Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Η αποκρατικοποίηση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας 49 δημόσιας επιχείρησης σε ιδιωτική με γνώμονα το κέρδος 156 . Ως εκ τούτου, καθίσταται αβέβαιη η συνεχής, και δη ποιοτική, παροχή των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, τη στιγμή που η κρατική εποπτεία επ’ αυτής κρίνεται -κατά το μάλλον ή ήττον- ανεπαρκής. Αντίθετα, η μειοψηφία θεώρησε ότι η παροχική δράση του κράτους δεν αποτελεί condition sine qua non της κοινής ωφέλειας. Κατά τη γνώμη αυτή, από ένα πλέγμα συνταγματικών διατάξεων (άρθρα 5 παρ. 1,2,5 και 21 παρ. 3) προκύπτει υποχρέωση του κράτους να μεριμνά για την ύπαρξη πόσιμου ύδατος, χωρίς όμως να ενδιαφέρει αν οργανικά η εκπλήρωση αυτής της αποστολής υλοποιείται από φορείς του δημοσίου ή από ΝΠΙΔ, και μάλιστα ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής του δημοσίου στα τε- λευταία. Κατά τούτο, εφόσον και υπ’ αυτούς τους όρους οι συνταγματικές υποχρεώσεις για συνεχή, ποιοτική, και σε προσιτή τιμή, παροχή ικανοποιούνται, η κρατική εποπτεία καθίσταται λυσιτελής και η πλήρης ιδιωτικοποίηση δεν προσκρούει στο Σύνταγμα. 1.2. Η ιδιωτικοποίηση ως διακινδύνευση των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας Η απόφαση αυτή δέχεται μεν το πραγματικό και νομικό γεγονός της τυπικής ιδιωτι- κοποίησης της ΕΥΔΑΠ, πλην όμως φέρνει προ τετελεσμένων την πλήρη ιδιοκτησιακή ιδιωτικοποίησή της, ακόμη και υπό καθεστώς μονοπωλίου. Η λογική τόσο της νομοθετικής πολιτικής να μην απελευθερώσει - κατά νομική ακρι- βολογία - την κοινωφελή υπηρεσία όσο και της δικαστικής κρίσης που υπολαμβάνει ως εγγύηση της ζωτικότητας της παροχής τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του Δημοσίου, απηχεί prima facie μία «αγοραφοβική» 157 προσέγγιση της δημόσιας οικονομίας που αψηφά τον δείκτη της αποτελεσματικότητας μέσω του υγιούς ανταγωνισμού της αγο- ράς. Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική της πλήρους ιδιοκτησιακής ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ θα έπρεπε να συνοδεύεται από την εγκαθίδρυση ανεξάρτητου και εξειδικευ- μένου ρυθμιστή 158 . Αν και υποστηρίζεται ότι το βήμα προς αυτή την κατεύθυνση έγινε 156. Αν αναλογιστεί κανείς την αύξηση των τιμών παροχής που επήλθε στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποκρατικοποίηση της αντίστοιχης εταιρείας (Water act 1989), ίσως συνηγορήσει με την άποψη των Συμβούλων της πλειοψηφίας για την αβεβαιότητα που συνεπάγεται η ιδιωτικοποίηση ως προς το σκέλος της προσιτής τιμής. Πρβλ. Μ. Καββαθά , Διασφάλιση των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας μετά την αποκρατικοποίηση: Σκέψεις με αφορμή την υπ’ αριθ. 1906/2014 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, Κράτος, Οικονομία και Επιχείρηση, 2015, σελ. 407 επ. 157. Ο εύστοχος αυτός όρος για τα δεδομένα της νομικής ανάλυσης του ζητήματος ανήκει στον Γ. Δελλή. 158. Για το παράδειγμα της Μ. Βρετανίας και την ρυθμιστική πολιτική που ακολούθησε για την ιδιωτι- κοποίηση τόσο του νερού όσο και των λοιπών κοινωφελών δραστηριοτήτων βλ. C. Veljanovski , Privatization in Britain - The Institutional and Constitutional Issues, in: Marquette Law Review,