ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ

4 Φορολογική κατοικία για πρόσωπα & επιχειρήσεις με βάση το εσωτερικό δίκαιο & τις ΣΑΔΦ Ο προηγούμενος κώδικας φορολογίας, ο Νόμος 2238/1994, όριζε ότι σε φόρο υπόκειται: ● Κάθε φυσικό πρόσωπο το οποίο αποκτά εισόδημα που προκύπτει στην Ελλά- δα ανεξάρτητα από την ιθαγένεια και τον τόπο κατοικίας. ● Το φυσικό πρόσωπο που έχει την κατοικία του στην Ελλάδα για τα εισοδή- ματα του που προκύπτουν είτε στην ημεδαπή, είτε στην αλλοδαπή. ● Δημόσιοι λειτουργοί με Ελληνική ιθαγένεια που υπηρετούν στην αλλοδαπή. Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι αυτή η κατηγορία φορολογουμένων θεωρούνται αυτόματα κάτοικοι Ελλάδος και σε όλες τις μετέπειτα μεταβολές στο φορο- λογικό δίκαιο. Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι ο Ν 2238/1994 αρχικά δεν περιείχε ορισμό της έν- νοιας κατοικία. Η έννοια της κατοικίας για τους σκοπούς του φορολογικού δι- καίου ήταν ταυτόσημη με την έννοια της κατοικίας του άρθρου 51 του Αστικού Κώδικα. Το άρθρο αυτό προβλέπει ότι ένα φυσικό πρόσωπο είχε την κατοικία στην Ελλάδα, εφόσον διατηρεί κύρια και μόνιμη εγκατάσταση και τις κυριότε- ρες βιοτικές σχέσεις του στην Ελλάδα, αλλά πολύ σημαντικό εφόσον έχει και την βούληση να επιλέξει την Ελλάδα ως την κύρια και μόνιμη εγκατάσταση του. Είχαμε λοιπόν φαινόμενα αλλοδαπών οι οποίοι μπορεί να ζούσαν και να εργα- ζόταν στην χώρα για δύο ή και τρία χρόνια χωρίς να αποκτήσουν ποτέ ελληνι- κή φορολογική κατοικία στην βάση ότι ήταν στην Ελλάδα προσωρινά με κάποιο συμβόλαιο απόσπασης και δεν είχαν την πρόθεση να υιοθετήσουν την Ελλάδα σαν μόνιμη κατοικία τους. Σε μία πρώτη προσπάθεια εκσυγχρονισμού του Ν 2238/1994 και στο πλαίσιο της εναρμόνισης με τις διεθνείς εξελίξεις, είτε σε επίπεδο Ο.Ο.Σ.Α, είτε σε επί- πεδο ΕΕ, ο Ν 3943/2011 τροποποιεί και διευρύνει την έννοια της φορολογικής κατοικίας. Ο διατυπωμένος στον νόμο όρος «φορολογική κατοικία» περιελάμ- βανε εκτός από την κατοικία, όπως μέχρι τότε την ξέραμε κατά την έννοια του αστικού δικαίου και την έννοια της συνήθους διαμονής. Εισάγεται λοιπόν για πρώτη φορά στο ελληνικό φορολογικό δίκαιο ο κανόνας των 183 ημερών όπου προσδιόριζε την συνήθη διαμονή. Κάτι πάρα πολύ ενδιαφέρον σε αυτήν την τροποποίηση, είναι ότι η φορολογική διοίκηση μετέφερε την ευθύνη της από- δειξης στον φορολογούμενο. Αν κάποιος ήταν στην Ελλάδα για χρονικό διά- στημα που ήταν για παραπάνω από 183 ημέρες, θεωρείται Έλληνας φορολογι- κός κάτοικος εκτός αν ο ίδιος αποδείξει διαφορετικά. Να πούμε επίσης εδώ ότι οι 183 ημέρες μας ήταν κάτι γνώριμο, καθώς ήταν μία από τις προϋποθέσεις που εξετάζαμε για την φορολόγηση ή την απαλλαγή κά- ποιων τύπων εισοδημάτων πηγής Ελλάδος σύμφωνα με τις ΣΑΔΦ.