Η ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ EΝΩΣΗΣ-ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ

Η εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ευρωζώνης στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 16 συμφωνία του Bretton Woods πέτυχε εκεί που είχε αποτύχει οποιαδήποτε προηγούμενη προσπάθεια, ήτοι, η Διάσκεψη της Γένοβας του 1922, η οποία απέβλεπε στην εξέταση των προϋποθέσεων για την αποκατάσταση ενός διεθνούς νομίσματος, και οι διαπραγματεύσεις του 1929, οι οποίες δεν κατόρθωσαν να προετοιμάσουν επαρκείς συστάσεις για ένα σχέ- διο αποκατάστασης και μια διεθνή τράπεζα (Bank for International Settlements) 52 . Η επι- τυχία της Συμφωνίας του ΔΝΤ δεν είχε προηγούμενο, και αποδείχτηκε ότι είναι επίσης πολύ δύσκολο να επαναληφθεί. Όταν οι οικονομικοί ιθύνοντες του κόσμου συναντήθη- καν το 1973-1974, ως Επιτροπή των Είκοσι, ή το 1986, ως Ομάδα των Είκοσι τεσσάρων, με στόχο τη διαμόρφωση ενός «νέου Bretton Woods», οι ελπίδες τους γρήγορα αποδείχθη- καν φρούδες. Μόνο στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, περίοδος η οποία απαιτούσε μια ολοκληρωμένη κινητοποίηση πόρων, και μόνο στο πλαίσιο μιας θεμελιώδους συναί- νεσης σχετικά με τους γενικούς οικονομικούς στόχους, ένα τέτοιο διεθνές σχέδιο υπερε- θνικής συνεργασίας μπόρεσε να επιτευχθεί 53 . Η οικοδόμηση του μεταπολεμικού διεθνούς νομισματικού συστήματος ήταν απόρροια της γενικής συμφωνίας των κρατών που συμμε- τείχαν στη Διάσκεψη στο Bretton Woods ότι θα έπρεπε να αποφευχθεί η επανάληψη του οικονομικού και πολιτικού εθνικισμού της δεκαετίας του 1930. Η μεσοπολεμική εμπειρία είχε δώσει μια ζωντανή και τρομακτική απόδειξη για το πώς η κατάρρευση της οικονομι- κής τάξης μπόρεσε να φέρει πολιτικό και κοινωνικό κατακερματισμό. Οι συμφωνίες του Bretton Woods συνδύασαν το όραμα για μια φιλελεύθερη παγκόσμια οικονομία με ένα κανόνα. Πρωταρχικός σκοπός του κανόνα ήταν να περιορίσει τις αντα- γωνιστικές εθνικές οικονομικές πολιτικές (ανταγωνιστικές υποτιμήσεις στη νομισματική πολιτική, και μέτρα προστατευτισμού στην εμπορική πολιτική), οι οποίες μπορεί να γίνουν πρόξενοι καταστροφικών αποτελεσμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο. Πέρα από αυτό, τα κράτη διατηρούν τις επιλογές χάραξης πολιτικής σε όλα τα άλλα θέματα. Το κύριο πλεονέ- κτημα των κανόνων της Συμφωνίας του ΔΝΤ είναι ότι είναι απρόσωποι και σε μεγάλο βαθ- μό αυτόματοι. Τα κράτη επικυρώνοντας τη Συμφωνία του ΔΝΤ, σύμφωνα με τη νομοθεσία τους, δεσμεύονται βασικά να τηρούν τις υποχρεώσεις, οι οποίες απορρέουν από τη Συμ- φωνία του ΔΝΤ. Το τέλος του κλασικού συστήματος του Bretton Woods και η αποτυχία των προσπαθειών αποκατάστασής του συνοδεύτηκαν από πολύ μεγάλες ανισορροπίες στις τρέχουσες συναλ- λαγές των περισσοτέρων χωρών. Μετά την κατάρρευση « της ονομαστικής τιμής », ο κό- σμος βρίσκεται έκτοτε σε μια σειρά από αδιάκοπες κρίσεις: η κρίση του δολαρίου, μετά η κρίση του πετρελαίου, στη συνέχεια η κρίση του πληθωρισμού, μετά άλλη μια κρίση του πετρελαίου, μετά τα (δημοσιονομικά) χρέη. Η πλήρωση των στόχων για ρευστότητα, εμπι- στοσύνη και προσαρμογή αποτελούν μόνιμες προκλήσεις για την παγκόσμια οικονομι- κή τάξη. Η γενική εξέλιξη του διεθνούς νομισματικού συστήματος από τη Διάσκεψη στο Bretton Woods συνιστά απομάκρυνση από τους κανόνες και επιτάσσει τάση προς συνερ- 52. F. Costigliola, “The Other Side of Isolationism: The Establishment of the First World Bank 1929– 1930”, Journal of American History 1972, σελ. 602–620. 53. H. James, International Monetary Cooperation since Bretton Woods , ό.π. 17