Η ΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΔΟΛΙΕΥΣΗ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ

4 Η αστική & ποινική ευθύνη στην καταδολίευση δανειστών σεων της καταδολίευσης, ιδίως της γνώσης του τρίτου (ΑΚ 941) για τον δόλο του οφειλέτη. Όσον αφορά τις έννομες συνέπειές τους οι δύο ρυθμίσεις διαφέρουν, διότι ενώ ο τρίτος της ΑΚ 939 δεν καθίσταται οφειλέτης του δανειστή, αλλά απλώς υποχρεούται σε “αποκατάσταση της προτέρας κατάστασης (ΑΚ 943), ο τρίτος αποκτών την περιουσία ή επιχείρηση καθίσταται ο ίδιος συνοφειλέτης εις ολόκληρον μαζί με τον αρχικό οφειλέτη (ευθυνόμενο ήδη με την προσωπική του περιουσία), και ευθύνεται περιορισμένα δηλαδή “έως την αξία των μετα- βιβαζόμενων στοιχείων” κατά την κρατούσα γνώμη στη θεωρία και στη νομο- λογία 11 . Απεναντίας η νομολογία δεν παίρνει ευθέως θέση” 12 αν η ως άνω περιορισμένη (“ως την αξία των μεταβιβαζόμενων στοιχείων” ) ευθύνη του αποκτώντος θα είναι με μόνο το μεταβιβαζόμενο περιουσιακό στοιχείο ή και με την προσωπική του περιουσία 13 , ζήτημα που ερίζεται έντονα στη θεωρία: Α) Κατά μία γνώμη, η περιορισμένη (“ως την αξία των μεταβιβαζόμενων περι- ουσιακών στοιχείων”) ευθύνη του αποκτώντος είναι ευθύνη με μόνο αυτό το περιουσιακό στοιχείο (cum viribus patrimonii) 14 . 11. Βλ. τους αμέσως π.κ. αναφερόμενους συγγραφείς και αποφάσεις που δεν διαφωνούν ως προς την περιορισμένη (ως την αξία των μεταβιβαζόμενων στοιχείων) ευθύνη, αλλά διαχωρίζονται ως ως προς το αν η ευθύνη είναι cum viribus ή pro viribus (βλ. π.κ. στο κυρίως κείμενο). 12. ΑΠ 424/95, ΕΕμπΔ 46, σ. 677 = ΕΝΔ 24, σ. 124 = ΔΕΕ 2, σ. 733 = ΕΕΝ 63, σ. 355 = ΝοΒ 45, σ. 969 (το μεταβιβαζόμενο περιουσιακό στοιχείο ήταν πλοίο), ΑΠ 737/2011, ΝοΒ 60, σ. 537 = ΧρΙΔ 2012, σ. 116 (με παρατ. Καλλ. Χριστακάκου - Φωτιάδου, σ. 120) = ΕΕμπΔ 62, σ. 817, ΑΠ 14/2012, ΝοΒ 60, σ. 2005 (με σχολ. Πανόπουλου, σ. 2009) = ΕΕμπΔ 63, σ. 44 = ΔΕΕ 18, σ. 1189 = ΧρΙΔ 2013, σ. 446, ΑΠ 451/2012, Ε7 (2013), σ. 251, ΑΠ 736/2002, ΔΕΕ 8, σ. 1255 = ΕΕμπΔ 54, σ351, ΑΠ 5/2002, ΕλλΔνη 44, σ. 182, ΕφΛαμ 23/2013 (NOMOS - 622804), ΑΠ 522/72, ΝοΒ 20, σ. 1322, ΑΠ 324/72, ΝοΒ 20, σ. 1059, ΑΠ 571/72, ΝοΒ 20, σ. 1428, ΑΠ 490/75, ΝοΒ 23, σ. 1244, ΑΠ 666/75, ΝοΒ 24, σ. 61, ΕφΑθ 2537/77, ΝοΒ 26, σ. 391. 13. Βλ. εντούτοις Απ. Γεωργιάδη, ΓενΕΔικ 1999, §43 VI 3β, αρ. 66 - 67, ο oποίος κατηγορι- οποιεί τη νομολογία θεωρώντας πως ορισμένες αποφάσεις δέχονται ευθύνη cum viri- bus patrimonii (π.χ. οι ΑΠ 571/72, NoB 20, σ. 1428, ΕφΘεσ 203/62, ΕΕΝ 29, σ. 778), ενώ άλλες δέχονται ευθύνη pro viribus patrimonii (π.χ. οι ΑΠ 424/95, ΕΕμπΔ 46, σ. 677, ΕφΑθ 1704/70, Αρμ 24, σ. 1087, ΕφΑθ 2537/77, ΝοΒ 26, σ. 391). Ωστόσο από το περιεχόμενο των αποφάσεων αυτών δεν προκύπτει αν αποδέχονται τη μία ή την άλλη μορφή ευθύνης, αφού όλες επαναλαμβάνουν στερεότυπα το γράμμα της ΑΚ 479 ότι ο αποκτών ευθύνεται “ως την αξία των μεταβιβαζόμενων περιουσιακών στοιχείων για τα χρέη που βαρύνουν την περιουσία ή την επιχείρηση”. Μόνον έμμεσα θα ήταν δυνατόν να συναχθεί από αυτές τέτοιο συμπέρασμα προς την κατεύθυνση της μίας ή της άλλης μορφής ευθύνης (βλ. τις επόμενες δύο υποσημειώσεις). 14. Απ. Γεωργιάδης, ΓενΕνΔικ, 1999, §48 VI 3β, αρ. 68, σ. 451, Μιχαηλίδης - Νουάρος, ΕρμΑΚ 479 αρ. 22, Αστ. Γεωργιάδης, ΓενΕνΔικ ΙΙ, 2003, §25 αρ. 59, Τούσης, ΕνοχΔικ (Μερ. Α΄ - Γενικό)/Ημιτ. ΙΙ, 1974, σ. 581 επ., Χριστακάκου - Φωτιάδου, Η επικαρπία σε επιχείρηση, 1994, σ. 172 (η οποία όμως σε μεταγενέστερη μελέτη της μετέβαλε γνώμη και υιοθέτησε την άποψη για την pro viribus ευθύνη - βλ. την επόμενη υποσημ.)· πρβλ.