Η ΑΝΑΚΟΠΗ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΚΗ

Ι. Πανόραμα βασικών εννοιών 3 Η είσπραξη των δημοσίων εσόδων λαμβάνει χώρα βάσει νομίμου τίτλου, σύμφω- να με το άρθρο 81 παρ.1 και 2 του ν.4270/2014 περί δημοσίου λογιστικού, από τις ΔΟΥ, τα τελωνεία, τα λοιπά όργανα είσπραξης του Δημοσίου και τους ειδικούς ταμίες, στους οποίους έχει ανατεθεί η είσπραξη ειδικών εσόδων, ενώ μπορεί να ανατεθεί και σε τράπεζες ή πιστωτικά ιδρύματα, σε οργανισμούς κοινής ωφέλει- ας ή στα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛ.ΤΑ) και άλλες δημόσιες αρχές. Για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων δεν απαιτείται το Δημόσιο να προσφύγει προηγουμένως στον δικαστικό μηχανισμό για τη δικαστική αναγνώριση των χρη- ματικών αξιώσεών του, όπως τούτο είναι αναγκαίο για την αναγκαστική εκτέλε- ση των χρηματικών αξιώσεων των ιδιωτών, κατ’ άρθρον 904 επ. του Κώδικα Πο- λιτικής Δικονομίας (ΚΠολΔ). Η διαφορετική αυτή μεταχείριση μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτών δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας, αφού οι διοικητικές πράξεις από την έκδοσή τους είναι αμέσως εκτελεστές και παράγουν έννομες συνέπειες, συνιστώντας νόμιμους τίτλους κατ’ άρθρο 2 παρ. 2 του ΚΕΔΕ, οι δε χρηματικές οφειλές υπέρ των ιδιωτών, που εισπράττονται κατά τη διαδικασία που προβλέ- πεται από τον ΚΠολΔ, αποτελούν διαφορετική κατηγορία οφειλών σε σχέση με αυτές υπέρ του Δημοσίου. Εξ άλλου, ο καθ’ ου η εκτέλεση οφειλέτης δεν στερεί- ται έγκαιρης και αποτελεσματικής έννομης προστασίας, αφού κατά των καταλο- γιστικών πράξεων, καθώς και κατά των πράξεων εκτέλεσης, δύναται να ασκήσει τα προβλεπόμενα ένδικα βοηθήματα, μεταξύ των οποίων και αυτά της προσωρι- νής έννομης προστασίας 9 . Επομένως, κατ’ αρχήν, για τη νόμιμη έναρξη της αναγκαστικής εκτέλεσης με επι- σπεύδοντα το Δημόσιο θα πρέπει να υπάρχει νόμιμος τίτλος. Αν δεν υφίσταται νό- μιμος τίτλος ή δεν αποδεικνύεται η ύπαρξή του ενώπιον του δικαστηρίου, τότε τα μέτρα εκτέλεσης αποβαίνουν ακυρωτέα 10 . Ζήτημα ανακύπτει αν η σχετική πλημ- μέλεια εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο. Όπως κρίθηκε, η ύπαρξη του νομίμου τίτλου δεν εξετάζεται αυτεπαγγέλτως, αλλά ο εν λόγω ισχυρισμός πρέπει να προβληθεί από τον διάδικο και δη κατά τρόπο παραδεκτό 11 . Πάντως, το Δημόσιο, ως επισπεύδον, σε περίπτωση αμφισβητήσεως, φέρει το βάρος απο- δείξεως της υπάρξεως του νομίμου τίτλου, επιτρέποντος την πρόοδο της εκτελε- στικής διαδικασίας 12 . Εξ άλλου, η ακύρωση του νομίμου τίτλου βάσει του οποί- ου διενεργήθηκε η ταμειακή βεβαίωση του χρέους, η οποία, ομοίως, οδηγεί στην ακυρότητα της ταμειακής βεβαίωσης και των λοιπών πράξεων εκτέλεσης, εξετά- ζεται αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο 13 . 9. Βλ. ΔΠρΘεσ 1986/2021. 10. ΔΕφΑθ 5471/2017, ΔΠρΑθ 2490/2021, πρβλ. ΣτΕ 1580/1996, 895/1997. 11. ΣτΕ 1580/1996. 12. ΣτΕ 3382/1999. 13. ΣτΕ 1485/2008.