ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

Εισαγωγικά Η φύση της επανάστασης που πραγματοποιείται στον τρόπο σκέψης των ανθρώ- πων χαρακτηρίζεται, στα πρώιμα στάδια της, από την ενδεχόμενη αδυναμία των ίδιων των ατόμων να κατανοήσουν το αυτονόητο της συμμετοχής τους σε αυτήν. Και όταν η συνειδητοποίηση τελικά έρχεται, αυτό δεν συνεπάγεται αυτόματα την δυνατότητα τους να κατανοήσουν ή να προβλέψουν την κατεύθυνση που η αλλα- γή θα επιφέρει 1 . Η σύγχρονη εκδοχή της ελευθερίας του λόγου είναι αρκετά πιθανό ότι θα προξε- νούσε κύματα ικανοποίησης στους πρώιμους εμπνευστές της φιλελεύθερης θεώ- ρησης του δικαιώματος. Αν και όλοι οι άνεμοι του δόγματος είναι ελεύθεροι να περιδιαβαίνουν την σκέψη, εφόσον η αλήθεια είναι ελεύθερη, σφάλλουμε αμφι- σβητώντας την δυνατότητα της να υπερισχύσει μέσω της λογοκρισίας και των απα- γορεύσεων αμφισβήτησης της- υποστήριξε ο Μίλτον 2 . Οι πιθανότητες όμως είναι ότι ούτε οι πρώιμοι ωφελιμιστές που υποστήριξαν με θέρμη την ελευθερία του λό- γου 3 σε μια εποχή αυστηρής λογοκρισίας, ούτε οι θεμελιωτές των ευρωπαϊκών συ- νταγμάτων ή τα συμβαλλόμενα μέρη της ΕΣΔΑ ή οι ιδρυτές πατέρες του Αμερικα- νικού Συντάγματος και της σύγχρονης ερμηνείας του 4 θα αναγνώριζαν πλήρως το τοπίο μετάδοσης της πληροφορίας ή τις σύγχρονες λεωφόρους της έκφρασης που διαμορφώνονται στον 21 ο αιώνα. Η είσοδος του διαδικτύου στην καθημερινότητα μας άλλαξε τα δεδομένα και στον τομέα της έκφρασης και της πρόσβασης στην πληροφορία. Μπορεί εν τέλει να επι- κράτησε, και ως ένα βαθμό δίκαια, η λογική των υπερμάχων της εφαρμογής των αρχών της νομικής ρύθμισης στο διαδίκτυο όπως και σε κάθε άλλο τομέα της αν- θρώπινης αλληλεπίδρασης 5 , υλικής ή μη, όμως ένας απόηχος της ελευθεριακής θε- 1. Cf. D. Hawke , Benjamin Rush: Revolutionary Gadfly 341 (1971). 2. John Milton, Areopagitica 58 (Richard C. Jebb ed., Cambridge Univ. Press 1918) (1644). 3. John Stuart Mill , Utilitarianism, Liberty And Representative Government 79 (J.M. Dent & Sons 1922) (1861). 4. Βλ. O.W Holmes, L. Brandeis, L. Hand, Z. Chafee, A. Meiklejohn. 5. Jack L. Goldsmith , The Internet and the Abiding Significance of Territorial Sovereignty, Indiana Journal of Global Legal Studies, τόμ. 5 (1998), σελ. 475.