Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

Εισαγωγή 6 Διεθνούς Σωματείου Αρωγής στο πλαίσιο της Κοινωνίας των Εθνών 16 και το Ινστιτούτο των Ηνωμένων Εθνών για την Κατάρτιση και την Έρευνα (United Nations Institute for Training and Research - UNITAR), καθώς και το Σχέδιο Κανόνων Επιχειρήσεων Ανακού- φισης από Καταστροφές το 1982. 17 Παρά την αποτυχία αυτών των πρωτοβουλιών να παράγουν ένα συνολικό διεθνές νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση καταστροφών, το διεθνές δίκαιο δεν περιέχει συγκεκρι- μένoυς νομικούς κανόνες για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, ωστόσο χρήσιμες αναλογίες μπορούν να εξαχθούν από άλλους κλάδους του διεθνούς δικαίου . 18 H έννοια της παροχής διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών αποτυπώνεται σε περιορισμένη κλίμακα σε διεθνή συμβατικά κείμενα. Πράγματι, το διεθνές νομικό πλαίσιο της ανθρωπιστικής βοήθειας και της προστασίας των ατόμων σε περίπτωση καταστροφών, εμπεριέχει ελάχιστες ρητά δεσμευτικές υπο- χρεώσεις, ωστόσο υπάρχει μία πληθώρα μη-δεσμευτικών αποφάσεων, οδηγιών και προτύπων (standards). 19 Επί παραδείγματι, καμία από τις ακόλουθες περιφερειακές Συμβάσεις, π.χ. (α) η Ευρω- παϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) 1950, 20 (β) η Δι-Αμερικανική 16. League of Nations, Treaty Series , vol.135, 1932, σελ. 247. Macalister- Smith, The International Relief Union: Reflections on the Convention Establishing an International Relief Union of July 12, 1927 , 54 Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis, 1986, σελ. 363. 17. Mel Baradei, Model Rules for Disaster Relief Operations, 8 Policy and Efficacy Studies , UN Institute for Training and Research (UNITAR), 1982, & το «Σχέδιο Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1984 για την Επιτάχυνση της Παράδοσης Βοηθείας στην Έκτακτη Ανάγκη», A/39/267/Add.2 - E/1984/96/ Add.2, 18 Ιουνίου 1984. 18. Για σύγκριση μεταξύ των εν ισχύ νομικών διατάξεων για την ανθρωπιστική βοήθεια στο διεθνές αν- θρωπιστικό δίκαιο των ένοπλων συγκρούσεων και των κανόνων που ισχύουν για τις καταστροφές, βλ. David Fisher, «Domestic regulation of international humanitarian relief in disasters and armed conflict: a comparative analysis», 866 International Review of the Red Cross , 2007, Vol. 89, σελ. 345-372. 19. Ο όρος «ανθρωπιστική βοήθεια» δεν αναφέρεται ή περιγράφεται σε κάποιο σημαντικό εγχειρίδιο του ανθρωπιστικού δικαίου ή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η OECD ορίζει την ανθρωπιστική βοήθεια ως εξής: « σχεδιασμένη να σώζει ζωές, να απαλύνει τον πόνο, να διατηρεί και να προστατεύει την αν- θρώπινη αξιοπρέπεια κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την έκτακτη ανάγκη. Η ανθρωπιστική βοήθεια περιλαμβάνει: την πρόληψη καταστροφών και την ετοιμότητα. Αποτελεί τον όρο στέγασης, τροφής, νερού και υγιεινής, υγειονομικών υπηρεσιών και άλλα είδη βοήθειας προς όφελος των πληγέντων και τους διευκολύνει να επιστρέψουν στους κανονικούς ρυθμούς της ζωής τους και στα νοικοκυριά τους. Συστήνει μέτρα προαγωγής και προστασίας για την ασφάλεια, την ευμάρεια και την αξιοπρέπεια των πολιτών και όσων δεν συμμετέχουν πλέον στις εχθροπραξίες, καθώς και την ανασυγκρότηση, την αποκατάσταση και την μεταβατική παροχή βοηθείας, ενώσω η έκτακτη ανάγκη επιμένει» , διαθέσιμο στο: http://www.oecd.org/ 20. Η Ελλάδα έχει κυρώσει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) με το Ν. 53/1974 - ΦΕΚ 256, τ. Α΄ όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 2400/1996 - ΦΕΚ 96, τ. Α΄ και το N. 3344/2005 - ΦΕΚ 133, τ. Α΄, διαθέσιμο στο: http://www.echr.coe.int/Documents/Convention_ENG.pdf