Η ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ EΝΩΣΗΣ-ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ

Η εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ευρωζώνης στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 8 Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920, τα μεγάλα βιομηχανικά κράτη προσπάθησαν να επαναφέρουν τον « κανόνα χρυσού », που είχε πάψει να ισχύει από τον Α ‘Παγκόσμιο Πό- λεμο. Αλλά οι προσπάθειές τους υπονομεύθηκαν από την έναρξη της Μεγάλης Ύφεσης στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1930 και από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από τον κα- νονα χρυσού το 1931. Ο ηγεμονικός ρόλος στη διεθνή οικονομία πέρασε σταδιακά από τη Μεγάλη Βρετανία στις Η.Π.Α. Η κατάρρευση του αμερικανικού χρηματιστηρίου στη Νέα Υόρκη το φθινόπωρο του 1929, είχε σοβαρές συνέπειες σε όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες, οι περισσότερες των οποίων αδυνατούσαν στις αρχές του 1931 να εξοφλήσουν τα χρέη τους προς τις Η.Π.Α κα- θώς και να εξυπηρετήσουν τις διευρωπαϊκές πληρωμές δανείων. Το ίδιο δύσκολη ήταν και η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας το Δεκέμβριο 1931. Τα ξένα κεφάλαια των τραπε- ζών είχαν μειωθεί, αυξήθηκε το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών, και τα ταμειακά δια- θέσιμα των τραπεζών συνεχώς μειώνονταν. Η Κυβέρνηση Βενιζέλου προχώρησε αφενός στην αποσύνδεση της δραχμής από την αγγλική λίρα - η οποία είχε ήδη εγκαταλείψει τον « κανόνα χρυσού » -, και στη σύνδεσή της με το δολάριο Η.Π.Α. - το οποίο δεν είχε ακόμη υπαναχωρήσει από τον « κανόνα χρυσού » -, και αφετέρου στην επιβολή κρατικού ελέγχου στο συνάλλαγμα καθώς και στην αναζήτηση δανεισμού από το εξωτερικό, επειδή οι ελλη- νικές τράπεζες αδυνατούσαν να καλύψουν τις δημόσιες ανάγκες 22 . Η κατάρρευση των τιμών των βασικών προϊόντων και η συρρίκνωση του παγκόσμιου εμπορίου ήταν οι μεγαλύτερες που είχε γνωρίσει έως τότε ο κόσμος 23 και έγιναν αισθη- τές σε όλες τις χώρες του κόσμου. Κάτω από την πίεση έντονων αποπληθωριστικών ανα- γκών, σχεδόν όλες οι μεγάλες χώρες άρχισαν να αναζητούν τρόπους υπεράσπισης των τι- μών τους, μέσω βασικά είτε υποτιμήσεων των συναλλαγματικών τους ισοτιμιών ή με την εισαγωγή ευέλικτων συναλλαγματικών ισοτιμιών ή πολλαπλών ισοτιμιών, είτε με άμεσους ελέγχους στις εισαγωγές τους και στις εν γένει διεθνείς τους συναλλαγές, γεγονός που είχε σαν συνέπεια τη συνολική υποτίμηση των νομισμάτων όλων των κρατών. Επισημαίνεται ότι τα παραπάνω μέτρα, τα οποία λαμβάνονταν από τα κράτη, δεν προέκυ- ψαν στο πλαίσιο διεθνούς συνεργασίας για τα νομισματικά θέματα. Οι προσπάθειες για την επίτευξη διεθνούς συνεργασίας στα εν λόγω θέματα δεν τελεσφόρησαν. Η Νομισματική και Οικονομική Διάσκεψη του Λονδίνου το 1933 δεν μπόρεσε παρά να γίνει μάρτυρας των διαφορετικών αντιλήψεων των κρατών που συμμετείχαν σε αυτήν, για τον τρόπο που κάθε 22. Η διεθνής κρίση και η μεγάλη ύφεση επέφερε την κατάρρευση των Ελληνικών εμπορικών τραπεζών ως συνέπεια του ό,τι μεγάλο μέρος του κεφαλαίου τους είχε μεταβιβαστεί στο εξωτερικό, επειδή τα προηγούμενα της κρίσης έτη το διατηρούσαν σε συνάλλαγμα για να αποφύγουν τον έλεγχο του Κρά- τους (βλ. Θ. Κονδύλης, Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η Ελλάδα 1928 -1932 , Ίαμβος, 2009). 23. Αναφέρεται ότι μεταξύ του 1929 και του 1932 ο παγκόσμιος δείκτης τιμών, σε τιμές χρυσού, μει- ώθηκε κατά 47,5%. Κατά την ίδια τριετία, η αξία του χρυσού του παγκόσμιου εμπορίου μειώθη- κε κατά 63% (βλ. J. K. Horsefield, The International Monetary Fund 1945-1965, Twenty years of International Monetary Cooperation, τομ. 1: Chronicle, International Monetary Fund, 1969, σελ. 4, https://www.elibrary.imf.org/doc/IMF071/14523-9781451955255/14523-9781451955255/Other_ formats/Source_PDF/14523-9781475553734.pdf, (τελευταία πρόσβαση 30.08.2020). 5 6