EΜΜΕΣΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΑΣ ΥΛΗΣ

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Γ. Μέντης ΙΙΙ. Πραγματικό εισόδημα A. Λογιστικός προσδιορισμός εισοδήματος Ν 2238/1994 Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 30, 31 και 32 ΚΦΕ συνάγεται ότι ο λο- γιστικός προσδιορισμός διενεργείται στις επιχειρήσεις που τηρούν επαρκή βιβλία και στοιχεία Β ή Γ κατηγορίας 17 . Διευκρινίζεται ότι υπό τις προϊσχύσασες διατάξεις, οπότε καθιερώθηκε η υποχρέω- ση τηρήσεως βιβλίου απογραφών για τους τηρούντες βιβλία Β΄ Κατηγορίας για τον προσδιορισμό των καθαρών κερδών των επιτηδευματιών της κατηγορίας αυτής, διε- νεργείτο λογιστικός προσδιορισμός μόνον επί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών (αμι- γώς). Για τους επιτηδευματίες Β΄ Κατηγορίας με αντικείμενο εργασιών πωλήσεις αγα- θών ή μικτή δραστηριότητα (πωλήσεως αγαθών και παροχής υπηρεσιών) διενεργείτο εξωλογιστικός προσδιορισμός επί τηρήσεως επαρκών και ακριβών βιβλίων και στοι- χείων 18 . Τούτο διότι εν όψει της μη υποχρεώσεως τηρήσεως βιβλίων απογραφών, δεν ήταν εφικτός ο προσδιορισμός του κόστους των πωληθέντων και συνεπώς ο λογιστι- κός προσδιορισμός του (μεικτού) κέρδους. Πράγματι με την παρ. 6 του άρθρου 6 ΚΒΣ 19 η τήρηση του βιβλίου απογραφών εμπο- ρευσίμων περιουσιακών στοιχείων που ορίζει η διάταξη της παρ. 6 για τους επιτηδευ- ματίες της B΄ κατηγορίας τήρησης βιβλίων του ΚΒΣ, είναι αναγκαία για τον λογιστικό προσδιορισμό του εισοδήματος, αφού μόνον με την απογραφή των εμπορευμάτων είναι εφικτός ο προσδιορισμός του κόστους των πωληθέντων εμπορευμάτων. Υπό τις προϊσχύσασες διατάξεις, κατά τις οποίες δεν προβλεπόταν υποχρέωση τηρήσεως βι- βλίου απογραφών από τους τηρούντες βιβλία Β΄ κατηγορίας, ο προσδιορισμός των καθαρών κερδών γινόταν εξωλογιστικώς, επί τηρούντων επαρκή και ακριβή βιβλία, ακριβώς για το λόγο ότι, ελλείψει του βιβλίου απογραφών ήταν ανέφικτος ο υπολογι- σμός του κόστους των πωληθέντων και συνεπώς του μεικτού κέρδους και ακολούθως του καθαρού κέρδους των επιχειρήσεων. Τούτο συνέβαινε επί επιχειρήσεων πωλήσε- ως αγαθών και μικτών επιχειρήσεων (βλ. τις ΣτΕ 1399/2016 και 2090/2009 ό.π.), ενώ επί επιχειρήσεων (αμιγώς) παροχής υπηρεσιών, όπου δεν υπήρχαν αποθέματα προς απογραφήν, διενεργείτο λογιστικός προσδιορισμός. Ο χαρακτηρισμός των βιβλίων ως επαρκών και ακριβών κρίνεται με τις διατάξεις του άρθρου 30 ΚΒΣ. Από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 1 και 2, 3 και 4 του άρ- 17. Γ. Μέντης, Δίκαιο Φορολογίας Εισοδήματος, ό.π., σελ. 246 επ. 18. ΣτΕ 2090/2009, 1399/2016 κ.ά. 19. Βλ. ερμηνεία της διατάξεως σε Γ. Μέντης , Φορολογικά Συστήματα - ΚΒΣ - ΚΦΑΣ - ΕΛΠ, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2017, σελ. 48.