ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ

Σημείωμα συγγραφέα Μέχρι σήμερα η ανθρωπότητα γνώρισε τρεις βιομηχανικές επαναστάσεις. Η πρώτη αφο- ρούσε την εκβιομηχάνιση της παραγωγής, άρχισε στο τέλος του 18ου αιώνα από την Αγγλία και στη συνέχεια επεκτάθηκε στην υπόλοιπη δυτική Ευρώπη. Η δεύτερη τοπο- θετείται στα τέλη του 19ου αιώνα με την εισαγωγή του ηλεκτρισμού στην παραγωγική διαδικασία. Η τρίτη εγκαινιάστηκε στη δεκαετία του 1970 με την αυτοματοποίηση της παραγωγής και τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Επί των ημερών μας, η αν- θρωπότητα βρίσκεται στο κατώφλι της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, η οποία χα- ρακτηρίζεται από την ευφυή αυτοεκπαίδευση των μηχανών, από την επιστήμη των δεδο- μένων και την τεχνητή νοημοσύνη. Προϊόν σύζευξης ανθρώπου και μηχανής, η Τεχνητή Νοημοσύνη, στα αγγλικά Artificial Intelligence * , άρχισε να αναπτύσσεται ήδη από τη δεκαετία του 1950, ενώ αποτελεί πλέον μέρος της καθημερινής μας ζωής. Η γοητεία και ταυτόχρονα η πρόκληση της Τεχνητής Νοημοσύνης, που στο εξής θα αναφέρεται συντο- μογραφικά ως ΤΝ ή ΑΙ, έγκειται στο γεγονός ότι δεν αποτελεί αυτόνομο επιστημονικό κλάδο, αλλά προϊόν σύζευξης περισσότερων επιστημών, όπως, ενδεικτικά, η πληροφο- ρική, η μαθηματική λογική, η μηχανική, η ψυχολογία, η φιλοσοφία, η νευρολογία και η γλωσσολογία. Ως τεχνολογία γενικής εφαρμογής, η TN και η ρομποτική έχουν εισέλθει δυναμικά σε τομείς όπως η βιομηχανική και γεωργική παραγωγή, η δημόσια διοίκηση, η οικονομία, η υγεία, η εκπαίδευση, ο τουρισμός, ο χρηματοπιστωτικός και ασφαλιστι- κός κλάδος, η κεφαλαιαγορά, οι μεταφορές, η διαδικτυακή αναζήτηση, η φροντίδα ηλι- κιωμένων, η ψυχαγωγία, ακόμα και το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης. Γύρω από την τεχνολογία ΑΙ αναπτύσσεται στην επιστήμη ένα δυαδικό συνεχές, στα άκρα του οποίου αποτυπώνονται συχνά ακραίες και αντικρουόμενες απόψεις. Από τη μια πλευρά, σε ορισμένους κύκλους υπάρχει διάχυτη μια υπερβολική αισιοδοξία για τις δήθεν απεριόριστες δυνατότητες του υπολογιστή που θα απελευθερώσει δημιουργικό χρόνο για τον άνθρωπο. Αυτοματοποιώντας χρονοβόρες και επαναληπτικές δραστηριό- τητες, η τεχνολογία αναμένεται να εξυπηρετήσει το κοινό καλό, την οικονομική πρόοδο και την κοινωνική ευημερία. Από την άλλη πλευρά, είναι αναμενόμενο ότι οι αυτοματι- σμοί θα οδηγήσουν πλήθος εργαζομένων χαμηλής εξειδίκευσης στην ανεργία. Επιπλέ- ον, ο έλεγχος της ΤΝ από τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρίες, αλλά και από χώρες, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα, θα οδηγήσει σε αύξηση της πολιτικής επιρροής και οικονομικής ισχύ- ος τους. Αν δεν τιθασευθεί έγκαιρα η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, η δυνατότητα * Ο όρος αυτός διατυπώθηκε για πρώτη φορά στο Dartmouth College το 1956, σε συνέδριο ερευνητών (McCarthy, Allen Newell, Herbert Simon και Marvin Minsky) από τους χώρους των Μαθηματικών, της Ηλεκτρονικής και της Ψυχολογίας, για τη μελέτη δυνατοτήτων χρήσης των υπολογιστών ως προς την προσομοίωση της ανθρώπινης νοημοσύνης.