Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΔΔΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ι. Η συμμόρφωση προς τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ: συνολική θεώρηση 5 θεσμική πίεση, η οποία ασκείται. Είναι σημαντικό το ότι οργανώνονται ακρο- άσεις των επικεφαλής των Εθνικών Κοινοβουλευτικών Αντιπροσωπειών, οι ο- ποίοι καλούνται σε δημόσια συνεδρίαση να παρουσιάσουν τις απόψεις της χώ- ρας τους και να εξηγήσουν, γιατί υπάρχουν εκκρεμότητες στη συμμόρφωση με συγκεκριμένες αποφάσεις, οι οποίες απασχολούν την Επιτροπή Υπουργών. Πολύ συχνά, δε, οι επικεφαλής των Εθνικών Κοινοβουλευτικών Αντιπροσω- πειών συνοδεύονται από εκπροσώπους της κυβέρνησης, από εκπροσώπους οργάνων, όπως είναι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους σε εμάς, ή το Υπουρ- γείο Δικαιοσύνης της αντίστοιχης χώρας. Άρα, η πίεση δεν ασκείται θεσμικά, κυρίως μέσω του τυπικού ελέγχου που ασκεί η Κοινοβουλευτική Συνέλευση στην Επιτροπή Υπουργών, μέσω δηλαδή της ακρόασης, στην οποία υπόκει- ται ο εκάστοτε Προεδρεύων της Επιτροπής Υπουργών κατά την περιοδική εξα- μηνιαία Προεδρεία της Επιτροπής Υπουργών, αλλά μέσω του τρόπου αυτού. Άρα, η σημασία όλης αυτής της διαδικασίας είναι κρίσιμη και πολιτικά και θε- σμικά, αλλά και στο πεδίο της κοινωνίας των πολιτών, που δεν πρέπει καθό- λου να το παραβλέπουμε στα ζητήματα αυτά, διότι ίσως είναι ο πρωταγωνι- στικός παράγοντας στη διαμόρφωση των αντιλήψεων. Τώρα, μέσω της λειτουργίας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, των αποφά- σεων και των συστάσεών της, διαμορφώθηκαν και οι μηχανισμοί στα κοινο- βούλια των κρατών μερών για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης. Άρα, υπό την πίεση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης και εμείς στην Ελλάδα – αλλά αυτό έγινε, λίγο-πολύ, σε όλες τις χώρες – συγκροτήσαμε με τροποποίηση του Κανονισμού της Βουλής την Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Παρακολούθησης των Α- ποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που είναι από μόνο του ένα πολύ σημαντικό βήμα. Την ίδια εποχή βέβαια, το 2016, με το νόμο 4443/2016 συγκροτείται και ο Εθνικός Μηχανισμός Εποπτείας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, που είναι διοικη- τικο-πολιτικού χαρακτήρα όργανο, ενώ ανατέθηκε στον Συνήγορο του Πολίτη η πρόσθετη αρμοδιότητα να λειτουργεί ως Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, για να ανταποκριθούμε, κατά ένα μέρος τουλάχι- στον, στις υποχρεώσεις που υπήρχαν. ΙΙ. Ο κρίσιμος ρόλος των εθνικών ανώτατων δικαστηρίων Για τη συμμόρφωση σε εθνικό επίπεδο καθοριστικός είναι ο ρόλος εκείνου του οργάνου που προκαλεί την υπόθεση ενώπιον του ΕΔΔΑ. Λαμβανομένου, λοιπόν, υπόψη ότι πρέπει να εξαντληθούν τα εθνικά ένδικα μέσα, συνήθως να ανώτατο δικαστήριο είναι αυτό που θα ερμηνεύσει και θα εφαρμόσει έτσι την εθνική νομοθεσία, ενδεχομένως υπό το φως του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης - στην προκειμένη περίπτωση το ΔΕΕ απαντώντας σε τυχόν προδικα-