Η ΑΔΡΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΗ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η συγγραφέας Χαρά Καυκά είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο Jules Verne στην Αμιέν της Γαλλίας, από το οποίο και ανακηρύχθηκε διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εκτείνονται σε ένα μεγάλο φάσμα του Συνταγματικού Δικαίου. Η διδακτορική της δι‑ ατριβή επικεντρώθηκε στο ζήτημα της προσωπικής αυτονομίας, και άρα στο πεδίο των δικαιωμάτων, ενώ η παρούσα μελέτη τοποθετείται στην καρδιά του οργανωτι‑ κού συνταγματικού δικαίου. Ο κεντρικός προβληματισμός της συγγραφέως δεν είναι άλλος από αυτόν που ενυ‑ πάρχει σε κάθε σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία: ποιος ασκεί την εξουσία και με ποιον τρόπο; Πρόκειται για ερώτημα διαχρονικό που έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών μελετών έως σήμερα. Ωστόσο, αυτό που η Χαρά Καυκά προσφέρει με αυτή τη μονογραφική της μελέτη είναι η αντιμετώπιση του ερωτήματος με τρόπο θετικι‑ στικό και όχι φιλοσοφικό. Εκκινώντας από την έννοια της αρμοδιότητας, διαχωρίζει σαφώς τον τυπικό νομο‑ θέτη από την κανονιστικώς δρώσα διοίκηση. Εντοπίζει τις περιπτώσεις εκείνες όπου η διοίκηση δρα, ενώ δεν είναι αρμόδια να το πράξει, και κυρίως εκείνες στις οποίες ο νομοθέτης της εκχωρεί, ως μη όφειλε, την αρμοδιότητά του, ενώ αυτή είναι απο‑ κλειστικά δική του. Η επισκόπηση και ανάλυση των περιπτώσεων αυτών οδηγούν τη συγγραφέα στην κατασκευή μίας νέας νομικής έννοιας, της «αδράνειας του νομο‑ θέτη», η οποία προϋποθέτει τη σωρευτική συνδρομή δύο προϋποθέσεων: της αντι‑ συνταγματικής εκχώρησης αρμοδιότητας από τον νομοθέτη προς τη διοίκηση αφε‑ νός και άσκησή της από την τελευταία αφετέρου. Η μελέτη χωρίζεται σε δύο κεφάλαια, εκ των οποίων το πρώτο επικεντρώνεται στη συγκρότηση και θεωρητική προσέγγιση της έννοιας της αδράνειας και το δεύτερο στην τυπολογία της. Συγκεκριμένα, στο πρώτο κεφάλαιο η συγγραφέας επιχειρεί να ορίσει και να οριο‑ θετήσει την έννοια της αδράνειας του νομοθέτη και να παρουσιάσει τη λειτουργία της ως μεθόδου ελέγχου της αντισυνταγματικότητας των πράξεων ή παραλείψεων νομοθέτησης εκ μέρους της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας. Μέσα από αυτή την πραγμάτευση αναδύεται και η ανάγκη συστηματοποίησής της. Η ανάγκη αυτή συνδέεται άρρηκτα με την προάσπιση του κράτους δικαίου σε όλες του τις εκ‑ φάνσεις, και τη διαφύλαξη του αντιπροσωπευτικού και, ως τέτοιου, δημοκρατικού χαρακτήρα του πολιτεύματος. Υποκινούμενη από αυτή τη στόχευση, η συγγραφέας διερευνά τον ιδεότυπο της αρχής της διάκρισης των λειτουργιών, χωρίς να παραγνω‑ ρίζει την εμπειρική της σχετικοποίηση, ενίοτε και απομυθοποίηση. Περαιτέρω μελε‑ τά την επιφύλαξη υπέρ του νόμου ως δυνατότητα εισαγωγής περιορισμών στα συ‑ νταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα. Παρουσιάζει, επίσης, τα εχέγγυα τήρησης