ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ EΝΝΟΜΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
του οποίου βρίσκεται η προστασία ατομικών εννόμων θέσεων, 14 ιδιαιτερότητες, ιδίως στο επίπεδο της νομιμοποίησης και της υποκειμενικής εμβέλειας των αποφάσεων, 15 που είναι δυνατόν να συσκοτίσουν τα αναζητούμενα συμπεράσματα. ΙΙ. Μεθοδολογική αφετηρία και διάρθρωση της μελέτης Με απόλυτη ακρίβεια παρατηρεί ο Horst Kaufmann ότι «δεν υπάρχει μία ανεξαρτή- τως χρόνου και τόπου ορθή κατανόηση της σχέσης του ουσιαστικού προς το δικονο- μικό δίκαιο. Η θεώρηση της σχέσης αυτής μόνο ιστορικά μπορεί να είναι ακριβής, δη- λαδή σε συνάρτηση προς τους εκάστοτε όρους υπό τους οποίους τα δικαιώματα των πολιτών προστατεύονται και επιβάλλονται μέσω της δίκης». 16 Tην παρατήρηση αυτή συμπληρώνει ο ίδιος με την εκτίμησή του ότι είναι αναγκαίο «η πραγματικότητα και η ερμηνεία του εκάστοτε δικαιικού παρόντος […] να ελέγχονται συνεχώς με φόντο το παρελθόν, το οποίο ακατάπαυστα δημιουργεί το παρόν». 17 Από τις μεθοδολογικές αυτές σκέψεις εκκινεί και η ανά χείρας εργασία. Το σύστημα της έννομης προστασίας και η θέση της αναγνωριστικής αγωγής σε αυτό μπορούν να αποτυπωθούν μόνο ως στιγμιότυπο μίας διαρκούς ιστορικής πορείας, κάθε επι- μέρους φάση της οποίας έχει τη σημασία της για τη θεωρούμενη ως σύγχρονη δια- μόρφωσή τους. Δεν μπορούν, με άλλα λόγια, να περιγραφούν ή – ακόμη χειρότερα – κινδυνεύουν να περιγραφούν αλλοιωμένα, αν παρουσιαστούν αποκομμένα από τη συνολική ιστορική αλληλουχία. Η διαπίστωση 18 ότι συχνά σήμερα η ιστορική διαδρομή λησμονείται ή παρερμηνεύε- ται και ότι υπάρχουν θέσεις και απόψεις, οι οποίες, χωρίς ποτέ στην πραγματικότητα να έχουν αποκρουστεί, έχουν απλώς περάσει στη λήθη, ενώ άλλες, που έχουν ξεπε- ραστεί, επιβιώνουν μέσα από τα πρακτικά αποτελέσματα που γίνονται δεκτά, ισχύει – και, μάλιστα, πολλώ μάλλον – και στο πεδίο της αναγνωριστικής αγωγής. Η κυρίαρ- χη σήμερα αντίληψη περί της αναγνωριστικής αγωγής αποτελεί, όπως αναφέρθηκε, προϊόν της σπουδαίας ως προς τη σημασία της για την αυτονόμηση του δικονομικού δικαίου, όσο όμως και αμφιλεγόμενης ως προς τα αποτελέσματά της, θεωρίας του Wach περί της αξίωσης προς παροχή έννομης προστασίας. Η θεωρία αυτή ξεπερά- στηκε. Η καταψηφιστική και η διαπλαστική αγωγή αποκαθάρθηκαν σε μεγάλο βαθ- μό από αυτήν και εξασφαλίστηκε η επανασύνδεσή τους με τις ρίζες του ουσιαστικού 14. Βλ. Orfanidis , in: Ausländische Rechtsimplantate, σ. 34. 15. Βλ. ενδεικτικά Νίκα , ΠολΔ 1 2 , § 39 αριθ. 2· Δέλλιο , Γενικοί όροι συναλλαγών, § 3 αριθ. 65. Για τη σχε- τική θεματική βλ. Orfanidis , ibid. , σ. 42επ. 16. Κaufmann , JZ 1964.488. 17. Κaufmann , JZ 1964.489. 18. Βλ. έτσι Markoulakis , Betroffenheit, σ. 4-5. Εισαγωγικές παρατηρήσεις 5
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=