ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

10 Ψηφιακή Eλεύθερη Έκφραση δήποτε μέσο ή ενέργεια είναι ικανή να μεταδώσει 31 ένα οποιοδήποτε μήνυμα το οποίο μπορεί να γίνει ευλόγως αντιληπτό από το περιβάλλον στο οποίο εκτίθεται. Η διάταξη προϋποθέτει και θεωρεί ως αυτονόητη την αυτοδύναμη ανάπτυξη των απόψεων, ισχυρισμών και πεποιθήσεων, ως εντασσσόμενο στην σφαίρα αυτό- καθορισμού του ατόμου και μέρος της προστασίας της προσωπικότητάς του. Το δικαίωμα στην ενεργητική του διάσταση δεν είναι αποκλειστικά ατομικό αλλά καθιερώνεται και ως πολιτικό δικαίωμα 32 που αποσκοπεί στην πλουραλιστική δια- μόρφωση της κοινής γνώμης μέσω του σεβασμού της διαφορετικής από την κρα- τούσα άποψης και την δυνατότητα ανεμπόδιστης έκφρασης του ατόμου για οποιο- δήποτε θέμα αφορά στον ιδιωτικό, κοινωνικό και πολιτικό στίβο. Η ίδια όμως η διαμόρφωση της γνώμης και η συνακόλουθη έκφραση της συμπλέκεται με την ελευθερία όχι μόνο της έκφρασης αλλά και της δυνατότητας στην πληροφόρη- ση και στην ανεμπόδιστη αναζήτηση πληροφοριών και απόψεων κάθε είδους 33 που κατοχυρώνεται στο αρ. 5Α παρ.1 Συντ., αποτελώντας ο συνδυασμός των δύο άρθρων την θεσμική εγγύηση της πλουραλιστικής έκφρασης της κοινωνίας 34 , ως θεμελιώδους γνωρίσματος του δημοκρατικού πολιτεύματος. Στην έννοια συμπε- ριλαμβάνεται και η παθητική πληροφόρηση, δηλαδή η διάνοιξη μιας πηγής πληρο- φοριών και η γνώση του περιεχομένου τους 35 , τόσο με την μορφή της μαζικής πλη- ροφόρησης με πολιτικό υπόβαθρο όσο και στην ατομική πληροφόρηση του κάθε πολίτη. Η προστασία δεν αφορά αποκλειστικά την στενή έννοια του λόγου αλλά περιλαμβάνει και την συμβολική εκφορά της έκφρασης του ατόμου, οποιαδήποτε μορφή μπορεί να λάβει είτε αυτή είναι μέσω συμβόλων, νοημάτων ή και της ενδυ- μασίας. Η επέκταση όμως της προστασίας στην περίπτωση του συμβολικού λόγου συναντά τον προβληματισμό πότε η πράξη η οποία πραγματώνει την μεταφορά του μηνύματος αποκτά περισσότερο τα χαρακτηριστικά της ενέργειας και η προστασία της έκφρασης μέσω του συμβολισμού υποχωρεί έναντι του ενεργητικού στοιχείου 31. ΕΔΔΑ, Jersild v Denmark (αρ. προσφυγής 15890/89), Απόφαση της 23 ης Σεπτεμβρίου 1994, σκέψη 31. 32. Ν. Μαρκόπουλος, Σύνταγμα- Κατ’ άρθρο Ερμηνεία, Φ. Σπυρόπουλος, Ξ. Κοντιάδης, Χ. Αν- θόπουλος, Γ. Γεραπετρίτης (επιμ.), Εκδ. Σάκκουλα, 2017, σελ. 316. 33. Σ. Τάσσης, Θεμελιώδη Δικαιώματα: Ατομικά, Κοινωνικά Και Πολιτικά, Σ.Βλαχόπουλος (επιμ.), Νομική Βιβλιοθήκη, 2017, σελ. 286. 34. Κ. Χρυσόγονος , Ατομικά Και Κοινωνικά Δικαιώματα, Νομική Βιβλιοθήκη, 2017, σελ. 331. 35. Γ. Κική, Η Ελευθερία Των Οπτικοακουστικών Μέσων: (υπό το πρίσμα και της Συνταγματικής αναθεώρησης του 2001), Εκδόσεις Σάκκουλα 2003, σελ. 24