Η ΑΔΡΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η αδράνεια του νομοθέτη ανταποκρίνεται στο φαινόμενο εκείνο κατά το οποίο ο νο‑ μοθέτης, ενώ είναι επιφορτισμένος με αποκλειστική αρμοδιότητα βάσει Συντάγμα‑ τος, δεν ασκεί την αρμοδιότητά του, ή δεν την ασκεί πλήρως, και στη θέση του δρα η διοίκηση χωρίς να έχει εξουσιοδοτηθεί προς τούτο, ή πάντως χωρίς να έχει εξουσι‑ οδοτηθεί κατά τα προβλεπόμενα στο Σύνταγμα. Ο νομοθέτης της αδράνειας δεν εί‑ ναι η Βουλή σε όλες της τις εκφάνσεις. Δεν είναι η Βουλή που εκλέγει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή ψηφίζει τον Κανονισμό της Βουλής. Ο νομοθέτης της αδράνειας είναι αποκλειστικά αυτός που θέτει δεσμευτικούς για τον διοικούμενο κανόνες δι‑ καίου. Ταυτίζεται δε με το αντιπροσωπευτικό σώμα που διαθέτει άμεση λαϊκή νομι‑ μοποίηση. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, του οποίου η συμμετοχή στη νομοθετική λειτουργία συμπυκνώνεται και εξαντλείται στην έκδοση και τη δημοσίευση νόμων που έχει ήδη ψηφίσει η Βουλή (ά. 42 παρ. 1 του Συντάγ‑ ματος), παρά το γεγονός ότι ορίζεται ως ένα από τα όργανα που ασκούν νομοθετική λειτουργία (ά. 26 παρ. 1 του Συντάγματος). Επιπλέον, η αποκλειστική αρμοδιότητα του νομοθέτη, η οποία βρίσκεται στο επί‑ κεντρο της έννοιας της αδράνειας, δεν ταυτίζεται με τη δέσμια αρμοδιότητα 1 . Δεν αφορά δηλαδή στην υποχρέωση που προκύπτει από το Σύνταγμα για ψήφιση ορ‑ γανικού ή εκτελεστικού νόμου, άλλως η διάταξη μένει κενό γράμμα 2 , με κυριότερο παράδειγμα την άρνηση επί δεκαετίες του κοινού νομοθέτη να θέσει σε κίνηση την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων του εξωτερικού 3 , το οποίο προα‑ ναγγέλλεται στο ά. 51 παρ. 4 εδ. β’ του Συντάγματος. Δεν αφορά ούτε στην υποχρέω‑ ση μεταφοράς οδηγιών του ενωσιακού δικαίου 4 , καθώς πρόκειται για αρμοδιότητα που μπορεί να ασκηθεί τόσο από τον τυπικό όσο και από τον ουσιαστικό νομοθέτη 5 . 1. Για την έννοια της δέσμιας αρμοδιότητας του νομοθέτη βλ. Φίλιππος Σπυρόπουλοσ , Συνταγματικό Δίκαιο , Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Σάκκουλας Α.Ε., 2018, 451 σελ, σελ. 23: «Η αρμοδιότητα μπο- ρεί να είναι δέσμια ή «ελεύθερη». Διαβαθμίσεις υπάρχουν πλείονες. Η Βουλή κατά την άσκηση της νομοθετικής αρμοδιότητάς της είναι αδέσμευτη. Μπορεί να νομοθετεί ο,τιδήποτε, σύμφωνα με το Σύνταγμα. Μπορεί ακόμη και να μη νομοθετεί, όχι όμως και να απεμπολεί εν γένει τη νομοθετική αρ- μοδιότητά της ή να τη μεταβιβάζει άνευ ετέρου σε άλλα κρατικά όργανα. Η δυνατότητα του νομοθε- τικού οργάνου να μη νομοθετεί καν κάμπτεται στις περιπτώσεις που το Σύνταγμα του το επιβάλλει, προκειμένου να εφαρμοσθούν συγκεκριμένες διατάξεις του.». 2. Κώστας Χρυσόγονοσ , Συνταγματικό Δίκαιο , 2η έκδοση, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Σάκκουλα, 2014, σελ. 594, βλ. σελ. 308 επ. 3. Βλ. Χαράλαμπος Ανθόπουλοσ , «Προοπτικές μεταρρύθμισης του εκλογικού συστήματος», Εφημερί- δα Διοικητικού Δικαίου 1/2016, σελ. 16‑22. 4. Βλ. Ευγενία Σαχπεκίδου , Ευρωπαϊκό Δίκαιο , 2η έκδοση, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Σάκκουλας Α.Ε., 2013, 698 σελ., σελ. 91 επ. 5.  Idem , σελ. 468-469: «Η κανονική μεταφορά της οδηγίας δεν σημαίνει, ωστόσο, απαρεγκλίτως και με- ταφορά της μόνον δια της νομοθετικής οδού.».