ΙΑΤΡΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

2 Εισαγωγικές παρατηρήσεις της «αμυντικής ιατρικής» σε όλα τα επίπεδα με αποτέλεσμα την αποτελμάτω- ση και την ολοσχερή αποδυνάμωση της ουσίας και του σκοπού του ιατρικού λειτουργήματος. Από την άλλη, όμως, πλευρά, και η απόλυτη ελευθερία του ιατρού σε σχέ- ση με τις ενεργούμενες από αυτόν ιατρικές πράξεις εύκολα μπορεί να κατα- λήξει στην πλήρη ασυδοσία και «παντοδυναμία» του, με αποτέλεσμα τόσο το ανεύθυνο και ακαταδίωκτο των ιατρών όσο και τον υποβιβασμό του ασθενούς σε «πράγμα» ή τουλάχιστον σε «πειραματόζωο» - δεν είναι δα και τόσο χρονι- κά απώτερα τα «πειράματα» σε ανθρώπους στα γερμανικά στρατόπεδα συγκε- ντρώσεως ή στην 731η μονάδα του ιαπωνικού αυτοκρατορικού στρατού στη Μαντζουρία της Κίνας, όπου επιστήμονες με εντολή του αυτοκράτορα Χιροχί- το είχαν αναλάβει να κατασκευάσουν βιολογικά όπλα για να καταστρέψουν τις συμμαχικές δυνάμεις και χρησιμοποιούσαν ως «πειραματόζωα» κινέζους κρα- τούμενους! Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η αλματώδης εξέλιξη της ια- τρικής επιστήμης, της γενετικής και της βιοτεχνολογίας, που έχει ως αποτέ- λεσμα την αυξανόμενη διείσδυσή τους στην καθημερινότητα του σύγχρονου ανθρώπου, αναγκάζει την κοινωνία να αναδιαμορφώσει τη σχέση ιατρού - ασθενούς να θεσπίσει συγκεκριμένους κανόνες που να οριοθετούν τα δικαιώ- ματα του ασθενούς απέναντι στον ιατρό και τις υποχρεώσεις του ιατρού απέ- ναντι στον ασθενή του, τόσο σε ηθικό όσο και σε νομικό επίπεδο. Τόσο η ελληνική όσο και η αλλοδαπή ποινική θεωρία και νομολογία ασχο- λείται πλέον επισταμένως με την ποινική ευθύνη των ιατρών σε συνάρτηση με τις ιατρικές πράξεις που ενεργούνται από αυτούς στο πλαίσιο του λειτουργή- ματός τους. Ο ιατρός, όμως, δεν είναι πλέον υπεύθυνος μόνο για τη ζωή, τη σωματι- κή ακεραιότητα και την υγεία του ασθενούς, αλλά και για την προσωπική του ελευθερία, την ανθρώπινη αξία και αξιοπρέπειά του, το ειδικότερο δικαίω- μα αυτοδιάθεσής του καθώς και για τη διαφύλαξη της ιδιωτικής του σφαίρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο η ιατρική όσο και η νομική επιστήμη έχουν δι- αφορετικούς τρόπους προσέγγισης των πραγμάτων, διαφορετικούς κανόνες αξιολόγησης και διαφορετικά μεθοδολογικά εργαλεία. Οι κανόνες της νομικής επιστήμης δεν μπορούν να χρησιμεύσουν στην εξαγωγή συμπερασμάτων στον χώρο της ιατρικής, που είναι μια επιστήμη «πιθανοτήτων» και που η lege artis συμπεριφορά δεν συνεπάγεται και οπωσδήποτε επιτυχές αποτέλεσμα 1 . Από τα παραπάνω προκύπτει αναγκαία το συμπέρασμα ότι η οριοθέτηση, διαπίστωση και αξιολόγηση της ιατρικής ευθύνης αποτελεί πραγματικά ένα από τα δυσχε- ρέστερα προβλήματα στο χώρο του Ποινικού Δικαίου. Παρουσιάζεται, έτσι, το 1. Πολίτης, Χάρης , Η αποτίμηση της ιατρικής ευθύνης, Συνήγορος, 2006, σελ. 43 επ.