προβλέπει οι νόμος, δεν συνεπάγεται, εννοείται, ότι δεν θα ελέγχεται η συμβα- τότητα της όποιας λύσης με το γενικό δίκαιο της ασφαλιστικής σύμβασης, αλλά και