ΙΑΤΡΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

9 Iατρική ποινική ευθύνη - Ιστορική αναδρομή ρος των ιατρών. Τον 2ο π.Χ. αιώνα, δηλαδή κατά την περίοδο της δημαρχίας του G. Aquilius , εκδίδεται η Lex Aquilia Plebiscitum (180 π.Χ.) 16 , η οποία θεω- ρείται θεμελιώδες νομοθέτημα σχετικά τόσο με την αστική όσο και με την ποι- νική ιατρική ευθύνη 17 . Τον 1ο π.Χ. αιώνα σημαντικά επίσης νομοθετήματα, στα οποία προβλέπονταν διατάξεις σχετικά με την ιατρική ποινική ευθύνη, θεω- ρούνται οι: Lex Cornelia de sicariis et veneficiis 18 , Lex Pompeia de parricidiis 19 και Lex Julia de vi publica et privata. Στην πράξη, όμως, οι ιατροί απαλλάσσο- νταν λόγω της δυσκολίας απόδειξης του ιατρικού σφάλματος 20 . IV.2. Θεωρώ απαραίτητο σε αυτό το σημείο να αναφερθώ σε δύο σημαντι- κούς ιατρούς αυτής της εποχής και συγκεκριμένα της ελληνορωμαϊκής ή αυ- τοκρατορικής περιόδου (31 π.Χ. - 330 μ.Χ.), δηλαδή στον ιατρό και φιλόσοφο Γαληνό ( Πέργαμος 129 μ.Χ. - Ρώμη 199 μ.Χ.) 21 και στον Σωρανό τον Εφέσιο (πρώτο μισό του 2ου μ.Χ. αιώνα). Κατά την κρατούσα άποψη, ο Γαληνός θε- ωρείται ως ο σπουδαιότερος ιατρός της Αρχαιότητας μετά τον Ιπποκράτη και 16. Ή όπως αναφέρεται στον Αγγελή, Φίλιππο, Ο Ακουΐλιος νόμος και η νομολογιακή εφαρ- μογή του, 1934, «περί το 573 από κτίσεως Ρώμης». Η κτίση της Ρώμης υπολογίζεται περί το 753 π.Χ. 17. Περισσότερα για το συγκεκριμένο νομοθέτημα βλ. ειδικότερα σε: Grueber, Erwin, The Roman Law of damage to property - A Commentary on the title of the Digest Ad legem Aquiliana (IX. 2), 2004. Pieckenbrock, Andreas , Befristung, Verjährung, Verschweigung und Verwirkung, στη σειρά: Jus Privata 102, 2006. Αγγελής, ό.π. 18. Νόμος της εποχής του Σύλλα (περί το έτος 81 π.Χ.). 19. . Νόμος του Πομπηΐου (περί το έτος 53 π.Χ.). 20. «Ο ήλιος φωτίζει τις επιτυχίες των γιατρών η δε γη καλύπτει τα σφάλματά τους» (Νικοκλής, βασιλέας της αρχαίας Σαλαμίνας στην Κύπρο 374 π.Χ. - 361 π.Χ). Το συγκεκριμένο γνωμι- κό, όπως ορθά παρατηρεί ο Χαραλαμπάκης, Αριστοτέλης , Ιατρική Ευθύνη και Δεοντολο- γία, σε: Μελέτες Ποινικού Δικαίου, σελ. 171, υποσ. 3, υποδηλώνει τη «δυσχέρεια αποδεί- ξεως του ιατρικού σφάλματος και όχι την καταρχήν αξιολόγησή του από την έννομη τάξη». 21. Η Χαβιαρά - Καραχάλιου, Σεβαστή , Γαληνός: Ο Χριστιανός διάδοχος του Ιπποκράτη, σε: «Ιστορικά» της εφ. «Ελευθεροτυπία», 11 Μαρτίου 2004, Νο 227, σελ. 30 επ., επισημαίνει ότι σε αρκετά δημοσιευμένα κείμενα αναφέρεται ως Κλαύδιος Γαληνός από παρανόηση του συντετμημένου Cl που προτάσσεται συχνά στο όνομά του, αλλά η συγκεκριμένη σύντμη- ση αναφέρεται στον επιθετικό προσδιορισμό Clarissimus= ενδοξότατος. Το κύρος του Γα- ληνού ήταν τέτοιο, που οι σύγχρονοί του τον ονόμασαν «δεύτερο Ιπποκράτη». Από το έτος 169 μ.Χ. υπήρξε ο προσωπικός ιατρός του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου (121 μ.Χ. - 180 μ.Χ.), ο οποίος ήταν γνωστός ως Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος Αύγουστος ο «Σοφός» και κυβέρνησε από το έτος 161 μ.Χ. μέχρι τον θάνατό του το έτος 180 μ.Χ., αλλά και του συ- ναυτοκράτορα και διαδόχου του, Λούκιου Βέρου Κόμμοδου, ο οποίος συγκυβέρνησε με τον Μάρκο Αυρήλιο μόνο για οκτώ χρόνια (161 μ.Χ. - 169 μ.Χ.), διότι πέθανε ξαφνικά από έμ- φραγμα. Κατά άλλες πηγές, υπήρξε προσωπικός γιατρός και του γιού του Μάρκου Αυρηλί- ου, του μετέπειτα αυτοκράτορα Κόμμοδου που κυβέρνησε το διάστημα 180 μ.Χ. - 192 μ.Χ. Ο αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος του είχε τόσο μεγάλη εκτίμηση που έλεγε δημόσια ότι, « ο ίδιος ήταν αυτοκράτορας των Ρωμαίων ο δε Γαληνός ήταν αυτοκράτορας των γιατρών ». (Οι υπογραμμίσεις δικές μου).