Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

5 Η αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών στο Διεθνές Δίκαιο εξετάζεται η αλληλεπίδραση και η επαλληλότητα αρχών και κανόνων άλλων καθεστώτων, στην διαμόρφωση ενός συνεκτικού διεθνούς νομικού πλαισίου για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, καθώς και η ισχύς και εφαρμογή του. 12 H παρούσα έρευνα θα εμβαθύνει και θα κινηθεί πάνω σε δύο άξονες, αφενός της ανάδυσης του ΔΔΑΚ και αφετέρου του περιεχομένου του. Διευκρινίζεται, ότι δεν θα αποτελέσουν αντικείμενο της παρούσας μελέτης οι αποκαλούμενες «ανθρωπογενείς» ή «πυρηνικές» καταστροφές, αλλά μόνο οι φυσικές. Οι πιο πρόσφατες πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση του ΔΔΑΚ ελήφθησαν, πρώτον από τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) και ειδικότερα την Επιτροπή Διεθνούς Δικαίου (ΕΔΔ), η οποία συμπεριέλαβε στις εργασίες της την θεματική: «η προστασία των ατόμων σε περίπτωση καταστροφών» από το 2006 13 , και δεύτερον, από τη Διεθνή Ομοσπονδία Συλλόγων ΕΣ/ ΕΗ, 14 με την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για την αντιμετώπιση καταστροφών διεθνούς δικαίου (International Disaster Response Law - IDRL) - τις αποκαλούμενες «Οδηγίες». 15 Προηγούμενες απόπειρες κωδικοποίησης της διεθνούς αντιμετώπισης φυσικών κατα- στροφών έχουν υπάρξει , κυρίως με την υιοθέτηση της Συνθήκης του 1927 για την ίδρυση documents/article/other/57jmaq.htm 12. Arnold Pronto, «Consideration of the Protection of Persons in the Event of Disasters by ILC», 15 JICL 2, 2009, σελ. 450-457 στην σελ. 451. 13. Παράρτημα ΙΙΙ, Αναλυτικός Οδηγός Εργασιών Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου: Προστασία Ατόμων σε Περίπτωση Καταστροφών (2006-2016), διαθέσιμο στο: http://legal.un.org/ilc/guide/6_3.shtml 14. Οι Εθνικοί Σύλλογοι Ερυθρού Σταυρού/ Ερυθράς Ημισελήνου (ΕΣ/ΕΗ), από τη δημιουργία τους έως σή- μερα, έχουν μέσα από τα Καταστατικά του Κινήματος και τις Συμβάσεις της Γενεύης του 1949, ορισμένα δικαιώματα στο χώρο της ανθρωπιστικής δράσης, αφού προβλέπουν προστασία σε περίοδο ένοπλης σύρραξης με αυτήν που προβλέπεται για το ιατρικό προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων (άρθ. 24 & 26 1 η Σύμβαση Γενεύης 1949), ενώ κύρια αποστολή τους είναι να δρουν ως επικουρικά όργανα των συμβαλλόμενων κρατών των ΣΓ ‘49, ιδίως στην περίπτωση φυσικών ή έκτακτων αναγκών πολιτικής προστασίας, καθώς και σε ζητήματα προσφύγων, εσωτερικά μετακινηθεντων, αλλά και μεταναστών. Μαρούδα Μαρία - Ντανιέλλα, Περί του Ανθρωπιστικού Χώρου στον 21ο Αιώνα: Ανάδυση, διαστάσεις, νομικό πλαίσιο για αποτελεσματική και νόμιμη ανθρωπιστική δράση , Πρόλογος: Σ. Περράκης, εκδ. Σιδέρης, Αθήνα, 2012, σελ. 65. 15. Η έλλειψη ενός νομικού πλαισίου για την ανθρωπιστική βοήθεια σε φυσικές καταστροφές αντίστοιχου με το νομικό πλαίσιο που αφορά στην ανθρωπιστική δράση σε ένοπλες συρράξεις επισημάνθηκε το 2001 σε Ειδική Έκθεση για τις Παγκόσμιες Καταστροφές που παρουσιάστηκε ενώπιον της Διεθνούς Ομοσπονδίας ΕΣ/ΕΗ (ΔΟΕΣ). Έτσι, η ΔΟΕΣ ανέλαβε την πρωτοβουλία διαμόρφωσης ενός προγράμ- ματος για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου νόμων, κανόνων και αρχών του ΔΔΑΚ (κείμενο «Οδηγιών», διαθέσιμο στο: http://www.ifrc.org/PageFiles/41203/introduction-guidelines-en.pdf. Οι πρώτες Κατευθυντήριες Οδηγίες για τα κράτη υιοθετήθηκαν από την 30 η Διεθνή Διάσκεψη ΕΣ/ΕΗ το 2007 μετά από 6 χρόνια διαβουλεύσεων ανάμεσα σε κράτη, Εθνικούς Συλλόγους ΕΣ/ΕΗ, οργανώσεις Η.Ε και μεγάλες ανθρωπιστικές ΜΚΟ, υπό τον Συντονισμό της ΔΟΕΣ. Μαρούδα, supra υποσ. 13 σελ. 201.