ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ

4 Εισαγωγή στικό σύστημα και τη διαδικασία απονομής της δικαιοσύνης, κύριο αντικείμενο της πα- ρούσας μελέτης, εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης και νομικά έμπειρα συστήματα (legal expert systems) χρησιμοποιούνται τόσο στην Ευρώπη όσο και διεθνώς 10 . Όπως θα ανα- λυθεί σε επόμενα κεφάλαια, οι διωκτικές και αστυνομικές αρχές χρησιμοποιούν εδώ και αρκετά χρόνια συστήματα ΑΙ για την προληπτική ηλεκτρονική αστυνόμευση και την κα- ταστολή της εγκληματικότητας. Κατά την ανακριτική διαδικασία, αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης και νευρωνικές τεχνικές αναλύουν τα εγκεφαλικά κύματα υπόπτων και κατηγο- ρουμένων, προς ανίχνευση ψεύδους ή αλήθειας. Ρομποτικά συστήματα βοηθούν στην προετοιμασία φακέλων ποινικής δίωξης σε εισαγγελίες και σε δικαστήρια ανά τον κό- σμο. Στο αγγλοσαξωνικό δίκαιο, η χρήση της υπολογιστικής τεχνολογίας (technology assisted review ή predictive coding) προβλέπεται από τους δικονομικούς κανόνες ως έγκυρος τρόπος συλλογής του αποδεικτικού υλικού (e-discovery) από μαζικά δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, προβλεπτικοί αλγόριθμοι, βασισμένοι στο κοινωνικό, οικονομικό και εγκληματολογικό προφίλ των παραβατών, χρησιμοποι- ούνται στην ποινική δικαιοσύνη βοηθώντας τους δικαστές στην αξιολόγηση επικινδυνό- τητας και του κινδύνου υποτροπής κρατουμένων. Βάσει προβλέψεων των υπολογιστών, οι δικαστές αποφασίζουν αν οι εγκληματίες θα παραμείνουν έγκλειστοι στη φυλακή είτε θα απελευθερωθούν με περιοριστικά μέτρα και επιβολή εγγύησης. Σε πολλές χώρες του κόσμου, νεοφυείς εταιρίες νομικής τεχνολογίας (legal tech) έχουν εισέλθει δυναμικά στο χώρο του δικαίου. Με τη χρήση του υπολογιστικού νέφους, αναπτύσσουν διαδικτυακές ηλεκτρονικές πλατφόρμες διαχείρισης νομικών εγγράφων, ανάλυσης συμβάσεων, εξε- λιγμένης νομικής έρευνας, στατιστικής ανάλυσης αποφάσεων (litigation analytics), δη- μιουργίας προφίλ δικαστών (judge analytics), παρέχοντας υπηρεσίες πληροφόρησης για νομικές υπηρεσίες οργανισμών και εταιριών, ασφαλιστές, ιδιώτες και επιχειρήσεις 11 . Αξι- οποιώντας τα ευρήματα τέτοιων συστημάτων (περιεχόμενο αποφάσεων, χρόνος εκδίκα- σης, απόψεις δικαστών, ποιότητα επιχειρημάτων διαδίκων) οι διάδικοι και οι πληρεξού- σιοι δικηγόροι τους είναι σε θέση να εκτιμήσουν και να αποφασίσουν από κοινού αν είναι προτιμότερο να επιδιώξουν συμβιβαστική επίλυση της διαφοράς ή δικαστική αντι- δικία, και πώς αυτή θα σχεδιασθεί και θα κοστολογηθεί. Είναι γεγονός ότι η εισαγωγή της προηγμένης υπολογιστικής τεχνολογίας στον ευαίσθη- το χώρο της δημόσιας διοίκησης (φορολογία, έκδοση ατομικών διοικητικών πράξεων, προστίμων) και της δικαιοσύνης (μηχανική παραγωγή και ανάγνωση εγγράφων, βοήθεια στην έκδοση των αποφάσεων) είναι μεν επιθυμητή, για λόγους αύξησης της παραγωγι- 10. Σχ. Λεων. Κανέλλος, Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην υπηρεσία μιας Έξυπνης Δικαιοσύνης, 15.5.2020, σε https://www.lawspot.gr/nomika-nea/i-tehniti-noimosyni-stin-ypiresia-mias-exypnis-dikaiosynis 11. Researching Firms and Judges: Analytics for Judges and Law Firms, https://guides.library.lls.edu/ firms/analytics