ΙΑΤΡΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

5 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ A΄ Iατρική ποινική ευθύνη - Ιστορική αναδρομή Η σύντομη ιστορική αναδρομή που ακολουθεί δεν αποτελεί πλήρη εξιστό- ρηση ούτε της ιατρικής ως επιστήμης και τέχνης γενικά, ούτε των εκφάνσεων αυτής σε διάφορες εποχές και τόπους. Για μια τέτοια έκθεση απαιτείται εξει- δίκευση στην ιστορική μεθοδολογία, αφενός και εξειδικευμένη έρευνα, αφε- τέρου, η οποία δεν θα συνιστούσε απλώς ειδική επί του θέματος πραγματεία αλλά και ολόκληρο διεπιστημονικό κλάδο (wissenschaftliche Disziplin). Εξάλ- λου, αντενδείκνυται τέτοια παρουσίαση από νομικό ο οποίος δεν είναι και ιστο- ρικός, αφού διαφορετικά όποιος θα την επιχειρούσε θα υπέπιπτε σε μεθοδολο- γικό συγκρητισμό (methodologischer Synkretismus) 1 . Ως εκ τούτου, η ιστορική επισκόπηση που ακολουθεί περιλαμβάνει μόνο εκείνες τις εξελίξεις στην ιατρική επιστήμη, οι οποίες αφορούν αποκλειστι- κώς σε ζητήματα τα οποία συνιστούν το ερευνητικό αντικείμενο της παρούσας. Προτάσσεται δε η εν λόγω επισκόπηση προκειμένου ο αναγνώστης να αποκτή- σει συνείδηση του γεγονότος ότι πολλά από τα ζητήματα τα οποία στη συνέ- χεια θα πραγματευθούμε είχαν ήδη υπό την μία ή την άλλη μορφή απασχολή- σει παλαιόθεν τόσο τους ιατρούς όσο και τους νομικούς. I. Βαβυλωνιακός κώδικας Στα αρχαιότερα δίκαια η ιατρική ευθύνη με πρόβλεψη νομικών διατάξε- ων ξεκινά ήδη τον 18ο π.Χ. αιώνα. Ο βαβυλωνιακός «κώδικας του Χαμουρα- μπί» , που θεωρείται η αρχαιότερη συλλογή νομικών διατάξεων, καθιερώνει την ποινική ευθύνη των ιατρών και επιβάλλει βαρύτατες σωματικές ποινές 2 . 1. Για την ιστορία της ιατρικής βλ. ά.ά. Eckart, Wolfgang, Gesichte der Medizin, 5η έκδ., Springer, Berlin, u.s.w., 2005, Starobinski, Jean , Gesichte der Medizin, Renkontre, Lausanne, 1963, Bickel, Marchel H. , Die Lehrbücher und Gesamtdarstellungen der Gesichte der Medizin 1696-2000. Ein Beitrag zur medizinischen Historiografie, Schwabe, Basel, 2007. 2. Ο Χαμμουραμπί ή Χαμουραμπί (1792 π.Χ. - 1750 π.Χ.), ήταν βασιλιάς της Βαβυλωνίας. Ο κώδικας ανακαλύφθηκε το 1901 μ.Χ. στα Σούσα του Ελάμ, που ανήκει στην περιοχή Χου- ζιστάν στο ν.δ. Ιράν. Σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου. Οι νόμοι ήταν γραμμέ- νοι στην ακκαδική γλώσσα. Στη σχετική βιβλιογραφία αναφέρονται διάφορες χρονολογίες σχετικά με τη θέσπιση του «Κώδικα Χαμουραμπί». Βλ. ενδεικτικά: Κουράκης, Νέστωρ, Ποι- νική Καταστολή, 4η έκδοση, Αθήνα 2005, σελ. 31, 32, ο οποίος αναφέρεται στο χρονικό δι-