ΔΙΚΑΙΟ ΙΚΕ & ΕΠΕ

2 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ - ΙΔΡΥΣΗ ΙΚΕ ΚΑΙ ΕΠΕ Ι. Γενικά Στο ελληνικό εταιρικό δίκαιο ισχύει κατά κρατούσα άποψη η αρχή του κλειστού αριθμού των εταιρικών τύπων, παρότι εκφράζονται και αντίθετες απόψεις. Σύμφωνα με την ανωτέρω αρχή δεν είναι δυνατόν στους συμβαλλομένους να δημιουργήσουν νέους εταιρικούς τύπους ή να αλλοιώσουν τα ουσιώδη χαρακτηριστικά των εταιρικών τύπων που προβλέπονται στον νόμο, η δε νομολογία δεν είναι σε θέση να διαμορφώσει νέες εταιρικές μορφές με διάπλαση δικαί- ου. Η αρχή αυτή έχει τεθεί για την προστασία των τρίτων και των εταίρων 1 . Στο πλαίσιο της αρχής του κλειστού αριθμού οι εταιρείες με νομική προσωπικότητα που ανα- γνωρίζονται από το δίκαιο διακρίνονται σε προσωπικές και κεφαλαιουχικές. Στην πρώτη κα- τηγορία εντάσσονται η αστική εταιρεία με νομική προσωπικότητα, η ομόρρυθμη εταιρεία, η ετερόρρυθμη εταιρεία, η αφανής εταιρεία (αρ. 285 επ. Ν 4072/2012) και ο ευρωπαϊκός όμι- λος οικονομικού σκοπού. Στην κατηγορία των κεφαλαιουχικών εταιρειών υπάγονται η ανώ- νυμη εταιρεία (Ν 4548/2018), η εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (Ν 3190/1955, όπως τροπο- ποιήθηκε με τον Ν 4541/2018 2 ), η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία (αρ. 43-120 Ν 4072/2012) και η ετερόρρυθμη κατά μετοχές εταιρεία (αρ. 284 Ν 4072/2012), ενώ η συμπλοιοκτησία απο- τελεί ιδιάζουσα εταιρική μορφή 3 . Επίσης, στην ίδια κατηγορία μπορεί να θεωρηθεί ότι εντάσ- σονται ως αυτοτελείς νομικές μορφές και ο συνεταιρισμός περιορισμένης ευθύνης, η ναυτική εταιρεία του Ν 959/1979 και η μεταφορική εταιρεία του αρ. 3 Ν 3887/2010, αν και η τελευ- ταία οργανώνεται κατ’ αρχήν ως εταιρεία μίας από τις γενικές εταιρικές μορφές της ΑΕ, της ΕΠΕ ή της ΙΚΕ (σε συνδυασμό και προς το αρ. 116 παρ. 2 Ν 4072/2012) και απλώς σε αυτήν ισχύουν ειδικές διατάξεις 4 .Στην ίδια κατηγορία θα μπορούσε να ενταχθεί και μία νέα ειδική μορφή νομικού προσώπου, η κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) του αρ. 14 Ν 4430/2016 5 , η οποία ορίζεται ως αστικός συνεταιρισμός του Ν 1667/1986 που έχει ως κατα- στατικό σκοπό τη συλλογική και την κοινωνική ωφέλεια, όπως οι αόριστες αυτές έννοιες ορί- ζονται νομικώς από τις νέες διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 3-4 Ν 4430/2016 6 , και η οποία δια- θέτει εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα (αρ. 14 παρ. 1. β’ Ν 4430/2016), διαθέτει κεφάλαιο διαιρούμενο σε συνεταιριστικές μερίδες με ονομαστική αξία, ίδια για κάθε μερίδα, οριζόμενη στο καταστατικό, το ύψος της οποίας δεν μπορεί να είναι κατώτερο των εκατό (100) ευρώ (αρ. 16 παρ. 2 Ν 4430/2016). Ακόμη, προβλέπει ότι για τις εταιρικές υποχρεώσεις της Κοιν.Σ.Επ. ευθύνεται κατ’ αρχήν μόνο το νομικό πρόσωπο αυτής με την περιουσία του, ενώ εισάγει ειδι- κές εξαιρέσεις όσον αφορά στην ευθύνη για οφειλές της Κοιν.Σ.Επ. προς το Δημόσιο (αρ. 16 παρ. 5 Ν 4430/2016). 1. Ν. Ρόκας, Εμπορικές Εταιρείες, Έκτη έκδοση, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 2008, παρ. 1/9 σελ. 6 και υποσημ. 3 με τις εκεί παραπομπές, Ι. Παπαγιάννης, Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθή- να Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 48 επ., Β. Αντωνόπουλος, Δίκαιο Προσωπικών Εταιριών, Β’ Έκδοση, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα Θεσσαλονίκη 2007, σελ. 23 παρ. 4, ΑΠ 362/2009 ΕΕμπΔ 2010,63. 2. Καλλιόπη Καλαμπούκα, Η σκοπιμότητα και η ουσία των αλλαγών στον Ν 3190/1955 περί ΕΠΕ, εις ΔΕΕ2019, 665 επ. 3. Ν. Ρόκας, Εμπορικές Εταιρείες, ό.π., παρ. 1/1 σελ. 5. 4. Ι. Ρόκας, Εταιρίες, Εισαγωγή στο δίκαιο των εταιριών του εμπορικού δικαίου, 4η έκδοση, Νομική Βιβλιο- θήκη, Αθήνα 2011, Κεφ. Α’ παρ. 19 σελ. 14. 5. Ν 4430/2016 με τίτλο «Κοινωνική και Αλληλέγγυα οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες δι- ατάξεις», με τη διάταξη του άρθρου 35 παρ. 1 του οποίου καταργήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 1-17 Ν 4019/2011 για την «Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και λοιπές διατάξεις». 6. Για τη σύσταση Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας απαιτείται η συμμετοχή σε αυτήν και η υπο- γραφή του καταστατικού της από τουλάχιστον πέντε (5) πρόσωπα, φυσικά ή νομικά, και από τουλάχιστον επτά (7), αν πρόκειται για Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης (άρθρο 15 παρ. 2 Ν 4430/2016).