Η ΑΞΙΩΣΗ ΠΡΟΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ

6 Ελευθερία Κώνστα ναμία παροχής, η υπερημερία του οφειλέτη, η πλημμελής εκπλήρωση της παροχής δύναται να θεμελιώσει τη μετατροπή αυτή 24 . Επί παραδείγματι, στην περίπτωση της συμβατικής με- ταβίβασης της κυριότητας ακινήτου, στην οποία ενυπάρχουν αφενός μεν η υποσχετική - ενο- χική (πώληση κ.λπ. ) σύμβαση, που αποτελεί και την αιτία της μεταβίβασης, αφετέρου δε η εκποιητική - εμπράγματη σύμβαση, η έλλειψη κυριότητας στον μεταβιβάζοντα δεν καθιστά άκυρη την σύμβαση καθεαυτή. Πλην όμως, πρόκειται για σύμβαση με (υποκειμενικώς) αδύ- νατη παροχή. Στην περίπτωση αυτή, η μεν ενοχική (υποσχετική) σύμβαση παραμένει απο- λύτως έγκυρη και ισχυρή, η δε εμπράγματη (εκποιητική) σύμβαση και η εντεύθεν μεταβίβα- ση της κυριότητας παρίσταται αδύνατη. Συνεπώς, η αρχική υποχρέωση του μεταβιβάζοντος μετατρέπεται σε δευτερογενή υποχρέωση προς αποζημίωση εκείνου, προς τον οποίο έγινε η μεταβίβαση 25 . Η δευτερογενής αυτή ευθύνη, η οποία γεννάται ένεκα της παραβίασης της προϋπάρχουσας εκ της συμβάσεως ενοχής, καλείται ενδοσυμβατική ευθύνη. Η παραβίαση του προϋπάρχοντος αυτού νομικού δεσμού επάγεται και την αυξημένη ευθύνη του οφειλέ- τη 26 . Ειδικότερα, ο νόμος εισάγει νόθο αντικειμενική ευθύνη του τελευταίου, με την έννοια της αντιστροφής του βάρους αποδείξεως της υπαιτιότητάς του, η οποία και τεκμαίρεται 27 . Πρωτογενής ευθύνη προς αποζημίωση δημιουργείται απευθείας από τον νόμο ανεξάρ- τητα από την ύπαρξη ή μη, προϋφιστάμενης ενοχής 28 . Τέτοιες περιπτώσεις αποτελούν εν- 24. Βλ. άρθρα 330, 335 επ, 340 επ., 362 επ, 380 επ., 577 επ, 620, 641 παρ. 2 ΑΚ. ΑΠ 1007/2019 ΤΝΠ QUALEX, ΕφΠειρ 86/2017 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΠΠρΑθ 4506/2018 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ. 25. ΕφΠατρ 293/2019 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΠΠρΑθ 205/2015 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ. Βλ. επίσης και την περίπτωση εκείνη, που ο αγοραστής σε περίπτωση που αθετήσει την υποχρέωσή του να παραλάβει το πράγμα από τον πω- λητή, ο οποίος το προσέφερε προσηκόντως, περιέρχεται σε υπερημερία οφειλέτη. Στην περίπτωση αυτή υποχρεούται να καταβάλει την παροχή που τον βαρύνει, ήτοι το τίμημα που συμφωνήθηκε και τους τό- κους επί αυτού από τον χρόνο υπερημερίας του. Ο πωλητής, ωστόσο, μπορεί να επιλέξει να ασκήσει τα απορρέοντα εκ του άρθρου 383 ΑΚ δικαιώματά του, οπότε στη συγκεκριμένη περίπτωση και αφού τά- ξει εύλογη προθεσμία προς εκπλήρωση της παροχής στον υπερήμερο συμβαλλόμενο, δηλώνοντας ταυ- τοχρόνως ότι μετά την πάροδό της αποκρούει την παροχή, εφόσον αυτή παρέλθει άπρακτη, δύναται να απαιτήσει αποζημίωση, η οποία συνιστά δευτερογενή υποκαταστατική αξίωση αποζημίωσης (θετικό δι- αφέρον), αφού η ενοχή διατηρείται, αλλά με τροποποιημένο περιεχόμενο. ΕφΑθ 224/2016 ΤΝΠ ΝΟ- ΜΟΣ. Παρομοίως και στην περίπτωση εκείνη, που ο πωλητής υπόσχεται ότι κανείς δεν διεκδικεί δικαι- ώματα πάνω στο πωληθέν πράγμα. Εάν το πράγμα έχει νομικό ελάττωμα, ο αγοραστής δικαιούται, εκτός των άλλων, κατ’ επιλογή του, να ζητήσει αποζημίωση από τον πωλητή για ολική ή μερική μη εκπλήρω- ση της συμβάσεως και πριν ακόμη χωρέσει εκνίκηση. ΑΠ 590/2017 ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ 721/2017 ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ 1230/2017 ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ 517/2015 ΤΝΠ QUALEX, ΕφΑιγ 19/2020 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Εφ- Πατρ 409/2019 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ. 26. Σταθόπουλος Μ. , ΓενΕνοχΔικ, σελ. 493. 27. Βλ. ενδεικτικά ΑΠ 1680/2017 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1497/2014 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΠατρ 15/2021 ΤΝΠ ΝΟ- ΜΟΣ, ΕφΑθ 97/2017 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΔωδ 277/2019 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΑθ 1483/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ. Γε- ωργιάδης Απ. , ΓενΕνοχΔικ, σελ. 253, Κουμάνης Στ. σε ΣΕΑΚ, τ. Ι, άρθρο 342, σελ. 677, αρ. 1, Σταθόπου- λος Μ. , ΓενΕνοχΔικ, σελ. 493. 28. Στην περίπτωση αυτή, η οποία καλείται επίσης και εξωσυμβατική ευθύνη, ζημιώσας και ζημιωθείς δεν συν- δέονταν με κάποιο νομικό δεσμό πριν την επέλευση του ζημιογόνου γεγονότος. Γεωργιάδης Απ. , ΓενΕνοχ- Δικ, σελ. 145 και 643, Σταθόπουλος Μ. , ΓενΕνοχΔικ, σελ. 495. 6