ΙΑΤΡΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

8 Γενικές έννοιες ιατρική ευθύνη, οι οποίοι προέβλεπαν όχι μόνο βαρύτατες σωματικές ποινές αλλά και την ποινή του θανάτου. III.2. Στο τέλος του 6ο π.Χ. αιώνα 10 ο Σόλων (639 π.Χ. - 559 π.Χ.) καταργεί την αυστηρή «δρακόντεια νομοθεσία» και θεσπίζει νέους νόμους (592/1 π.Χ.). Η ιατρική αρχίζει πλέον να διαμορφώνεται ως αυτοτελής επιστήμη και απο- μακρύνεται από την μέχρι τότε μαγική - θεουργική θεραπευτική προσέγγιση. III.3. Ο 5ος π.Χ. αιώνας 11 αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής, διό- τι είναι η εποχή που τίθενται σοβαρά οι επιστημονικές της βάσεις. Ο Ιπποκρά- της ο Κώος (460 π.Χ. - 377 π.Χ.), συστηματοποιεί τις νόσους και τις μεθόδους θεραπείας τους, προχωρεί στην κλινική εξέταση και υποστηρίζει ότι ο ιατρός οφείλει να ερευνά με επαγωγική σκέψη τα φυσικά φαινόμενα, ούτως ώστε να μπορεί και να τα ερμηνεύει, αναπτύσσει την επιστημονική θεραπευτική και έτσι απαλλάσσει την ιατρική από τη δεισιδαιμονία και τη δαιμονολογία 12 . Δικαίως λοιπόν ο Ιπποκράτης θεωρείται, όχι μόνον ο «πατέρας της ιατρικής» ως επι- στήμης, αλλά και ο θεμελιωτής της ιατρικής δεοντολογίας 13 . Ο ίδιος επεσήμα- νε, άλλωστε, την ανυπαρξία νομοθετικής πρόβλεψης σχετικά με την ιατρική ευθύνη ως πρόβλημα 14 . Κατά την ίδια εποχή ο Πλάτων (427 - 347 π.Χ.) δεχό- ταν ότι δεν στοιχειοθετείται ιατρική ευθύνη υπό την προϋπόθεση ότι ο ιατρός δεν ενήργησε με δόλο 15 . IV. Ρωμαϊκό δίκαιο - Ελληνορωμαϊκή περίοδος IV.1. Το ρωμαϊκό δίκαιο αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ιατρική ευθύνη και ήδη στη Δωδεκάδελτο (449 π.Χ.) προβλέπονται ποινικές κυρώσεις σε βά- 10. Βλ. Γολεμάτης , ό.π. 11. Κλασική περίοδος, η οποία αρχίζει από την εγκαθίδρυση της Αθηναϊκής δημοκρατίας και τελειώνει με τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (508 π.Χ. - 323 π.Χ.). 12. Ο ιατρός παύει επιτέλους να είναι μάγος - θεουργός, αλλά είναι πλέον ιατρός - θεραπευ- τής. Πρβλ. Γολεμάτη, ό.π. 13. Χαρακτηριστικά στους «Αφορισμούς» του αναφέρει: «Ουκ ένι ιατρικήν ειδέναι, όστις μη οί- δεν ό τι εστίν άνθρωπος» («Είναι αδύνατο να ξέρει την ιατρική αυτός που δεν ξέρει ακρι- βώς τι είναι άνθρωπος». 14. Κουτσελίνης, ό.π., σελ. 29. Κουτσελίνης, Αντώνης/Μιχαλοδημητράκης, Μανώλης, Ιατρι- κή Ευθύνη - Γενικά και ειδικά θέματα ιατρικής αμέλειας και ιατρικής ευθύνης, 1984, σελ. 13. Ιπποκράτης , Νόμος, «… Ιατρική τεχνέων μεν πασέων εστίν επιφανεστάτη· ….Η δε των δε αμαρτάς τα μάλιστά μοι δοκεί έχειν αιτίην τοιήνδε· πρόστιμον γαρ ιητρικής μούνης εν τησι πόλισιν ουδέν ώρισται, πλην αδοξίης· αύτη δε ου τιτρώσκει τους εξ αυτέης συγκειμέ- νους…», σελ. 26, σε: Συλλεκτική Βιβλιοθήκη Ελληνικού Πνεύματος - Ιπποκρατική Συλλο- γή , 1996. 15. Πλάτων, Νόμοι (Βιβλ. Θ’, στ. 865 b), «… ιατρών δε περί πάντων, αν ο θεραπευόμενος υπ’ αυτών ακόντων τελευτά, καθαρός έστω κατά νόμον » σε: Πλάτωνος Νόμοι, Κλασική Βιβλιο- θήκη, Α. Αρχαίοι ΄Ελληνες Συγγραφείς, 1986, σελ. 688, 690. (Οι υπογραμμίσεις δικές μου).

RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=