Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ 7 στεριάς, καθώς απέτρεπε όσους επιβουλεύονταν την ηπειρωτική χώρα να προσεγγί- σουν και να απειλήσουν την ακτή, την οποία προστάτευε το βεληνεκές των κανονιών, ενώαπό την άλλη έδινε περιεχόμενο στην άσκηση κυριαρχίας επί της θάλασσας, αφού η κυριαρχία αυτή ασκούνταν μέσα από τη χρήση και το βεληνεκές των κανονιών. Αντίστοιχο μέτρο νομιμοποιητικής βάσης περιείχαν και οι μεταγενέστεροι βρετανικοί νόμοι (Hovering Acts) που προκειμένου να καταπολεμηθεί το λαθρεμπόριο, αναγνώ- ριζαν δικαιοδοσία της βρετανικής δικαιοσύνης, μέχρι και για πλοία που βρίσκονταν σε απόσταση 300 ναυτικών μιλιών από τις βρετανικές ακτές ή κτήσεις και το ήμισυ του πληρώματός τους ήταν Βρετανοί. (Η πρώτη σχετική νομοθεσία εκδόθηκε το 1709, ενώ ακολούθησαν νέοι νόμοι το 1718, το 1719, το 1736, το 1784 και το 1787, με διαρκείς τους έκτοτε επικαιροποιήσεις, ως προς το βεληνεκές των αρμοδιοτήτων των Βρετανι- κών αρχών. Βλ. σχετικά και Philip Atherton, " Be wary of hovering at sea " , Blue Anchor Corner, seasaltercross.com , 31/03/2015). Πέρα λοιπόν από την ανάγκη καταπολέμη- σης της παραβατικής δραστηριότητας, εν προκειμένω του λαθρεμπορίου, ως όρου για την ενάσκηση δράσεων κυριαρχίας, εντός ενός εκτεταμένου θαλάσσιου χώρου, έθεταν και έναν ουσιώδη ανθρώπινο σύνδεσμο με την χώρα προέλευσης για να δικαι- ολογήσουν την κυριαρχική δράση τους για την προάσπιση του νόμου και τη θεμελίω- ση της δικαιοδοσίας τους. Με την κατ΄ αρχήν πρόβλεψη για χωρικά ουσιαστικά ύδατα, που εκτείνονταν μέχρι το βεληνεκές των κανονιών - τη θαλάσσια δηλαδή περιοχή που τα παράκτιο κράτος μπο- ρούσε να ασκήσει την κυριαρχία του - γίνονταν αποδεκτό στην πράξη ότι ο θαλάσσιος χώρος, πέραν του βεληνεκούς αυτού, ήταν διεθνή ύδατα. Και για την αποφυγή παρα- νοήσεων, ως προς το περιεχόμενο και τις συνέπειες της πραγματικότητας αυτής και για τις ανάγκες κατανόησης της ιστορικής αναδρομής και αξιολόγησης, ως διεθνή ανα- γνωρίζονταν τα ύδατα όπου ο καθένας, κράτος και ιδιώτης, είχε πρόσβαση και μπο- ρούσε να δραστηριοποιηθεί, χωρίς όμως να στοιχειοθετεί δικαίωμα ιδιοκτησίας, κυ- ριαρχίας ή ελέγχου επ’αυτών και όσων τα διέπλεαν. Ο εμπειρικός κανόνας του βεληνεκούς των κανονιών, μολονότι έδινε με απλοϊκά ενδε- χομένως αλλά και ουσιαστικά επιχειρήματα, μια πρώτη αποδεκτή λύση, σε σχέση με τα συγκρουόμενα συμφέροντα αλλά και τις εύλογες αξιώσεις των παράκτιων χωρών, δεν μπορούσε να διαρκέσει στο διηνεκές. Εξ ορισμού, το βεληνεκές των κανονιών, σε μια πρώτη παρατήρηση δε θα μπορούσε σε κάθε συγκεκριμένη χρονική περίοδο να είναι το ίδιο, όπως και ήταν σφόδρα πιθανό, ανάλογα με τον ρυθμό προόδου και την έρευνα κάθε κράτους, να αποκτούν κανόνια και μέσα διαφορετικών δυνατοτήτων. Το κατ΄ αρχήν αυτό ρευστό υπόβαθρο υποδήλωνε και την εξέλιξη ενός δυναμικού παρά- γοντα, που αναπόδραστα θα επηρέαζε τις δυνατότητες και αξιώσεις των κρατών, αλλά και τα μέσα διεκδίκησής τους. Ο παράγοντας αυτός ήταν και είναι η τεχνολογική εξέ- λιξη. Δημιούργησε νέα δεδομένα στη ναυσιπλοΐα, τις δυνατότητες έρευνας, τα μέσα εξόρυξης, μεταφοράς και αξιοποίησης των υποθαλάσσιου πλούτου, τον τρόπο, το πε- ριεχόμενο, την έκταση και την υλοποίηση των αλιευτικών δραστηριοτήτων, την ανά-