Ο ΝΕΟΣ ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

1242 Άρθρο 187 – ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Ε. Καμπέρου κή σχέση, ΠοινΧρ 2008, 200. – Τσόλιας Γ. , Παρατηρήσεις επί του ΣυμβΠλημΑθ 2723/2003, ΠοινΔικ 2004, 1273. – Συμεωνίδου-Καστανίδου Ε. , Για ένα νέο ορισμό του οργανωμένου εγκλήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ΠοινΧρ 2006, 865. – Τζαννετής Α., Η έννοια της εγκληματικής οργάνωσης κατά το νέο άρθρο 187 ΠΚ, ΠοινΧρ 2001, 1016. – Χαραλαμπάκης Α., Παρατηρήσεις στο νέο νομοσχέδιο για την απονομή της ποινικής δικαιοσύνης, ΠοινΧρ 2005, 193. – Χριστόπουλος Α. , Διαχρονική επισκό- πηση της έννοιας και των μέτρων αντιμετώπισης του οργανωμένου εγκλήματος εξ επόψεως ουσιαστι- κού ποινικού δικαίου σε επίπεδο διεθνούς, ευρωπαϊκής και εσωτερικής δικαιοταξίας και τα χαρακτη- ρολογικά του στοιχεία υπό το πρίσμα της ελληνικής νομολογίας, ΠοινΔικ 2014, 65. Περιεχόμενα Ι. Γενικές παρατηρήσεις ........................... 1 ΙΙ. Συγκριτικές παρατηρήσεις παλαιού και νέου δικαίου ................................. 2 ΙΙΙ. Προστατευόμενο έννομο αγαθό ............ 3 ΙV. Χαρακτηρολογικά γνωρίσματα εγκλήματος ........................................ 4 V. Τυποποίηση αξιόποινων πράξεων .... 5-46 A. Η συγκρότηση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση (άρθρο 187 παρ. 1 ΠΚ) ................ 6-25 Β. Η διεύθυνση της εγκληματικής οργάνωσης (άρθρο 187 παρ. 2 ΠΚ) .. 26 Γ. Η οργανωμένη συμμορία (άρθρο 187 παρ. 3 ΠΚ) .............. 27-39 Δ. Η παροχή ουσιωδών πληροφοριών ή υλικών μέσων κ.λπ. ή η στρατολόγηση νέων μελών (άρθρο 187 παρ. 4 ΠΚ) .............. 40-46 VI. Δικονομικά ζητήματα .................... 47-51 A. Παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας .............................. 47 B. Αρμοδιότητα ................................. 48 Γ. Ειδικές ανακριτικές πράξεις ............. 49 Δ. Άρση του απορρήτου ..................... 50 Ε. Περάτωση κύριας ανάκρισης ........... 51 Ι. Γενικές παρατηρήσεις. Στο άρθρο 187 ΠΚ τυποποιούνται τα αδικήματα της εγκληματικής οργάνωσης (παρ. 1) και της οργανωμένης συμμορίας (παρ. 3), με πρότυπο την αντίστοιχη διά- ταξη του προϊσχύσαντος ΠΚ, αλλά με αρκετές αλλαγές. Η διάταξη είχε εισαχθεί αρχικά με τον Ν 2928/2001, ο οποίος τροποποιήθηκε πολλές φορές από τον νομοθέτη (βλ. άρθρα 11 παρ. 3 Ν 3064/2002, 11 Ν 3658/2008, 20 Ν 3849/2010, 2 Ν 3875/2010, 8 παρ. 1 Ν 4042/2012, 4 παρ. 1 και 12 παρ. 1 Ν 4049/2012, 320 παρ. 9 α΄, β΄ και γ΄ Ν 4072/2012, 2 παρ. 5 Ν 4268/2014). Σκοπός της διάταξης, ο οποίος παραμένει ίδιος μέχρι σήμερα, ήταν η καταπολέμηση κάθε είδους οργα- νωμένης εγκληματικότητας, δηλαδή εγκληματικότητας προερχόμενης από εγκληματικές οργα- νώσεις, με όποιο όνομα κι αν είναι αυτές γνωστές και ανεξάρτητα από τους ποικίλους στόχους που μπορεί να προωθούν [ΕισΕκθ Ν 2928/2001, ΕισΕκθ Ν 3875/2010]. Επισημαίνεται ότι για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος του άρθρου 187 ΠΚ δεν απαιτείται η εγκληματική οργάνωση να επιδιώκει οικονομικό ή άλλο υλικό όφελος, η δε επιδίωξή του δεν συνιστά σύμφωνα με την ισχύουσα διάταξη ούτε επιβαρυντική περίσταση (βλ. αντίθ. άρθρο 187 παρ. 6 εδ. α΄ προϊσχύσα- ντος ΠΚ). Μπορεί λοιπόν ο κοινός σκοπός των μελών της εγκληματικής οργάνωσης να έχει κί- νητρο πολιτικό, ιδεολογικό, κοσμοθεωρητικό, θρησκευτικό ή άλλο [ΑΠ 71/2015 ΠοινΔικ 2015, 1102 = ΠοινΧρ 2016, 351, ΑΠ 473/2011 ΠοινΔικ 2012, 17 = ΠοινΧρ 2012, 179, ΕφΑθ 699, 780, 809, 3244/2003 ΠοινΧρ 2004, 1012, ΣυμβΕφΑθ 215/2015 ΠοινΔικ 2015, 483 = ΠοινΧρ 2015, 292 με αντίθ. μειοψ., ΣυμβΕφΘεσ 592/2010 ΝΟΜΟΣ, ΣυμβΕφΘεσ 28/2010 ΠοινΔικ 2011, 155, ΣυμβΕφΘεσ 1177/2008 ΠοινΧρ 2010, 765· από τη θεωρία βλ. Λίβος , ΠοινΧρ 2015, 317, Τζαν- νετής , ΠοινΧρ 2001, 1016] και υπάγονται στο άρθρο 187 ΠΚ όλες οι εγκληματικές οργανώσεις ανεξάρτητα από το αν έχουν ιδεολογικούς, πολιτικούς ή οικονομικούς σκοπούς. Πριν προστε- 1