Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Πρόλογος Η ιδιωτικοποίηση δημοσίων δραστηριοτήτων και περιουσιακών δικαιωμάτων συγκα- ταλέγεται στα πιο δυσεπίλυτα θέματα του δημοσίου δικαίου. Καταρχάς, η ιδιωτικο- ποίηση αποτελεί ένα πολυδιάστατο ζήτημα, το οποίο αφορά όχι μόνο τη νομική, αλλά και την πολιτική, οικονομική και τη διοικητική επιστήμη. Το ότι μια ιδιωτικοποίηση επιτρέπεται από συνταγματική άποψη, δεν προδικάζει και την ορθότητα της πολιτικής και οικονομικής επιλογής της ιδιωτικοποίησης, όπως είχα την ευκαιρία να υπογραμ- μίσω πριν από περίπου μια εικοσαετία στη μελέτη μου με τον τίτλο «Ιδιωτικοποίηση: Το συνταγματικό πλαίσιο μιας πολιτικής απόφασης» (1999). Τα πράγματα, πάντως, δεν είναι εύκολα ούτε από συνταγματική άποψη: Το ισχύον ελληνικό Σύνταγμα του 1975 δεν ρυθμίζει ρητά τις ιδιωτικοποιήσεις, ενώ, αντίθετα, περιέχει αναλυτικές διατάξεις για το αντίστροφο φαινόμενο, δηλαδή τις κρατικοποιήσεις ιδιωτικών επιχειρήσεων (άρθρο 106 Συντ). Η συνταγματική ρύθμιση των κρατικοποιήσεων και η παντελής έλλειψη ρητών συνταγματικών διατάξεων για τις ιδιωτικοποιήσεις, αποτελούν μια ακόμη επιβεβαίωση της ιστορικότητας που χαρακτηρίζει κάθε συνταγματικό κείμε- νο ως έκφραση της εκάστοτε πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής συγκυρίας. Το Σύνταγμα, ως ανθρώπινο δημιούργημα, δεν είναι και δεν μπορεί να είναι «άχρονο». Εντάσσεται σε ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο και εκφράζει τους συσχετισμούς, τις αξίες, ακόμη και τις αντιφάσεις, της περιόδου γένεσής του. Είναι λοιπόν απόλυτα κατανοητό για ποιο λόγο το ελληνικό Σύνταγμα, στην αρχική του διατύπωση του 1975, δεν περιείχε διατάξεις για την ιδιωτικοποίηση: Την εποχή εκείνη κανένας δεν μιλούσε για ιδιωτικοποιήσεις και κρατούσα ήταν η αντίστροφη τάση, αυτή των κρατικοποιήσε- ων. Όταν όμως τις επόμενες δεκαετίες τέθηκε στην «πολιτική ατζέντα» το ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων και άρχισε στη νομική κοινότητα ο διάλογος για τα συνταγματικά τους όρια, είναι απορίας άξιον για ποιο λόγο δεν προστέθηκε, με τις συνταγματικές αναθεωρήσεις, ρητή διάταξη που να οριοθετεί το συνταγματικό τους πλαίσιο. Μια ακόμη ένδειξη της «ατολμίας» του έλληνα αναθεωρητικού νομοθέτη; Υπό τα δεδομένα αυτά και επειδή το Σύνταγμα, παρά την έλλειψη ρητών ρυθμίσεων, προφανώς δεν είναι «αδιάφορο» απέναντι στο φαινόμενο των ιδιωτικοποιήσεων ιδίως από την άποψη των θεμελιωδών δικαιωμάτων, το «βάρος» μετατέθηκε, για μια ακόμη φορά, στη νομολογία. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, σε ρόλο οιονεί συνταγματικού δικαστηρίου, κλήθηκε να αποφανθεί επί της συνταγματικότητας συγκεκριμένων ιδιωτι-

RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=