ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΠΟ ΣΥΜΒΑΣΗ ΚΑΙ ΑΔΙΚΟΠΡΑΞΙΑ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΚΑΝ 1215/2012

8 § 1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις Το άρθρ. 7 ΚανΒρΙα συγκεντρώνει μια σειρά από «ετερόκλητες» 62 βάσεις διεθνούς δικαι- οδοσίας, πολλές από τις οποίες εδράζονται στα εθνικά δίκαια των κρατών μελών, ενώ συγχρόνως συνιστούν παρέκκλιση από τον βασικό κανόνα της δωσιδικίας της κατοικί- ας του εναγομένου και προβλέφθηκαν εξαιτίας του στενού συνδέσμου μεταξύ του δι- καστηρίου και της διαφοράς. Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι ιδίως τα σημεία του άρ- θρου 7 ΚανΒρΙα που αναφέρονται στις διαφορές εκ συμβάσεως και στις διαφορές από αδικοπραξία έχουν συγκεντρώσει ευρύτατο θεωρητικό και πρακτικό ενδιαφέρον και εντός του περιβάλλοντος του ΚανΒρΙα αποτελούν δύο από τα πιο κρίσιμα στοιχεία του κεφαλαίου ΙΙ για τη διεθνή δικαιοδοσία. Όταν εφαρμόζεται το άρθρ. 7 ΚανΒρΙα ο εναγό- μενος ενάγεται ενώπιον δικαστηρίου άλλου κράτους μέλους και όχι στο κράτος της κα- τοικίας του και συνακόλουθα τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης συνδέονται και με ένα άλλο κράτος μέλος, λ.χ. σε άλλο κράτος μέλος εντοπίζεται η κατοικία του εναγο- μένου και σε άλλο κράτος μέλος έλαβε χώρα το ζημιογόνο γεγονός ή πρέπει να εκπλη- ρωθεί η σύμβαση. Το άρθρ. 7 ΚανΒρΙα προσδιορίζει συνήθως όχι μόνο τη διεθνή δικαιο- δοσία, αλλά και την κατά τόπο αρμοδιότητα 63 . Πάντως το εν λόγω άρθρο 7 δεν περιέχει ius cogens και τα μέρη δύνανται να παρεκκλίνουν με συμφωνία μεταξύ τους 64 . Επειδή το άρθρ. 7 σημ. 1 και 2 ΚανΒρΙα (διεθνής δικαιοδοσία για διαφορές από σύμ- βαση και από αδικοπραξία) διατυπώνεται σε μεγάλο βαθμό κατά παρόμοιο τρό- πο με το άρθρο 5 σημ. 1 και 3 της ΣυμΒρ και το άρθρ. 5 σημ. 1 στοιχ. α-γ και σημ. 3 ΚανΒρΙ, η πλούσια νομολογία που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της ΣυμΒρ και του Καν- ΒρΙ για τα πιο σημαντικά θέματα της διάταξης ισχύει αναλλοίωτη 65 . Βάσει της αρχι- κής διατύπωσης του άρθρ. 5 σημ. 1 της ΣυμΒρ προβλεπόταν ότι εφόσον ο εναγόμε- νος έχει την κατοικία του στο έδαφος ενός συμβαλλόμενου μέρους, είναι επίσης δυνατή η άσκηση της εναντίον του αγωγής « ως προς διαφορές εκ συμβάσεως, ενώ- πιον του δικαστηρίου του τόπου όπου εκπληρώθηκε ή οφείλει να εκπληρωθεί η παρο- χή ». Με το άρθρο 4 της Σύμβασης προσχώρησης του 1989 προστέθηκε ένα δεύτερο εδάφιο, με το οποίο διευκρινιζόταν πως πρέπει να ερμηνευθεί η έννοια του τόπου εκ- πληρώσεως της παροχής, ειδικά αναφορικά με τις ατομικές συμβάσεις εργασίας 66 . 62. Έτσι Νίκας/Σαχπεκίδου , Ευρωπαϊκή Πολιτική Δικονομία, ο.π., σ. 126 επ. 63. Ibid. 64. Οι διατάξεις για την παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας του άρθρ. 25 ΚανΒρΙα, καθόσον αποκλείουν τόσο τη διεθνή δικαιοδοσία που καθορίζεται από τη γενική αρχή της δωσιδικίας της κατοικίας του εναγομένου, που καθιερώνεται από το άρθρο 4, όσο και τις ειδικές δωσιδικίες του άρθρ. 7, πρέπει να ερμηνεύονται στενά όσον αφορά τις προβλεπόμενες στις διατάξεις αυτές προϋποθέσεις, πρβλ. ΔΕΚ, 20.02.1997 Mainschiffahrt Gen-MSG , C-106/95, ΣυλλΝομολ. 1997, I-911, σκέψη 14 αναφορικά με τις αντίστοιχες διατάξεις της Σύμβασης Βρυξελλών. 65. ΔΕΚ, 16.7.2009, Zuid-Chemie , C-189/08, ΣυλλΝομολ 2009 Ι-6917, σκέψη 19· ΔΕΕ, 18.07.2013 ÖFAB , C-147/12, ECLI:EU:C:2013:490, σκέψεις 28-30= ΕΠολΔ 2014, 139 με παρατηρήσεις Βασιλακάκη . 66. Επρόκειτο για τη Σύμβαση προσχώρησης της Ισπανίας και της Πορτογαλίας που υπογράφηκε την 26.05.1989 στη Ντονόστια-Σαν Σεμπαστιάν. Βλ. αναφορικά με την εν λόγω Σύμβαση, Coester-