EΜΜΕΣΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΑΣ ΥΛΗΣ

4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Γ. Μέντης Το πλασματικό εισόδημα μπορεί να προκύπτει ανάλογα με τον τρόπο προσδιορισμού του, που αποτελεί σύστημα προσδιορισμού εισοδήματος (και φόρου) και καταλήγει σε προσδιορισμό αντιστοίχου εισοδήματος και διακρίνεται σε: α) Εξωλογιστικό προσδιορισμό. Συνιστά τρόπο προσδιορισμού του (ακαθαρίστου και καθαρού) εισοδήματος στην περίπτωση της απορρίψεως των βιβλίων και στοιχεί- ων του «επιτηδευματία» του ΚΒΣ («υπόχρεου απεικόνισης συναλλαγών» του ΚΦΑΣ, «οντότητος» των ΕΛΠ) και εξετάζεται αμέσως κατωτέρω. Μετά την κατάργηση του ΚΒΣ 10 , ο προσδιορισμός αυτός, με όμοια προς τον εξωλογιστικό προσδιορισμό χαρα- κτηριστικά, ονομάστηκε από το νομοθέτη «αντικειμενικός» (άρθρο 32 ΚΦΕ) ενώ υπό τον ισχύοντα ν.ΚΦΕ 11 εφαρμόζεται με τη διαδικασία των εμμέσων τεχνικών ελέγχου (άρθρο 28 ν.ΚΦΕ, άρθρο 27 ΚΦΔιαδ.). β) Αντικειμενικό προσδιορισμό . Είναι μέθοδος προσδιορισμού του ελαχίστου εισο- δήματος με την εφαρμογή (αντικειμενικών) κριτηρίων και επιλογή του μεγαλύτερου ποσού εισοδήματος, μεταξύ του αντικειμενικώς προκύπτοντος και του εκ των λογιστι- κών βιβλίων (λογιστικώς) εξευρισκομένου. Το σύστημα αυτό δεν ισχύει σήμερα. Εισή- χθη με τον Ν 2214/1994, περιελήφθη στις διατάξεις των άρθρων 33, 42 και 51 του ΚΦΕ και ίσχυσε μέχρι 31.12.2002 12 . Ο νομοθέτης του ΚΦΕ χρησιμοποιεί, μετά από τροποποιήσεις των σχετικών διατάξε- ων, τον όρο «αντικειμενικός προσδιορισμός», στη διάταξη του άρθρου 16 (αντικειμε- νικές δαπάνες) 13 και 32 «αντικειμενικός προσδιορισμός εισοδήματος» 14 . γ) Τεκμαρτό προσδιορισμό. Πρόκειται περί συστήματος προσδιορισμού εισοδήμα- τος με τον ορισμό νομοθετικών τεκμηρίων εισοδήματος και σύγκριση της, επί τη βά- σει αυτών, προκυπτούσης συνολικής τεκμαρτής δαπάνης με το σύνολο των δηλουμέ- νων εισοδημάτων και των άλλων τρόπων καλύψεως των τεκμηρίων. Το σύστημα αυτό εξετάζεται στο επόμενο κεφάλαιο (5). Ισχύει σχεδόν αυτούσιο και σήμερα με τις δια- τάξεις των άρθρων 30 επ. του ν.ΚΦΕ που κατά βάση είναι ομοίου περιεχομένου με τις αντίστοιχες προϊσχύσασες 15 επ. του ΚΦΕ. δ) Ειδικό (τεκμαρτό) προσδιορισμό. Το σύστημα αυτό έχει ομοιότητες με τον εξω- λογιστικό προσδιορισμό, διαφέρει όμως κατά το ότι ενώ ο εξωλογιστικός προσδιορι- σμός (που και αυτός είναι τεκμαρτός) χωρεί στις περιπτώσεις που τα βιβλία και στοι- 10. Από 1.1.2013. 11. Από 1.1.2014. 12. ΣτΕ 3284/2000, 2353/2001, 1576/2002 κ.ά. 13. Αντικατάσταση - τροποποίηση του άρθρου 16 με την παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν 3842/2010 (ΦΕΚ Α΄ 58/23.4.2010). 14. Αντικατάσταση - τροποποίηση του άρθρου 32 με την παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν 4110/2013 (ΦΕΚ Α΄ 17/23.1.2013).