ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

1. Βασικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις 1.1 Οι 3 θεωρητικές προσλήψεις της ελευθερίας του λόγου Η σύγχρονη εκδοχή της ελευθερίας του λόγου έχει ένα θεωρητικό υπόβαθρο, το οποίο και καθορίζει τα όρια της νομικής ρύθμισης ή της δικαστικής σκέψης, με την κλίση της κάθε θεωρίας να επηρεάζει το αποτέλεσμα του επιτρεπτού των περιορι- σμών. Συστηματοποιώντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις, τα κύρια ρεύματα της νομικής σκέψης για την ελευθερία του λόγου 11 , με τις μεταξύ τους διαφορές να κα- θίστανται σε οριακές περιπτώσεις δυσδιάκριτες, είναι τρία χωρίς κανένα να κυρι- αρχεί απόλυτα στο πεδίο της ρύθμισης της ελευθερίας του λόγου, αλλά μάλλον με την επιρροή της κάθε θεωρίας να είναι ορατή στις επιμέρους εκφάνσεις του δικαιώ- ματος. Κατά πρώτον η θεωρία της αυτοκυβέρνησης με βασικό επιχείρημα την ανά- γκη ύπαρξης του δικαιώματος ως προαπαιτούμενο της δημοκρατίας. Κατά δεύτε- ρον η θεωρία της αγοράς των ιδεών ή της υπερίσχυσης της αλήθειας με αιχμή του δόρατος τον συλλογισμό ότι η ελεύθερη αναμέτρηση των απόψεων αποτελεί το αποτελεσματικότερο μέσο για την κοινωνία ώστε να διαχωρίσει την αλήθεια από το ψεύδος. Τρίτη προσέγγιση αποτελεί η προσέγγιση της ολοκλήρωσης της προσω- πικότητας του ατόμου, με την ακώλυτη ελευθερία της έκφρασης να αποτελεί ανα- γκαιότητα για το κάθε άτομο ώστε να πραγματοποιήσει στο μέγιστο τις δυνατότη- τες ή επιδιώξεις του. Η θεωρία της αυτοκυβέρνησης εκκινεί από το αξίωμα ότι το κλειδί της επίτευξης μιας ελεύθερης πλουραλιστικής δημοκρατίας βρίσκεται όχι απλά στην εξειδίκευ- ση του γενικού συμφέροντος, το οποίο είναι μια έννοια αόριστη και μεταβαλλόμε- νη, αλλά στην διαδικασία διαμόρφωσης των σκοπών που συγκροτούν το γενικό αυτό συμφέρον μέσα από την ελεύθερη έκφραση του κάθε πολίτη για τις προτιμή- σεις του στην δημοκρατική αρένα 12 . Κατά συνέπεια καμία δέσμη αξιών ή συμφε- ρόντων δεν είναι εγγενώς υπέρτερη της άλλης, αλλά μάλλον η ίδια η διαδικασία της έκφρασης των διαφορετικών συμφερόντων και η θεσμοθέτηση 13 της διαδικα- 11. T. I. Emerson, The System Of Freedom Of Expression, Random House Ed.(1970), σελ. 6-7. 12. S. Feldman, Postmodern Free Expression: A Philosophical Rationale For The Digital Age, 100 Marquette Law Rev. 1123 (2017), σελ. 1140. 13. R. Dahl, Democracy And Its Critics, Yale University Press (1989), σελ. 83- 106.