ΕΣΔΑ ΚΑΙ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IΙ | Η αρχή της προστασίας του συμφέροντος του παιδιού ως καταλύτης στα ζητήματα θεμελίωσης και προσβολής της πατρότητας Ένα από τα πιο περίπλοκα ζητήματα στις σχέσεις γονέων και παιδιών είναι η θεμελί- ωση και η προσβολή της συγγένειας του πατέρα με το παιδί. Πολλές φορές τα πραγ- ματικά περιστατικά είναι σύνθετα και τα νομικά και ηθικά διλήμματα που τίθενται είναι δύσκολα. Μια προσεκτική εξέταση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ φανερώνει ότι το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού αποτελεί τον κατεξοχήν γνώμονα που καθορίζει την κατεύθυνση την οποία ακολουθεί το Δικαστήριο. Συχνά, το μέσο για να επιτευχθεί η εν λόγω πορεία είναι η αναγνώριση στο κράτος θετικών υποχρεώσεων για τη λήψη των απαραίτητων νομοθετικών ή άλλων μέτρων. Η νομολογία του Δικαστηρίου του Στρασβούργου είναι πλούσια και αντιμετωπίζει ένα μεγάλο φάσμα ζητημάτων που αφορά τόσο τα παιδιά που έχουν (νομικό) πατέρα (§ 1) όσο και εκείνα που δεν έχουν (§ 2). § 1. Παιδί με «νομικό πατέρα» 315 Η πραγματική βάση της συγγένειας του παιδιού με ορισμένο άνδρα είναι, κατά κα- νόνα, η βιολογική καταγωγή. Ωστόσο, λόγοι ασφάλειας δικαίου, καθώς και η ανάγκη προστασίας του παιδιού και δημιουργίας σταθερού περιβάλλοντος για την ανάπτυξή του έχουν οδηγήσει στη δημιουργία του τεκμηρίου καταγωγής από γάμο ( pater est quem nuptiae demonstrant ). Η συγγένεια του πατέρα με το παιδί δεν θεμελιώνεται στο βιολογικό-πραγματικό γεγονός της καταγωγής του παιδιού από συγκεκριμένο άνδρα, αλλά σε ένα νομικό γεγονός∙ τον (υποστατό) γάμο της μητέρας με ορισμένο πρόσωπο 316 . Ο δικαιολογητικός λόγος της θέσπισης του τεκμηρίου καταγωγής είναι εύκολα κατα- νοητός. Σε αντίθεση προς τη γέννηση, η σύλληψη του παιδιού από ορισμένο άνδρα (τουλάχιστον όταν γίνεται με φυσικό τρόπο) δεν είναι φανερή και δεν αποδεικνύεται εύκολα. Έτσι, ο νομοθέτης κατέφυγε στην τεχνική του τεκμηρίου με βάση την κοι- νή πείρα. Το πιθανότερο είναι ότι μια παντρεμένη γυναίκα συλλαμβάνει παιδί από τον σύζυγό της, στο πλαίσιο των γενετήσιων σχέσεων που έχουν κατά κανόνα και με δεδομένο ότι η αποκλειστικότητα των εν λόγω σχέσεων αποτελεί περιεχόμενο της 315. Ο όρος «νομικός πατέρας» χρησιμοποιείται ως γενικότερος, προκειμένου να καλυφθούν όλες οι περιπτώσεις θεμελίωσης της πατρότητας, δικαστικές ή εξωδικαστικές. Επιπλέον, αποδίδει πιο εύστοχα τους αντίστοιχους όρους «legal father» ή «père légal». 316. ΟλΑΠ 9/2009, ΤΝΠ QUALEX. Βλ. Φουντεδάκη, Κ., «Άρθρο 1465» σε Γεωργιάδης, Α., Σταθόπου- λος Μ., Αστικός Κώδικας τ. VII: Οικογενειακό Δίκαιο, άρθρα 1346-1504 , 2 η έκδοση, Αθήνα, Π.Ν. Σάκκουλας, 2007, σελ. 711 επ., σελ. 715.